در پی حمله اسرائیل به ایران، نیروهای نظامی ایران با واکنشی قاطع و حملات موشکی موفق، قدرت بازدارندگی و دفاعی خود را اثبات کرند و حمایت جامعه جهانی از تجاوز اسرائیل را به چالش کشیدند. تحلیلگران غربی اذعان دارند که ایران، با حفظ زیرساختهای راهبردی و اراده ملی، توانسته از بحران عبور کند و به رغم فشارها، گزینه مذاکره را مشروط به توقف تجاوزات حفظ کرده است. این رویکرد ایران را در جایگاه پیروز استراتژیک قرار داده است.
در نخستین ساعات بامداد جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، پس از حمله نظامی اسرائیل به تهران و چند شهر دیگر کشور، تعدادی از فرماندهان عالیرتبه، دانشمندان برجسته و گروهی از شهروندان بیگناه جان خود را از دست دادند. در پی این رخداد تلخ، مقام معظم رهبری طی پیامی خطاب به مردم ایران اعلام کردند: «رژیم باید منتظر مجازاتی سخت باشد. دست قدرتمند نیروی مسلح جمهوری اسلامی او را رها نخواهد کرد باذنالله.»
به گزارش فرارو، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه در جمع سفرا و نمایندگان خارجی در تهران با اشاره به حمله رژیم صهیونیستی به منطقه عسلویه ایران آن را یک تجاوز آشکار و اقدامی بسیار خطرناک توصیف کرد و گفت: «کشاندن صحنه درگیری به منطقه خلیج فارس یک اشتباه بزرگ راهبردی است که به احتمال زیاد با نیت قبلی و با هدف گسترش جنگ به فراتر از خاک ایران انجام شده است.»
عباس عراقچی تاکید کرد: «خلیج فارس منطقهای بسیار حساس و پیچیده است و هرگونه تحول نظامی در این منطقه میتواند نهتنها کل منطقه، بلکه جهان را درگیر کند. این اقدام از روز گذشته توسط رژیم صهیونیستی آغاز شده است و ما امیدواریم جامعه بینالمللی هرچه سریعتر برای توقف این جنایات و تجاوزات اقدام کند.»
امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل نیز درباره پاسخ ایران به حمله رژیم صهیونیستی گفت: «پاسخ ما قانونی، متناسب و قاطع خواهد بود و در زمان و به شیوهای که خود تعیین میکنیم، انجام خواهد شد.»
کابینه اسرائیل در وحشت: وضعیت اضطراری تا پایان ماه تمدید شد
در واکنش به تجاوز و عملیات تروریستی رژیم اسرائیل، جمهوری اسلامی ایران دهها موشک به سوی سرزمینهای اشغالی شلیک کرد که این اقدام به وقوع انفجارها و خسارتهای گسترده در مناطق مختلف تحت کنترل رژیم انجامید. منابع خبری اسرائیلی اعلام کردند که پس از این حمله موشکی ایران، برای چندمین مرتبه در بسیاری از شهرها و شهرکهای تحت اشغال، آژیرهای هشدار به صدا درآمدند.
پس از حملات گسترده ایران، کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی تصمیم گرفت وضعیت فوقالعاده را تا پایان ماه جاری میلادی تمدید کند؛ این اقدام نشاندهنده نگرانی عمیق مقامات تلآویو از اوضاع امنیتی است. همزمان، رسانههای عبری با انتشار تصاویری از صفهای طولانی مردم در مناطق شمالی برای ورود به پناهگاهها، از حجم بالای اضطراب عمومی گزارش دادهاند؛ این تصاویر همزمان با حمله موشکی ایران منتشر شد. شبکه ۱۲ تلآویو با استناد به منابع امنیتی اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران قصد دارد میزان واکنشهای خود به اقدامات رژیم صهیونیستی را به طور قابل توجهی افزایش دهد. همچنین برخی منابع صهیونیستی گزارش دادند که در حملات اخیر، خانه بنیامین نتانیاهو و یک ایستگاه برق در شهر الخضیرة نیز هدف قرار گرفتهاند.
