انتظار میرود رئیس جمهور منتخب طی روزهای آینده، پس از پایان ایام عزاداری و اخذ مشورت های لازم، چنانکه ظریف نیز در برنامه تلویزیونی به آن اشاره کرد بدون تعارف و باج دهی با در نظر گرفتن جمیع شرایط اقدام به تعیین افراد کابینه خود کند.
از هفتههای قبل گمانهزنیهای بسیاری پیرامون سهمخواهی برخی گروهها و چهرههای اصلاحطلب پس از پیروزی در انتخابات شنیده شده بود و اظهارات اخیر «بهزاد نبوی» مهر تاییدی است بر این گمانهزنیها. نبوی اخیراً بهصراحت از دولت پزشکیان بهعنوان گوشت قربانی یاد کرده و واضح است که با این اوصاف رئیسجمهور منتخب برای مدیریت اختلافات و رسیدن به نقطه مشترک در جهت معرفی کابینه چهاردهم به مجلس، کار بسیار سختی را خواهد داشت.
*«برای ایران» نه، «برای وزارت»
بهزاد نبوی، از چهرههای شاخص جریان اصلاحات در اعتراض به سهمخواهی عدهای از اصلاحطلبان با انتشار متنی در فضای مجازی خاطرنشان کرد: «با مطالعه مطالب دوستان، به نظر میرسد شعار «برای ایران» قبل از انتخابات، به شعار «برای وزارت» تبدیل شده. از همه اعضای کمیتهها عاجزانه استدعا دارم، به خاطر ایران و به خاطر دکتر پزشکیان بینوا، دست از سهمخواهی از این گوشت قربانی بردارند. پیشنهاد میکنم رئیس و همه اعضای کمیتهها، از داشتن پست و مقام منع شوند، تا بتوانند کمی هم به فکر ایران و آینده آن باشند. ارادتمند همه، اصلاحطلب سابق و به قول تحولخواهان، استمرارطلب امروز.»
این سخنان صریح نبوی، حاکی از آن است که در آستانه پایان فعالیت کارگروههای مختلف برای گزینش نامزدهای مناصب دولتی و نزدیکشدن به موعد معرفی وزرای دولت چهاردهم به مجلس شورایاسلامی، نزاع بر سر رسیدن به کرسیهای دولتی بیشتر شده و با تداوم این شرایط و عدم دخالت پزشکیان، بعید است که آتش اختلافات به خاموشی میل کند.
*سهمخواهی جدی است
انتقادات پیرامون سهمخواهیها از مسعود پزشکیان منحصر به بهزاد نبوی نبوده و در روزهای اخیر چهرههای دیگری از جریان اصلاحات به شرایط کنونی نقد وارد کردهاند.
رسول منتجبنیا، فعال سیاسی اصلاحطلب و از اعضای سابق حزب اعتماد ملی با هشدار به رئیسجمهور منتخب میگوید: « در ستاد دکتر پزشکیان، بعضی از افراد و گروهها حضور پیدا کردند که چه بسا با تفکر دکتر پزشکیان همخوانی نداشتند. آنها به دلیل اینکه احتمال پیروزی ایشان را زیاد میدانستند حضور پیدا کردند تا بتوانند سهمی در دولت داشته باشند و به اصطلاح غنیمتی به دست آنها برسد. از این دست نیروها بودند، همانطور که خیلیها هم نیروهای مخلص و فداکار بودند که بدون چشمداشت کار کردند. بستگی به خود دکتر پزشکیان دارد که چگونه با آنها رفتار کند. تحت تاثیر فشارهای سهمخواهان قرار نگیرد، آن معیارها و شاخصهها را در نظر بگیرد و اعلام کند. اگر آنها فردی را معرفی کردند، ببیند آیا آن شاخصههای لازم را دارد، بپذیرد اما اگر ندارد، تسلیم فشارها نشود والا دولتی میشود که مثل تعاونی میشود و هر کسی یک سهمی در آنجا دارد و کشمکش و ناهماهنگی در آن رخ میدهد.»
غلامعلی رجایی دیگر چهره اصلاحطلبی است که سهمخواهی اطرافیان رئیسجمهور منتخب را تایید کرده و میگوید: « من فکر میکنم یکی از بحثهای جدی آقای پزشکیان، مسئله اطرافیان ایشان است و از همان اول تشکیل ستاد ایشان دیده شد ولی گفتند تجربه نداشتند و از شهرستان آمدند برای همین جدی گرفته نشد. اما زمانی که آقای پزشکیان در انتخابات برنده شدند، من شنیدم که باعث رنجش افرادی که در پیروزیشان نقش داشتند شد و فاصله گرفتند. البته تلاشهایی برای بازگرداندن آنان شد اما آقای پزشکیان باید در این چالش مداخله کرده و اجازه ریزش ندهند. رویکرد ایشان باید جذب آرایی باشد که به ایشان رأی ندادند چه برسد که حلقههای اولیه بخواهند فاصله بگیرد. من مسئله سهمخواهی را چالش جدی میدانم و ایشان باید در این قضیه دخالت کند. بحث سهمخواهی میتواند برای ایشان یک پاشنه آشیل باشد که نتیجه خوبی هم نخواهد داشت. افرادی که چند دور وزیر شدند به دلیل تجربه و سابقه اگر بخواهند در کابینه باشند، موج برگشت منفی علیه ایشان ایجاد خواهد شد.»
* غیبتی که محسوس است
هر چند این قبیل اختلافات معمولاً در مسیر شکلگیری دولت ها دیده می شود اما تجربه طیشده دهههای اخیر نشان داده که رئیس دولت تقابلها را از بین برده و مسیر حرکت دولت را هموار ساخته و ریلگذاری میکند؛ خصیصهای که در این دوره دستکم تا کنون چندان محسوس نیست.
بهنظر میرسد که مشاوران و اطرافیان مسعود پزشکیان که در ایام انتخابات او را همراهی کردند، در حال شکلدهی به کابینه بوده و رئیسجمهور منتخب اختیار امور مربوط به تشکیل دولت را به آنان تفویض کرده است.
بهرهگیری از مشورت متخصصان شرطی لازم است اما کافی نیست. در روزهای اخیر که چالشها پیرامون انتخاب وزرا نمود بیشتری داشته و اختلافات بالا گرفته، غیبت رئیسجمهور منتخب محسوس است و او ترجیح داده دستکم فعلا به دیدارهای شخصی و حضور در مراسمهای مذهبی بپردازد.
انتظار میرود پزشکیان طی روزهای آینده، پس از پایان ایام عزاداری و اخذ مشورت های لازم، چنانکه ظریف نیز در برنامه تلویزیونی به آن اشاره کرد بدون تعارف و باج دهی با در نظر گرفتن جمیع شرایط اقدام به تعیین افراد کابینه خود کند.