در بیانیه مشترک نشست پایانی کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا ادعا شده است: ما از ایران می‌خواهیم به اشغال جزایر سه گانه امارات متحده عربی، تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی که نقض حاکمیت امارات متحده عربی و اصول منشور سازمان ملل متحد است پایان دهد
اولین اجلاس سران اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس در بروکسل برگزار شد و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی نیز در آن شرکت کرد.
در نشست کنونی برای اولین بار ولیعهد سعودی در نشست اتحادیه اروپا در بروکسل شرکت کرد و به سران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا و رهبران شش عضو شورای همکاری خلیج فارس پیوست که نشان از تمعیق روابط شورا و اتحادیه اروپا ارزیابی می‌شود.
در پایان این نشست و در بیانیه مشترک ادعا‌هایی علیه جزایر سه گانه ایرانی (تنب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی) مطرح شد.
در بیانیه مشترک نشست پایانی کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا ادعا شده است: ما از ایران می‌خواهیم به اشغال جزایر سه گانه امارات متحده عربی، تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی که نقض حاکمیت امارات متحده عربی و اصول منشور سازمان ملل متحد است پایان دهد.
موقعیت جغرافیایی
جزایر سه‌گانه در جنوبی‌ترین استان جمهوری اسلامی ایران یعنی استان هرمزگان با مرکزیت بندرعباس قرار دارند، این استان نیز در جنوب ایران و در شمال تنگه هرمز قرار داشته و کرانه‌های این استان در شرق به دریای عمان و در غرب به خلیج فارس امتداد می‌یابد.
حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه
حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک ریشه در دوره امپراتوری‌های ایلامی، ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی دارد. در این دوران نظم و امنیت ایرانی بر سراسر پهنه خلیج فارس و جزایر آن حکم‌فرما بود. جزایر سه‌گانه در سال ۱۹۴۸ به‌طور کامل تحت اشغال امپراتوری بریتانیا به‌عنوان قیم رسمی امارات متصالحه درآمد اما تا سال ۱۹۷۱ هیچ‌یک از دولت‌های وقت ایران این اشغال را نپذیرفته و ابوموسی به همراه تنب بزرگ و تنب کوچک در تقسیمات کشوری ایران قرار داشتند. در سال ۱۹۷۱ پس از توافق ایران و بریتانیا و پیش از خروج نیروهای نظامی بریتانیا از منطقه و تأسیس کشور امارات متحده عربی، ابوموسی به همراه تنب بزرگ و تنب کوچک پس از نزدیک به ۷۰ سال شکایت‌های مداوم دولت ایران علیه اشغالگری بریتانیا سرانجام به ایران بازگردانده شد.
ادعای امارات
با وجود آنکه به لحاظ اسناد تاریخی، جزایر سه‌گانه جزء لاینفک خاک ایران هستند. ادعای بی‌اساسی هرچند وقت یک‌بار توسط امارات مطرح می‌شود که در واقع ادامه همان سیاست قدیمی ایجاد توطئه است که انگلیسی‌ها در جزایر سه‌گانه آن را پایه‌گذاری کردند و هرچند وقت یک‌بار ابوظبی آن را به کار می‌برد تا ایران را تحت فشار بگذارد. احمد تویسرکانی، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک ایران در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۱ در یک نشست خبری اعلام کرد که تمام نقاط استان هرمزگان از جمله جزایر سه‌گانه خلیج فارس سند مالکیت دارند. پس از آنکه ایران، استقلال بحرین را به رسمیت شناخت، انگلیس نیز پذیرفت به اشغال 80 ساله جزایر سه‌گانه پایان دهد و پس از ترک جزیره توسط نظامیان انگلیس، بلافاصله نیروی دریایی ایران طی یک عملیات آبی-خاکی در این جزایر مستقر و موفق شد تا حاکمیت ایران را بر سه جزیره تنگه هرمز یعنی تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی بازگرداند.
لحظه اعاده حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه
پس از آنکه ایران پذیرفت استقلال بحرین را به رسمیت بشناسد، انگلیس نیز پذیرفت به اشغال طولانی‌مدت جزایر سه‌گانه پایان دهد و بلافاصله نیروی دریایی ایران طی یک عملیات آبی-خاکی در این جزایر مستقر و موفق شد تا حاکمیت ایران را بر سه جزیره تنگه هرمز یعنی تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی پس از هشت دهه اشغال توسط انگلستان بازگرداند. امیرعباس هویدا در 9 آذر 1350 در مجلس شورای ملی اعاده حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه را اعلام کرد.
