یادداشت صابر میرزایی، معاون پژوهش و توسعه مرکز تحول و پیشرفت ریاست جمهوری، در پرونده بازگشت ترامپ
صابر میرزایی، معاون پژوهش و توسعه مرکز همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست‌جمهوری
ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، چین را تهدید کرده است که بر محصولات آن رامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، چین را تهدید کرده است که بر محصولات آن کشور تعرفه‌های بیشتری اعمال خواهد کرد. اگر ترامپ به تهدید خود عمل و به واردات از چین تعرفه بیشتری اعمال کند، احتمالا پاسخ تلافی‌جویانه چین صرفا در اعمال تعرفه به کالای امریکایی محدود نخواهد ماند؛ بلکه واکنش اصلی چین فروش اوراق قرضه امریکا است.
البته چین پیشتر این مسیر را آغاز کرده بود و پاسخ آینده آن افزایش سرعت فروش اوراق قرضه امریکا و جایگزینی آن با ارز، مواد اولیه و طلا است یا اینکه سرمایه‌گذاری خارجی بیشتری خواهد کرد.
اگر چین چنین پاسخی ندهد، اقتصاد صادرات‌محورش آسیب خواهد دید. ازاین‌رو، چین ناچار است که مازاد تجاری خود را مدیریت کند که در غیر این‌صورت، «یوان» تقویت می‌شود و این همان چیزی است که امریکا سال‌هاست از چین مطالبه می‌کند.
ازسویی‌دیگر، انتظار می‌رود که امریکا نیز برای حفظ موقعیت و اعتبار دلار ناچار شود که بهره ارواق را افزایش دهد تا دیگر کشورها انگیزه لازم را برای خرید اوراق قرضه امریکا داشته باشند. این اقدام امریکا لازم است، ولی برای نجات دلار کافی نیست. پس امریکا باید به یافتن یا حتی به ساختن خریدار برای اوراق قرضه خود بیاندیشد.
وضعیت به‌گونه‌ای است که امریکا حتی اگر سیاست حمایت از تولیدات داخلی را کنار بگذارد و به واردات تعرفه اعمال نکند اروپا در شرایطی نیست که اوراق قرضه امریکا را ذخیره کند و ژاپن و کره و کشورهای درحال‌توسعه آسیا فقط به‌شرطی می‌توانند اوراق قرضه امریکا را ذخیره کنند که مازاد تجاری با امریکا داشته باشند. این حالت، مشروط به کنار گذاشتن سیاست حمایتی و بازگشت به شرایط گذشته است که درنهایت شامل حذف تعرفه از چین، کانادا، مکزیک و سایر نقاط جهان می‌شود.
اگر ترامپ به اعمال تعرفه روی کالاهای وارداتی اصرار داشته باشد، تنها چاره‌اش برای رهایی از مشکلات فوق گران‌ترکردن نفت است؛ به شرطی که کشورهای صادرکننده نفت، اوراق قرضه امریکا را بخرند؛ یعنی برخلاف پیام دستورگونه ترامپ به اعراب که «نفت را ارزان کنید» تا به روسیه فشار آورده شود، اگر وضعیت به این شکل پیش برود، نفت گران خواهد شد. بنابراین، چین طلا را واآمریکا نفت را گران خواهند کرد.
کشور تعرفه‌های بیشتری اعمال خواهد کرد. اگر ترامپ به تهدید خود عمل و به واردات از چین تعرفه بیشتری اعمال کند، احتمالا پاسخ تلافی‌جویانه چین صرفا در اعمال تعرفه به کالای امریکایی محدود نخواهد ماند؛ بلکه واکنش اصلی چین فروش اوراق قرضه امریکا است.
البته چین پیشتر این مسیر را آغاز کرده بود و پاسخ آینده آن افزایش سرعت فروش اوراق قرضه امریکا و جایگزینی آن با ارز، مواد اولیه و طلا است یا اینکه سرمایه‌گذاری خارجی بیشتری خواهد کرد.
اگر چین چنین پاسخی ندهد، اقتصاد صادرات‌محورش آسیب خواهد دید. ازاین‌رو، چین ناچار است که مازاد تجاری خود را مدیریت کند که در غیر این‌صورت، «یوان» تقویت می‌شود و این همان چیزی است که امریکا سال‌هاست از چین مطالبه می‌کند.
ازسویی‌دیگر، انتظار می‌رود که امریکا نیز برای حفظ موقعیت و اعتبار دلار ناچار شود که بهره ارواق را افزایش دهد تا دیگر کشورها انگیزه لازم را برای خرید اوراق قرضه امریکا داشته باشند. این اقدام امریکا لازم است، ولی برای نجات دلار کافی نیست. پس امریکا باید به یافتن یا حتی به ساختن خریدار برای اوراق قرضه خود بیاندیشد.
وضعیت به‌گونه‌ای است که امریکا حتی اگر سیاست حمایت از تولیدات داخلی را کنار بگذارد و به واردات تعرفه اعمال نکند اروپا در شرایطی نیست که اوراق قرضه امریکا را ذخیره کند و ژاپن و کره و کشورهای درحال‌توسعه آسیا فقط به‌شرطی می‌توانند اوراق قرضه امریکا را ذخیره کنند که مازاد تجاری با امریکا داشته باشند. این حالت، مشروط به کنار گذاشتن سیاست حمایتی و بازگشت به شرایط گذشته است که درنهایت شامل حذف تعرفه از چین، کانادا، مکزیک و سایر نقاط جهان می‌شود.
اگر ترامپ به اعمال تعرفه روی کالاهای وارداتی اصرار داشته باشد، تنها چاره‌اش برای رهایی از مشکلات فوق گران‌ترکردن نفت است؛ به شرطی که کشورهای صادرکننده نفت، اوراق قرضه امریکا را بخرند؛ یعنی برخلاف پیام دستورگونه ترامپ به اعراب که «نفت را ارزان کنید» تا به روسیه فشار آورده شود، اگر وضعیت به این شکل پیش برود، نفت گران خواهد شد. بنابراین، چین طلا را واآمریکا نفت را گران خواهند کرد.
