لبنان، مقصد اول پولپاشی‌های بنیاد جرج سوروس در منطقه

روزنامه الاخبار لبنان در سلسله گزارش‌هایی به عملیات روانی و جنگ نرم غرب در کشورهای عربی به خصوص در لبنان پرداخته و در یک گزارش به پرونده پولپاشی‌های بنیاد متعلق به «جورج سوروس» سرمایه‌دار یهودی اشاره کرده است.

الاخبار می‌نویسد که سالانه میلیون‌ها دلار به سازمان‌های موسوم به «نهادهای جامعه مدنی» در لبنان از منابع مختلف پول تزریق می‌شود. نهادهایی که در موضوعات گوناگونی از سیاست گرفته تا فرهنگ و توسعه و آموزش فعالیت می‌کنند و هنگامی که در خصوص منشأ این پول‌ها تحقیق صورت می‌گیرد، مشخص می‌شود که نهادهای خاصی این کمک‌های مالی را ارائه می‌دهند. همچنین میزان کمک مالی که گروههای به اصطلاح جامعه مدنی دریافت می‌کنند، به مراتب بیشتر از کمک‌هایی است که به نهادهای رسمی دولتی می‌شود.

الاخبار سپس نوشت که «بنیاد جامعه باز» (Open Society Institute – OSI) متعلق به جرج سوروس میلیاردر یهودی آمریکایی و یکی از منابع اصلی و خطرناک این پولپاشی‌ها است.

هنگامی که در گوگل درباره جرج سوروس تحقیق می‌کنیم، مطالب زیادی به نفع یا علیه او مشاهده می‌شود؛ اما کسانی که از او حمایت می‌کنند، به طور عمده به اقدامات مؤسسه وی در خصوص آن‌چه «دفاع از موضوعات توسعه و آزادی» و «اقدامات بشردوستانه» خوانده می‌شود، اشاره می‌کنند، به خصوص همین بنیاد جامعه باز، بنیادی که پس از مؤسسه «وارن بافت» و «بیل و ملیندا گیتس» سومین بنیاد خیریه آمریکا محسوب می‌شود.

بنابر این گزارش، چیزی که بنیاد جامعه باز را از دیگر نهادهای به اصطلاح خیریه متمایز می‌کند، پراکندگی بالای جغرافیایی گروههایی است که از کمک‌های مالی این بنیاد بهره می‌برند. در وبسایت این بنیاد ادعا شده که از سال ۱۹۷۹ نزدیک به ۱۶.۸ میلیارد دلار برای حمایت از مسائل مربوط به دموکراسی، حقوق بشر و آزادی‌ها در هفت منطقه جهان از جمله آفریقا، آسیا پاسیفیک، اوراسیا، اروپا، آمریکای لاتین، خاورمیانه، شمال آفریقا و ایالات متحده آمریکا، هزینه کرده است. طبق گزارش مالی این بنیاد در سال ۲۰۱۹ که به تأیید وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز رسیده است، میزان ۶۶۹,۷۷۵,۵۰۰ دلار به شکل مستقیم در ۹۶ کشور هزینه شده و ۵۱ میلیون دلار آن در خاورمیانه و شمال آفریقا بوده است و سهم لبنان از این کمک‌ها نیز ۳,۶۱۸,۰۰۰ بود که مؤسسات عمدتا فرهنگی این پول‌ها را دریافت کرده‌اند.

الاخبار در ادامه نوشت که این مبلغ ثابت نیست و هر ساله تغییر می‌یابد. اما لبنان در بین کشورهای عربی رتبه اول را از حیث میزان دریافت این کمک‌ها را دارد. وزارت خزانه‌داری آمریکا هنوز گزارش مالی سال ۲۰۲۰ این مؤسسه را تأیید نکرده است، اما طبق گزارشی که در وبسایت آن منتشر شده، میزان پولی که در این سال به نهادهای لبنانی کمک شده نزدیک به ۶,۶۵۵,۰۰۰ دلار بوده است. در سال ۲۰۱۸ در حدود ۳,۰۳۶,۹۴۸ دلار و در سال ۲۰۱۷ به میزان ۸,۹۷۸,۰۰۰ دلار این کمک‌ها صورت گرفته است.

دانشگاه آمریکایی بیروت 

به نوشته الاخبار با آغاز دهه دوم قرن بیست و یکم، بنیاد ترویج جامعه باز که در سال ۲۰۰۸ تأسیس شد، شروع به تزریق کمک‌های مالی خود به شکل مستقیم از طریق مؤسسات آکادمیک و در رأس آن‌ها دانشگاه آمریکایی بیروت (LAU ) کرده است. به طوریکه در سال ۲۰۱۱ به میزان ۲۶۶ هزار دلار این دانشگاه از بنیاد متعلق به جرج سوروس، دریافت کرده بود. با شعله‌ور شدن حوادث موسوم به «بهار عربی» در سال ۲۰۱۲، میزان پولپاشی‌ها به شکل تصاعدی افزایش یافت تا اینکه لبنان در سال ۲۰۱۹ طبق گزارش‌های مالی این بنیاد، در ردیف اول کشورهای عربی به عنوان مقصد کمک‌های مالی بنیاد جرج سوروس بود.

