بحران جمعیتی در ایران با کاهش میزان موالید و حرکت جمعیت کشورمان به سمت سالمندی به صدا در آمده است.

 بحران جمعیتی در ایران با کاهش میزان موالید و حرکت جمعیت کشورمان به سمت سالمندی به صدا در آمده است. بر این اساس اگر تفکر تک فرزندی به چند فرزندی تغییر نکند، بدون شک ایران با بحران به مراتب بدتر سایر بحران های روبرو خواهد بود. بررسی و مطالعه روی روند جمعیتی ایران نشان می دهد که رشد میزان کهنسالی نسبت به کمسالی رو به افزایش است.

به این معنی که با بررسی شرایط رشد و توسعه جمعیتی در هفتاد سال اخیر نشان می دهد که میانگین سنی ایران از 18 سالگی به 33 سالگی در 1400 رسیده است. طبق آمار در سال 1335 میانگین سنی کشور در حدود 21.6 سال بوده است و در سال 1345 با افزایش موالید در کشور و افزایش امید به زندگی بدو تولد به رقم 18.6 کاهش یافته است و از این زمان به بعد تا سال 1375 همچنان زیر 20 سال باقی ماند. در سال 1380 میانه سنی پس از 35 سال به 20 سال می‌رسد و از این سال به بعد روند افزایشی خود را طی می‌کند و در سال 1400 به حدود 33 سال رسید. پیش بینی می شود که در سال 1430 به رقمی در حدود 47 سال می‌رسد؛ این ارقام نشان می‌دهد که در سال 1345 نیمی از جمعیت کشورمان کمتر از 18 سال و نیمی دیگر بیش از 18 سال سن داشته‌اند اما در سال 1380 نیمی از جمعیت کمتر از 20.8 و نیمی دیگر بیشتر از 20.8 سال سن داشته‌اند.

در سال 1400 نیز نیمی از جمعیت زیر 33 سال و بقیه بالای این سن قرار دارند که در سال 1430 سنی که جمعیت کشور را به دو نیم تقسیم می‌کند (میانه سنی) به رقم 47 سال می‌رسد؛ درصد کهنسالی در جمعیت از سال 1385 روند افزایشی به خود گرفته است و در سال 1400 به 6.7 درصد و 30 سال پس از آن یعنی در سال 1430 به 23.5 درصد می‌رسد همچنین در حالی که نسبت کهنسالی به کمسالان شاخص بین سال‌های 1335 تا 1380 همواره بین 7 تا 13 درصد نوسان می‌کند، در سال 1385 به 20 درصد رسیده است و روند افزایشی خود را به‌سرعت ادامه می‌دهد و در فاصله سال‌های 1420ــ1415 از رقم 100درصد عبور می‌کند و در سال 1420 به 110 درصد می‌رسد.( ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه ــ شماره 169)

در این خصوص رئیس بنیاد ملی خانواده  ضمن هشدار درباره بحران جمعیت در ایران گفت: “اگر به سده‌های اخیر نگاه کنیم، این بحران جمعیتی که اکنون گریبان‌گیر کشورمان شده، سابقه نداشته است”.

با نگاه به سیاست های غلط در دهه های 70 و 80 شمسی بخوبی متوجه می شویم که با نفوذ در سازمان های متولی، چگونه بحران جمعیتی را در کشور رقم زدند. شعار زندگی بهتر با فرزند کمتر که سالها از طریق صدا و سیمای جمهوری اسلامی مطرح شد و در ادامه نیز شبکه بهداشت در روستاها و مناطق شهری، اجازه فرزند آوری را به مردم بخصوص جوانان ندادند. بطوری که اگر کسی فرزند بیشتر در دو دهه هفتاد و هشتاد داشت هیچ گونه  خدماتی در اختیارش نمی گذاشتند. این چنین بود که ترکیب جمعیتی کشور بهم ریخت.
ورود مجلس شورای اسلامی به این موضوع و تصویب طرح جوانی مجلس اقدامی پسنده است که انتظار می رود با عملیاتی شدن این طرح بتوان، کمی از اوضاع به ریختگی ترکیب جمعیتی کشور را سامان داد. لازم بذکر است که طرح حمایت از خانواده و جوانی برای فرزندآوری حمایت‌ها و تسهیلاتی در نظر گرفته شده است.

از این رو برخی از جریانات فکری در داخل کشور به همراه رسانه‌های معاند سعی در حاشیه‌سازی و ایجاد نگرانی برای مردم نسبت به این طرح داشتند. رفتاری که نشان می دهد عده ای بدنبال فروپاشی ایران از درون هستند. در واقع بحران پیری جمعیت ایران و روندِ فرهنگ کم ‌فرزندی باید گفت که در آینده دشمن بدون هیچ‌گونه جنگی می تواند نظاره فروپاشی ایران به هویتی باشد. کاهش جمعیت کشور باعث خالی ماندن بسیاری از روستاها و مناطق مرزی خواهد شد که شاهد بروز مشکلاتی امنیتی نیز خواهیم شد.

 اسناد متعدد مرتبط با کنترل جمعیت مانند پروژه “NSSM200” و یا اظهار نظر برژینسکی مشاور امنیت ملی کارتر است که در جایی گفته است: “از فکر حمله پیش‌دستانه علیه تأسیسات هسته‌ای ایران دوری کنید و گفت‌وگوها با تهران را حفظ کنید، چون زمان، آمارهای جمعیتی و تغییر نسل در ایران به‌نفع نظام کنونی نیست”.

با در نظر گرفتن اظهارات برژنسکی ، باید به اهمیت  تشکیل خانواده  و فرزند آوری پی برد و در کنار تلاش برای بهبود شرایط اقتصادی، مسائل فرهنگی نیز جزو اولویت های اصلی کشور مطرح باشد. امید است که دولت سیزدهم با درک شرایط کنونی، برای سرو سامان دادن به بحران جمعیتی کشور در کنار طرح جوانی جمعیت، اقدامت موثر دیگری را نیز در برنامه داشته باشد.

مهدی رسولی

منبع: بصیرت