بحران جمعیتی در ایران با کاهش میزان موالید و حرکت جمعیت کشورمان به سمت سالمندی به صدا در آمده است.
بحران جمعیتی در ایران با کاهش میزان موالید و حرکت جمعیت کشورمان به سمت سالمندی به صدا در آمده است. بر این اساس اگر تفکر تک فرزندی به چند فرزندی تغییر نکند، بدون شک ایران با بحران به مراتب بدتر سایر بحران های روبرو خواهد بود. بررسی و مطالعه روی روند جمعیتی ایران نشان می دهد که رشد میزان کهنسالی نسبت به کمسالی رو به افزایش است.
به این معنی که با بررسی شرایط رشد و توسعه جمعیتی در هفتاد سال اخیر نشان می دهد که میانگین سنی ایران از ۱۸ سالگی به ۳۳ سالگی در ۱۴۰۰ رسیده است. طبق آمار در سال ۱۳۳۵ میانگین سنی کشور در حدود ۲۱.۶ سال بوده است و در سال ۱۳۴۵ با افزایش موالید در کشور و افزایش امید به زندگی بدو تولد به رقم ۱۸.۶ کاهش یافته است و از این زمان به بعد تا سال ۱۳۷۵ همچنان زیر ۲۰ سال باقی ماند. در سال ۱۳۸۰ میانه سنی پس از ۳۵ سال به ۲۰ سال می‌رسد و از این سال به بعد روند افزایشی خود را طی می‌کند و در سال ۱۴۰۰ به حدود ۳۳ سال رسید. پیش بینی می شود که در سال ۱۴۳۰ به رقمی در حدود ۴۷ سال می‌رسد؛ این ارقام نشان می‌دهد که در سال ۱۳۴۵ نیمی از جمعیت کشورمان کمتر از ۱۸ سال و نیمی دیگر بیش از ۱۸ سال سن داشته‌اند اما در سال ۱۳۸۰ نیمی از جمعیت کمتر از ۲۰.۸ و نیمی دیگر بیشتر از ۲۰.۸ سال سن داشته‌اند.
در سال ۱۴۰۰ نیز نیمی از جمعیت زیر ۳۳ سال و بقیه بالای این سن قرار دارند که در سال ۱۴۳۰ سنی که جمعیت کشور را به دو نیم تقسیم می‌کند (میانه سنی) به رقم ۴۷ سال می‌رسد؛ درصد کهنسالی در جمعیت از سال ۱۳۸۵ روند افزایشی به خود گرفته است و در سال ۱۴۰۰ به ۶.۷ درصد و ۳۰ سال پس از آن یعنی در سال ۱۴۳۰ به ۲۳.۵ درصد می‌رسد همچنین در حالی که نسبت کهنسالی به کمسالان شاخص بین سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۸۰ همواره بین ۷ تا ۱۳ درصد نوسان می‌کند، در سال ۱۳۸۵ به ۲۰ درصد رسیده است و روند افزایشی خود را به‌سرعت ادامه می‌دهد و در فاصله سال‌های ۱۴۲۰ــ۱۴۱۵ از رقم ۱۰۰درصد عبور می‌کند و در سال ۱۴۲۰ به ۱۱۰ درصد می‌رسد.( ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه ــ شماره ۱۶۹)
در این خصوص رئیس بنیاد ملی خانواده ضمن هشدار درباره بحران جمعیت در ایران گفت: “اگر به سده‌های اخیر نگاه کنیم، این بحران جمعیتی که اکنون گریبان‌گیر کشورمان شده، سابقه نداشته است”.
با نگاه به سیاست های غلط در دهه های ۷۰ و ۸۰ شمسی بخوبی متوجه می شویم که با نفوذ در سازمان های متولی، چگونه بحران جمعیتی را در کشور رقم زدند. شعار زندگی بهتر با فرزند کمتر که سالها از طریق صدا و سیمای جمهوری اسلامی مطرح شد و در ادامه نیز شبکه بهداشت در روستاها و مناطق شهری، اجازه فرزند آوری را به مردم بخصوص جوانان ندادند. بطوری که اگر کسی فرزند بیشتر در دو دهه هفتاد و هشتاد داشت هیچ گونه خدماتی در اختیارش نمی گذاشتند. این چنین بود که ترکیب جمعیتی کشور بهم ریخت.
ورود مجلس شورای اسلامی به این موضوع و تصویب طرح جوانی مجلس اقدامی پسنده است که انتظار می رود با عملیاتی شدن این طرح بتوان، کمی از اوضاع به ریختگی ترکیب جمعیتی کشور را سامان داد. لازم بذکر است که طرح حمایت از خانواده و جوانی برای فرزندآوری حمایت‌ها و تسهیلاتی در نظر گرفته شده است.
از این رو برخی از جریانات فکری در داخل کشور به همراه رسانه‌های معاند سعی در حاشیه‌سازی و ایجاد نگرانی برای مردم نسبت به این طرح داشتند. رفتاری که نشان می دهد عده ای بدنبال فروپاشی ایران از درون هستند. در واقع بحران پیری جمعیت ایران و روندِ فرهنگ کم فرزندی باید گفت که در آینده دشمن بدون هیچ‌گونه جنگی می تواند نظاره فروپاشی ایران به هویتی باشد. کاهش جمعیت کشور باعث خالی ماندن بسیاری از روستاها و مناطق مرزی خواهد شد که شاهد بروز مشکلاتی امنیتی نیز خواهیم شد.
اسناد متعدد مرتبط با کنترل جمعیت مانند پروژه “NSSM200” و یا اظهار نظر برژینسکی مشاور امنیت ملی کارتر است که در جایی گفته است: “از فکر حمله پیش‌دستانه علیه تأسیسات هسته‌ای ایران دوری کنید و گفت‌وگوها با تهران را حفظ کنید، چون زمان، آمارهای جمعیتی و تغییر نسل در ایران به‌نفع نظام کنونی نیست”.
با در نظر گرفتن اظهارات برژنسکی ، باید به اهمیت تشکیل خانواده و فرزند آوری پی برد و در کنار تلاش برای بهبود شرایط اقتصادی، مسائل فرهنگی نیز جزو اولویت های اصلی کشور مطرح باشد. امید است که دولت سیزدهم با درک شرایط کنونی، برای سرو سامان دادن به بحران جمعیتی کشور در کنار طرح جوانی جمعیت، اقدامت موثر دیگری را نیز در برنامه داشته باشد.
مهدی رسولی
منبع: بصیرت
