پاتریک وینتور ، سردبیر بخش ایران گاردین در این باره می گوید: انتقام خطرناک و بی سابقه ایران «منعکس کننده اجماع در درون نخبگان ایرانی است که تصمیم آن برای عدم انجام انتقام نظامی پس از ترور اسماعیل هنیه» رئیس سیاسی حماس در تهران در ماه ژوئن یک اشتباه استراتژیک بود. برخی از تندروهای ایرانی آن صبوری ایران را به انفعال تعبیر کردند. این طیف سیاسی در داخل ایران معتقدند که عدم انتقام جویی ایران برای ترور هنیه، به جای آرام کردن اسرائیل، به نتانیاهو برای انجام حملات بیشتر جسارت بخشیده و وجهه ایران را به عنوان رهبر “محور مقاومت” تضعیف کرده است.
جمهوری اسلامی ایران و رژیم اسرائیل به چه سمت و سویی حرکت می کنند؟ آیا این بار هم این رویارویی مستقیم، دامنه ای محدود خواهد داشت؟ این پرسش ها در چند ساعت اخیر در بسیاری از رسانه های بین المللی مطرح شده اند. گاردین در گزارشی تحلیلی در این باره می نویسد:
حمله غافلگیرانه ایران کمتر از یک ساعت طول کشید. حدود 180 موشک بالستیک تنها چند ساعت پس از هشدار آمریکا مبنی بر آماده‌سازی یک حمله قریب‌الوقوع توسط ایران شلیک شد. نیروهای آمریکایی برای تقویت دفاع اسرائیل، موشک های ایران را سرنگون کردند. جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده ساعتی پس از این حمله گفت که به نظر می رسد این حمله شکست خورده و بی اثر بوده است و اسرائیل گفت که بیشتر موشک ها رهگیری شده اند. مقامات ایرانی اما اعلام کردند که 90 درصد موشک های این کشور با موفقیت به اهداف خود اصابت کرده است. میزان خسارت ناشی از این موشک ها هنوز مشخص نیست. دستور شروع این حمله توسط رهبر ایران و با حمایت شورای امنیت ملی و وزارت دفاع ایران صادر شد. ایران این حمله را «پاسخی قانونی، عقلانی و مشروع به حملات تروریستی رژیم صهیونیستی» دانسته است.
این حمله بسیار تهاجمی تر از حمله ایران در آوریل است که عمدتاً یک حمله نمادین تلقی می شد. ایران در آن زمان چند روز اطلاع رسانی کرد و هدف اصلی یک پایگاه نظامی در صحرای کم جمعیت نقب بود. این بار به نظر می‌رسد که موشک‌ها بسیار سریع‌تر عمل کردند و اهدافی را در شهرهای متراکم نشانه گرفتند.
ایران احیای بازدارندگی خود را یک ضرورت دید
دان صباغ، سردبیر دفاعی و امنیتی گاردین، در حال حاضر دیدگاه جال توجهی در مورد استراتژی نظامی ایران دارد: «پرتاب این همه موشک بالستیک در چند دقیقه نشان دهنده تلاشی جدی برای از بین بردن یا فرسودگی دفاع هوایی اسرائیل است چرا که موشک های رهگیر پیچیده و گران قیمت هستند و موجودی آنها نامشخص است.
اما چرا ایران این کار را کرد؟ در اواخر سپتامبر، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، تاکید کرد که این کشور «آرزو ندارد عامل بی‌ثباتی در منطقه باشد». به نظر می رسد که ایران احساس کرد با تهدید قریب الوقوع جنگ، نباید قدرت بازدارندگی خود را از دست بدهد، چنانچه سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت که ایران «از جنگیدن هراسی ندارد. ما جنگ طلب نیستیم، اما برای هر جنگی آماده ایم.»
تهران نگران تلاش تل آویو برای تغییر توازن منطقه ای است
پاتریک وینتور ، سردبیر بخش ایران گاردین در این باره می گوید: انتقام خطرناک و بی سابقه ایران «منعکس کننده اجماع در درون نخبگان ایرانی است که تصمیم آن برای عدم انجام انتقام نظامی پس از ترور اسماعیل هنیه» رئیس سیاسی حماس در تهران در ماه ژوئن یک اشتباه استراتژیک بود. برخی از تندروهای ایرانی آن صبوری ایران را به انفعال تعبیر کردند. این طیف سیاسی در داخل ایران معتقدند که عدم انتقام جویی ایران برای ترور هنیه، به جای آرام کردن اسرائیل، به نتانیاهو برای انجام حملات بیشتر جسارت بخشیده و وجهه ایران را به عنوان رهبر “محور مقاومت” تضعیف کرده است. ایران از صدور دستور انتقام برای ترور هنیه که در ماه ژوئیه در تهران ترور شد، به دلیل تضمین های آمریکا مبنی بر اینکه توافق آتش بس در غزه قریب الوقوع است و خویشتن داری از سوی ایران برای اطمینان از وقوع آن اساسی خواهد بود، خودداری کرد اما چنین توافقی محقق نشد.
اوایل ماه گذشته، پزشکیان آمریکا را به دروغگویی متهم کرد و افزود که اقدامات اسرائیل بی پاسخ نخواهد ماند. مقامات ایرانی همچنین از موضع گیری های آخر هفته گذشته نتانیاهو مبنی بر اینکه آخرین اقدامات اسرائیل گامی در جهت تغییر «توازن قدرت در منطقه برای سال‌های آینده» است، نگران شدند. آنها معتقد بودند که نشان دادن خویشتنداری پس از یک سری تنش ها، آنها را در موقعیت استراتژیک ضعیف تری قرار می دهد.
پس از حمله ایران چه اتفاقی رخ داد؟
رهبران سراسر اروپا حمله ایران را محکوم کردند و کایر استارمر، نخست وزیر بریتانیا گفت که بریتانیا در کنار اسرائیل می ایستد و «حق او برای دفاع از خود در برابر این تجاوز» را به رسمیت می شناسد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، «تشدید پس از تشدید تنش» در منطقه را محکوم کرد و گفت: «این باید متوقف شود. ما کاملاً به آتش بس نیاز داریم.»
اسرائیل در این هفته حملاتی را در یمن، لبنان و سوریه آغاز کرده است که نشان دهنده تمایل آن برای ادامه جنگ در همه جبهه ها است. تحلیلگران خاطرنشان کرده اند که اسرائیل دست بسیار آزادتری برای پاسخ جامع تر و تهاجمی تر دارد.
جولیان بورگر در تحلیل خود می نویسد:« نیروهای محدود و اندکی که در خاورمیانه وجود داشت، هر روز که می گذرد ضعیف تر می شوند. ترس از این درگیری عمیق تر، رویارویی مستقیم بین تهران و واشنگتن بوده است که با هر حمله مستقیم ایران و اسرائیل نزدیک تر می شود. در حالی که اسرائیل برای انتقام‌جویی آماده می‌شود و رهبری ایران متعهد می‌شود که هر گونه اقدام تلافی‌جویانه با پاسخی «شکن‌کننده‌تر و ویران‌کننده‌تر» مواجه خواهد شد، فریادهای صلح همچنان مورد توجه قرار نمی‌گیرد.»