ایران آمادهتر از همیشه: دفاع چندلایه در برابر حمله اسرائیل
«دونالد ترامپ» رئیسجمهور ایالات متحده عصر یکشنبه در گفتوگو با شبکه ایبیسی نیوز اظهار داشت: «ما بخشی از این جنگ نیستیم، اما احتمال ورود به آن وجود دارد. با این حال، تاکنون درگیری مستقیمی با ایران یا اسرائیل نداشتهایم.»
وی در ادامه تاکید کرد: «چنین حملهای علیه ایران لازم بود؛ شاید باعث شود سریعتر برای توافقی جدید وارد عمل شوند. آنها در حال گفتوگو هستند و تمایل دارند به نتیجهای برسند.»
ترامپ همچنین با اشاره به گفتوگوهای غیرمستقیم متوقفشده میان تهران و واشینگتن خاطرنشان کرد: «هیچ ضربالاجل مشخصی برای بازگشت ایران به میز مذاکرات وجود ندارد.»
در بخش دیگری از اظهاراتش، رئیسجمهور آمریکا درباره نقش میانجی «ولادیمیر پوتین» در بحران میان ایران و رژیم صهیونیستی گفت: «پوتین آماده ورود به این موضوع است. او با من تماس گرفت و گفتوگوی مفصلی داشتیم. من فکر میکنم این بحران قابل حل است.»
روزنامه گاردین تاکید می کند: «حملات نظامی اسرائیل نیز باعث توقف کامل برنامه هستهای ایران نخواهد شد. اگرچه این عملیات خساراتی به دنبال داشته، اما برنامه همچنان ادامه دارد. اسرائیل تنها قادر به وارد کردن آسیب به بخشهایی از این برنامه است. هرچند نابودی تأسیسات غنیسازی نطنز برای ایران یک عقبگرد محسوب میشود، اما این تأسیسات قابلیت بازسازی دارند. همچنین، ترور دانشمندان هستهای لطمه سنگینی وارد میکند، اما تخصص و دانش آنها با گذشت زمان قابل جبران است.»
روزنامه گاردین در تحلیلی نوشت که با وجود حمایت همهجانبه آمریکا، اسرائیل فاقد توان نظامی کافی برای از بین بردن تأسیسات غنیسازی فردو است. این روزنامه انگلیسی تأکید میکند که تأسیسات فردو در اعماق زمین و با لایههای متعددی از محافظت ساخته شده و فراتر از قدرت تخریبی تسلیحات مرسوم اسرائیل قرار دارد.
گاردین در گزارشی به حملات گسترده هوایی بامداد جمعه اسرائیل علیه ایران اشاره کرد و هدف این عملیات را نابودی کامل برنامه هستهای ایران دانست. این روزنامه تأکید کرد که ایران در سالهای گذشته با تقویت زیرساختهای فنی و دفاعی، برای مقابله با چنین تهدیدی آمادگی یافته است. همچنین در این گزارش آمده است که ساختار پیچیده و حفاظتشده تأسیسات هستهای ایران، دستیابی رژیم صهیونیستی به اهدافش را با موانع جدی روبهرو ساخته است. گاردین همچنین هشدار داد که ایران ابزارهای بازدارنده قدرتمندی دارد که مهمترین آنها، زرادخانهای با بیش از ۳۰۰۰ موشک بالستیک دوربرد و پرسرعت است که میتواند واکنشی سنگین به هر حمله احتمالی نشان دهد.
دنی سیترینویچ کارشناس ارشد موسسه مطالعات امنیت ملی معتقد است: «مهمترین چالش اسرائیل، ناتوانی در وارد ساختن آسیب جدی به تأسیسات هستهای ایران بدون مشارکت مستقیم آمریکا است. گسترش حملات به اهداف غیرنظامی نه تنها موجب تضعیف دولت ایران نمیشود، بلکه میتواند اسرائیل را درگیر یک جنگ فرسایشی کند. از آنجا که آمریکا تمایلی به ورود به این جنگ ندارد، تل آویو از یک راهبرد منطقی برای عبور از این بحران برخوردار نیست. علاوه بر این، با وجود حملات، ایران همچنان توان موشکی خود برای هدف قرار دادن اسرائیل را حفظ کرده است.»