اما همچون تعدادی از صندوق‌های کمک مالی به نهادهای ان جی او در آمریکا، مؤسسات وابسته به سوروس نیز به ارائه مستقیم کمک‌های مالی اکتفا نمی‌کنند و بلکه از روش «کمک مالی غیر مستقیم» و تزریق پول‌های هنگفت از طریق صندوق‌ها و مؤسساتی که در سرتاسر دنیا مستقر هستند نیز استفاده می‌شود، از جمله نهادهای وابسته به بنیاد سوروس در مجارستان (محل تولد جرج سوروس)، انگلیس، سنگال و ایالات متحده آمریکا اقدام به این کار می‌کنند و به نهادهای مستقر در دیگر کشورها کمک مالی ارائه می‌دهند؛ به طور مثال نهادهای وابسته به سوروس در کشورهای اطراف چین در سال ۲۰۱۹ مبلغی به میزان ۳۴,۳۶۵,۰۰۰ دلار به طور مستقیم در کشورهای اندونزی، تاجیکستان، برمه، تایلند، قرقیزستان، مغولستان، نپال، کره جنوبی، مالزی، افغانستان، کامبوج، فیلیپین، تایوان، هنک کنگ و بنگلادش هزینه کرده‌اند. این میزان پول به نهادهای دانشگاهی و مؤسسات جامعه مدنی برای ترویج مفاهیم لیبرالیسم و تبلیغ علیه چین و حزب کمونیسم و معرفی آن به عنوان خطری برای کشورهای شرق و مرکز آسیا و آسیا پاسیفیک، داده شده است.

آفریقا مقصد دیگر پول‌های جرج سوروس

روزنامه الاخبار در بخش دیگر گزارش خود به پولپاشی‌های بنیاد جامعه باز در کشورهای آفریقایی پرداخت و نوشت که این بنیاد دهها میلیون دلار به طور سالانه در کشورهای سنگال و جنوب آفریقا هزینه کرده است.

این بنیاد در ابتدا در سال ۲۰۰۰ اقدام به تأسیس مؤسسه «ابتکار جامعه باز برای غرب آفریقا» کرد تا مبدئی برای کمک‌های مالی به کشورهای غرب این قاره باشد و بتواند ارزش‌های فرهنگی لیبرالیسم را از طریق نهادهای غیر دولتی در این کشورها ترویج دهد. بنیاد جرج سوروس در سال ۲۰۱۹ به میزان ۸۱ میلیون دلار در غرب آفریقا هزینه کرده بود.

اما در جنوب آفریقا، بنیاد جامعه باز در سال ۱۹۹۷ مؤسسه «ابتکار جامعه باز در جنوب آفریقا» را افتتاح کرد. مؤسسه‌ای که در سال ۲۰۱۹ به میزان ۳۷ میلیون دلار کمک مالی به مؤسسات غیر دولتی در کشورهای آنگولا، بوتسوانا، جمهوری دموکراتیک کنگو، لسوتو، مالاوی، موزامبیک، نامیبیا، سوازیلند، زامبیا و زیمبابوه ارائه داد.

در زیمبابوه سازمان «جنبش تغییر دموکراتیک» با استفاده از کمک‌های مالی بنیاد متعلق به جرج سوروس تلاش کرد تا با راه‌اندازی انقلاب رنگی علیه «رابرت موگابه» قدرت را در دست بگیرد.

***

نهادها و مؤسسات وابسته به بنیاد «جامعه باز» در بسیاری از کشورها به دلیل اقدامات مداخله‌گرانه و منفی آن‌ها ممنوع‌الکار هستند. نهادهایی که تلاش دارند تا تمایلات سیاسی و فرهنگی جرج سوروس و در واقع نظریه‌سازان جریان سکولاریسم فرهنگی لیبرال را به اجرا بگذارند. در این راستا در روسیه چند سال پیش مجوز همه نهادهای این چنینی لغو شد. در مصر نیز قوانین شدیدی علیه دریافت کمک‌های مالی از خارج کشور وضع شد که به طور ویژه بنیاد جرج سوروس ازین منظر متضرر شد. در مجارستان نهادهای بنیاد جامعه باز و دانشگاه این بنیاد غیر قانونی اعلام شد. در چین نیز دولت پکن جرج سوروس را «تروریست» خوانده است.

الاخبار در پایان نوشت: اما در لبنان؟ باید گفت که شرایط در لبنان برای فعالیت مؤسسات وابسته به جرج سوروس کاملا مهیا است. قانون نهادها و مؤسسات غیر دولتی که در سال ۱۹۰۹ در دوره امپراتوری عثمانی وضع شد هنوز نیز پابرجاست و کمترین چیزی که می‌توان در مورد آن گفت این است که این قانون دیگر صلاحیت ندارد. طبقه سیاسی حاکم نیز با استفاده از این قانون سال‌هاست که از پول‌های خارجی غیر شفاف بهره می‌برد.