جزایر سه‌گانه ایرانی بوموسی یا ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک علاوه بر آنکه بخشی از خاک ایران است، به جهت آنکه حاکمیت را بر بخش عمده خلیج فارس تثبیت کرده، اهمیت راهبردی برای ملت ایران دارد و اساسا تلاش برای تغییر نام خلیج فارس توسط عرب‌ها، مقدمه‌ای برای دست گذاشتن بر روی این سه جزیره و چه‌بسا در دهه‌های بعد بر روی دیگر جزایر ایران است. دیوان بین‌المللی دادگستری | International Court of justice که به نام دادگاه بین‌المللی شناخته می‌شود، رکن قضایی اصلی سازمان ملل متحد است که ستاد آن در کاخ صلح شهر لاهه در کشور هلند واقع شده است.
امارات یک‌بار در سال‌های پیش از انقلاب سعی کرد از طریق شورای امنیت سازمان ملل و در نهایت ارجاع به این دیوان، جزایر سه‌گانه را از این تجزیه کند و شورای امنیت این پرونده را نپذیرفت و حالا دوباره تحرکات مشابهی انجام داده که این بار همراهی روسیه، چین، آمریکا و حالا اتحادیه اروپا نگرانی‌هایی را در پی داشته است. در کتب باستانی اعراب کسی نیست که به خلیج فارس لقب جعلی «خلیج عربی» داده باشد و همه جا یا خلیج فارس یا دریای فارس و یا الخلیج الفارسی آمده است. شیوخ عرب می‌توانند به این کتاب تاریخی‌شان مراجعه کنند:
یاقوت الحموی فی کتابه معجم البلدان ۲- الأدریسی فی کتابه نزهة المشتاق فی اختراق الآفاق ۳- القزوینی فی کتابه آثار البلاد وأخبار العباد ۴- الزمخشری فی کتابه الجبال والأمکنة والمیاه ۵- الحمیری، الروض المعطار فی خبر الأقطار ۶- الاصطخری، المسالک والممالک ۷- ابن المجاور، تاریخ المستبصر ۸- ابن بطوطة فی رحلته ۹- معجم ما استعجم للبکری ۱۰- الأکلیل للهمدانی ۱۱- صبح الأعشى للقلقشندی. جمال عبدالناصر، رئیس جمهور فقید مصر در تعدادی از سخنرانی‌هایش که در جهان عربی می‌چرخید، تأکید می‌کند: «أیها العرب من الخلیج الفارسی إلى المحیط الأطلسی! حتی شارع خلیج الفارسی در مصر وجود دارد که بعدا به شارع الخلیج فارسی سابقا تغییر کرد!
سیاست خبیثانه «تفرقه بینداز و حکومت کن» به سر رسیده است
سید عباس عراقچی بامداد پنجشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۳ در شبکه ایکس نوشت: دوران سیاست خبیثانه «تفرقه بینداز و حکومت کن» اروپایی‌ها در منطقه ما مدت‌های مدیدی است که به سر رسیده است. بخش ایران در بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس پیام‌های زیادی در خود دارد. از نظر ما روشن است که مسیر همکاریِ با احترام که از سوی ما در ملاقات‌های مختلف از جمله در نیویورک به آنها پیشنهاد شد اکنون با تمایل اروپا برای «تقابل» پاسخ داده شده است از طریق تحریم پرواز‌های مسافری و ایراد اتهام عبث «اشغالگری» به ایران!
وزیر امور خارجه افزود: جزایر سه‌گانه همیشه متعلق به ایران بوده‌اند و تا ابد نیز چنین خواهد بود.
ادعای دوباره امارات درباره جزایر سه‌گانه ایرانی
امارات متحده عربی از ابتدای طرح موضوع جزایر، سعی در بین المللی کردن این موضوع و جلب حمایت قدرت‌های درون و برون منطقه‌ای داشته است.
این شیخ نشین توانسته با توجه به شرایط ایران در منطقه و نظام بین الملل، قدرتهایی، چون آمریکا، چین و روسیه و در حال حاضر اتحادیه اروپا را نیز با خود همراه کند.
البته در این زمینه امارات حمایت اتحادیه عرب و شورای همکاری خلیج فارس را نیز داشته است.
اما نکته قابل توجه در این میان ماهیت بیانیه‌ها است که موضوع را حساس‌تر و خطرناک‌تر برای ایران می‌سازد.
برای نمونه در بیانیه مشترک با چین، پکن از موضع امارات درباره به رسمیت شناختن موضوع جزایر به عنوان یک مسئله و اختلاف میان ایران و امارات حمایت کرده بود. حتی پس از احضار سفیر چین، سخنگوی وزارت خارجه چین بار دیگر ادعای خود را تکرار کرد و اعلام کرد موضع چین در این خصوص ثابت است.
در این بیانیه گفته شده دولت چین از تلاش‌های امارات برای حل مسالمت آمیز مسئله جزایر سه گانه حمایت می‌کند.