هشدار ملمن: مقاومت ایران، اسرائیل را به زانو درمیآورد
یوسی ملمن، کارشناس برجسته امنیتی و نظامی در واکنش به حملات اخیر رژیم صهیونیستی به ایران و واکنش موشکی قدرتمند ایران نوشت: «شادی ناشی از این حملات دیری نپایید و خیلی زود جای خود را به تردید داد؛ به گونهای که صبح جمعه از خود پرسیدم آیا اصلاً ضرورتی برای ورود به این جنگ وجود داشت؟»
این تحلیلگر صهیونیستی تاکید کرد: «شیعیان در طول تاریخ نشان دادهاند که در برابر سختیها و مشکلات مقاومت میکنند و برای فداکاری آمادهاند؛ هشت سال جنگ فرسایشی با عراق نیز گواهی بر این آمادگی است.»
یوسی ملمن تاکید می کند: «به نظر من بهتر است میزان خسارتها را به حداقل برسانیم و از ترامپ (رئیس جمهور آمریکا) بخواهیم با یک توافق معقول به این ماجراجویی پایان دهد؛ وگرنه سرانجام ناچار خواهیم شد برای آتشبس دست به دامان شویم، اما بعید است ایران با آن موافقت کند.»
هاآرتص: اسرائیل در انزوای جهانی، در آستانه فروپاشی از درون
روزنامه هاآرتص در انتقاد به حملات اسرائیل علیه ایران نوشت: «اکنون اسرائیل بیش از هر زمان دیگری در سطح بینالمللی منزوی شده است. در این دوران پرآشوب که به سالها کشیده، ما بیش از همیشه به تغییر عمیق در طرز تفکر و نگرش خود نیاز داریم؛ وگرنه همانگونه که نتانیاهو میگوید یا شاید آرزو میکند، مجبور خواهیم بود همواره با شمشیر زندگی کنیم. روزها بیوقفه سپری میشوند: از یک تجمع اعتراضی به تجمع بعدی، از اسارت یک گروگان به گروگان دیگر، یک سرباز کشته میشود و بعد چند نفر دیگر، مذاکرات آتشبس شروع و متوقف میشود، هیئتها به دوحه میآیند و میروند، موشکها به سمت یمن پرتاب میشود و پاسخش بازمیگردد و با این وجود هیچ چیز دگرگون نمیشود. شاید سامانه دفاعی گنبد آهنین یک بار دیگر ما را نجات دهد؛ اما دیگر معجزهای از آسمان رخ نمیدهد. اگر سرانجام قرار به نابودی ما باشد، این پایان از درون شکل خواهد گرفت: از دل تونلهایی که گروگانها در آن گرفتارند، از ریشههای خشکیده زیتونها، از سکوتی که آموختهایم با آن خو بگیریم. اگر این پیروزی است، پس چرا بیش از هر چیز به فروپاشی شباهت دارد؟»
تنگه هرمز، آخرین گزینه: ایران از درگیری فرامنطقهای پرهیز میکند
با وجود حمله رژیم صهیونیستی به ایران و ادعاهایی مبنی بر غافلگیری گسترده و ترور تعدادی از فرماندهان نظامی و دانشمندان هستهای، رژیم صهیونیستی سه پیشفرض اشتباه را مبنای برنامهریزی خود قرار داده بود.
نخست، مقایسه اشتباه ایران با حزبالله لبنان و نادیده گرفتن عمق استراتژیک و توانایی ایران برای ادامه جنگ بود. دوم، این تصور که ایران در ضعیفترین وضعیت امنیتی و نظامی خود طی سالهای اخیر قرار دارد. سوم، این باور که با آغاز حمله و حذف فرماندهان نظامی و نخبگان علمی، مردم به خیابانها میآیند و علیه دولت قیام میکنند. با گذشت سه روز از شروع حمله، روشن شد که هر سه فرض رژیم صهیونیستی نادرست بوده است.
اکنون، پس از گذشت سه روز از آغاز درگیریها، جنگ به نوعی موازنه رسیده و ایران با ادامه حملات گسترده موشکی و پهپادی به خاک اسرائیل، توان بازدارندگی خود را دوباره تثبیت کرده است. اگرچه حمله به ایران غافلگیرانه بود، اما تمامی کشورهای منطقه و قدرتهای بزرگ جهانی به این نتیجه رسیدند که ایران هم اراده و هم توانایی دفاع از خود را دارد. این یک پیروزی راهبردی برای ایران به شمار میرود و برای تثبیت آن، عبور امن از شرایط کنونی ضروری است.