در بند ۲۶ بیانیه مشترک دولت‌های چین و امارات آمده است: «جمهوری خلق چین حمایت خود را از تلاش‌های دولت امارات متحده عربی برای دست یابی به راه حل مسالمت آمیز در مسئله جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک از طریق مذاکرات دوجانبه براساس حقوق بین الملل و برپایه مشروعیت بین المللی اعلام می‌کند.»
این بیانیه مشترک به دنبال سفر رئیس دولت امارات به پکن و دیدار با رئیس جمهوری چین صادر شد.
در این بیانیه، مالکیت جزایر متعلق به امارات یا ایران اعلام نشده یا حاکمیت امارات بر جزایر تاییده نشده بلکه موضوع جزایر به عنوان یک اختلاف اعلام و خواستار حل این اختلاف شده اند.
اگرچه در بیانیه چین صحبتی از مالکیت امارات بر جزایر نمی‌شود ولی حق مالکیت و حاکمیت ایران بر جزایر مورد تردید قرار گرفته است.
در کنار چین، روسیه نیز پیش از این در بیانیه مشترک با کشور‌های عربی نه تنها از مواضع ادعایی امارات حمایت کرده بود بلکه راهکار‌های مورد حمایت امارات از جمله «ارجاع به دادگاه بین المللی» را مورد تصدیق قرار داده بود.
بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس از حیث ماهیت خطرناک‌تر از بیانیه‌های مشترک چین و روسیه است. البته بیانیه‌های چین و روسیه از این حیث خطرناک هستند که علاوه بر تشکیک در حاکمیت ایران بر این جزایر، از دیوان بین المللی دادگستری برای حل و فصل این دعوا نام برده اند.
امکان جدایی جزایر سه‌گانه با ایران وجود ندارد
یعقوب رضازاده، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس یازدهم می‌گوید: «سوابق تاریخی به وضوح نشان می‌دهد مالکیت جزایر سه‌گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک متعلق به ایران اسلامی است و امکان جدایی میان آنها با این سرزمین وجود ندارد.»
نماینده مردم سلماس در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه رعایت اصول حسن همجواری از سوی همه کشور‌ها خصوصا همسایگان امری ضروری است، اظهارکرد: «بدون شک طرح موضوع مالکیت جزایر سه‌گانه در بیانیه پایانی مجمع همکاری عرب و روسیه، صرفا اقدامی در راستای جلب نظر کشور‌های عرب بوده است.»
وی در ادامه بیان کرد: «وزارت امور خارجه کشورمان باید با کشور‌هایی که خواهان طرح موضوع جزایر ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک در دیوان بین‌المللی دادگستری هستند، برخورد دیپلماتیک کند تا شاهد تکرار چنین موضع‌گیری‌هایی نباشیم.»
این نماینده مردم در مجلس یازدهم افزود: «همچنین باید به کشور‌های این مجمع یادآور شد موضع‌گیری‌های ضدایرانی صرفا موجب تیرگی و سردی میان روابط آنها با جمهوری اسلامی خواهد شد، ازاین‌رو همسایگان شمالی و جنوبی اظهارنظر‌های شیطنت‌آمیز نکنند.»
عضو هیأت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یازدهم خاطرنشان کرد: «در این میان باید یادآور شد موضوع تمامیت ارضی و حاکمیتی یکی از حقوق اساسی هر کشوری محسوب می‌شود، لذا اگر این کشور‌ها می‌خواهند نظری در مورد سرزمینی بدهند، بهتر است به سراغ سرزمین‌های خود بروند و از دخالت در امور داخلی ایران دست بکشند.»
منشور ملل متحد بازیچه اتحادیه اروپا
درباره اینکه چگونه شده که الان اتحادیه اروپا حقایق بین‌المللی را بازیچه ملاحظات خودش قرار داده و درباره جزایر سه‌گانه ادعاهای واهی را مطرح می‌کند، پاسخ روشن است، مواضع خصمانه اروپا در قبال ایران همواره وجود داشته است و هر بار با بهانه‌ای این مواضع را اتخاذ می‌کند؛ اما در زمان فعلی به نظر می‌رسد شکست اسرائیل از جبهه مقاومت و نشان دادن اقتدار ایران در عملیات‌ها علیه رژیم صهیونیستی در این موضوع بی‌تأثیر نباشد.
بااین‌حال اگر به فرض محال این جزایر اشغالی است، چرا اتحادیه اروپا در پنج دهه گذشته نسبتا به این اشغال خیالی سکوت کرده بودند؟ به علاوه از کی اتحادیه اروپا با اشغالگری مخالف شده است؟ این جزایر را از اشغال شما درآوردند، حالا طلبکار شده است؟
بر این اساس ایران برای جلوگیری از جسارت و ادعاهای امارات در این زمینه، باید حاکمیت کامل خود را بر جزایر سه گانه اعمال کند.