هدف اصلی رژیم صهیونیستی کشاندن آمریکا به تقابل نظامی مستقیم با ایران است؛ از این رو، ایران باید گسترش درگیری به کشورهای دیگر یا مناطق حساس بینالمللی، مانند آبراهها و تنگههای مهم برای منافع جهانی را تنها به عنوان آخرین گزینه در نظر بگیرد. به عبارتی، اقداماتی مانند بستن تنگه هرمز یا حمله به پایگاههای نظامی آمریکا و دیگر قدرتهای بزرگ باید زمانی در دستور کار قرار گیرد که جنگ ابعاد فرامنطقهای پیدا کند و پای سایر کشورها نیز به میان کشیده شود. بنابراین، از بین بردن تعادل موجود و تشدید اقدامات تهاجمی یا شعارهای احساسی، موقعیت ایران را در جنگ شناختی فعلی تضعیف خواهد کرد.
این جنگ سرانجامی جز بازگشت به مذاکرات و توافق ندارد؛ زیرا هیچ جنگی بدون مذاکره پایان نمییابد. آغاز مذاکره با آمریکا باید مشروط به توقف حملات رژیم صهیونیستی و عادی شدن شرایط جنگ باشد. علاوه بر این، رئیسجمهور و وزیر خارجه ایران باید گفتوگو با همتایان خود را به طور مداوم دنبال کنند و نباید هیچ پیشنهاد میانجیگری از سوی کشورهای بزرگ و اثرگذار را رد کنند. با این وجود، برای قدرتهای بینالمللی روشن شده که جمهوری اسلامی زیر فشار و استانداردهای دوگانه، حاضر به عقبنشینی از اصول خود نخواهد شد.
هرست: تصمیم نابخردانه ترامپ، آمریکا را به سوی افول میبرد
دیوید هرست تحلیلگر ارشد نشریه میدل ایست در یادداشتی می نویسد: تصمیم دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، مبنی بر اجازه دادن به رژیم صهیونیستی برای حمله به ایران، بزرگترین خطای محاسباتی یک رئیسجمهور آمریکایی از زمان حمله جورج بوش به عراق بهشمار میرود. حمله بوش به عراق، هشت سال جنگ ویرانگر را رقم زد؛ جنگی که طبق گزارش نشریه لنست، دستکم ۶۵۵ هزار کشته برجای گذاشت، زمینهساز پیدایش داعش شد و عراق را تا مرز فروپاشی کشاند. کشوری که حتی ۱۴ سال بعد نیز نتوانسته بهطور کامل بهبود یابد. اما تصمیم ترامپ، بالقوه میتواند پیامدهایی بهمراتب فاجعهبارتر به دنبال داشته باشد.
وی در ادامه یادداشت می نویسد: اینکه بنیامین نتانیاهو، اجازه یافته درست در زمانی که نمایندگان آمریکا با تهران سرگرم مذاکره بودند، دست به حمله بزند، اعتبار ریاستجمهوری ایالات متحده را به سطحی از بیاعتمادی رسانده که فقط میتوان آن را با آل کاپون یا خواکین «ال چاپو» گوسمان مقایسه کرد. این سبک رفتار، بیشتر به روش یک کارتل مواد مخدر میماند تا یک قدرت جهانی. حالا دیگر چه کسی به وعدههای آمریکا اعتماد خواهد کرد؟ بهزودی کشوری رو به افول مثل ایالات متحده به همین اعتماد نیاز پیدا خواهد کرد. ترامپ و اطرافیانش، طبق معمول، هیچ تصوری از پیامدهای تصمیماتشان ندارند. آنها به فریبکاریهای خود میبالند؛ همانطور که با خنده به دیپلماتهای ایرانی پشت میز مذاکره، صدها موشک هلفایر را به سرعت برای رژیم صهیونیستی میفرستند و دادههای اطلاعاتی لحظهای را در اختیار تلآویو میگذارند.