روایتی هولناک از حرکت انتخاباتی چراغ خاموش نومحافظه کاران آمریکا

مترجم کتاب «تسخیر دولت» در نشستی که در موسسه مطالعات دین و اقتصاد داشت به جزئیات فعالیت چراغ خاموش و هولناک نومحافظه کاران برای تغییر جامعه آمریکا و کسب منافع شرکت های ضدمحیط زیست و ضد کارگری ارائه داد.

فاطمه قابل رحمت مترجم کتاب تسخیر دولت نوشته الکساندر هرتل فرناندز در نشست موسسه مطالعات دین و اقتصاد درباره کتاب «تسخیر دولت» که خود آن را ترجمه کرده است گفت: سوال این است که آیا سیاست گذاری در آمریکا دچار شیفت پارادایمی شده و به سمت محافظه کاری حرکت کرده یا نه؟ زمانی که ما در حوزه سیاست گذاری صحبت می کنیم یکی از عمده ترین روش های مطالعه، مطالعات تطبیقی است این روش کمک می کند که ما نمونه های متفاوتی که فاکتورهای مشابهی دارند را کنار هم قرار دهیم و بر اساس آن نتیجه بگیریم که کجا ایستاده ایم.

او افزود: شاید سوال باشد که چه نیازی است که ما درباره اقتصاد سیاسی آمریکا بدانیم و چه ربطی به ما دارد. اما باید تاکید کنم که در مطالعات تقطبیقی به شباهت ها و تفاوت های کلی دقت نمی کنیم بلکه فاکتورهای مشابهی را پیدا می کنیم و سعی می کنیم اینها را در کنار هم قرار دهیم و نتیجه گیری کنیم

قابل رحمت درباره علت انتخاب کتاب تسخیر دولت برای ترجمه گفت: ترجمه این کتاب به پیشنهاد استاد مومنی بود. یکی از دلایل توجه ویژه ما به کتاب نویسنده جوان آن یعنی آقای فرناندز است. او استاد دانشگاه کلمبیا است هر چند که در در ایران شناخته شده نیست. نگاه این استاد دانشگاه یک نگاه پژوهش محور است و از این جهت این کمک کننده است به خصوص برای دانشجویان این علوم رشته و علوم بین رشته ای است که بتوانند رویکرد پژوهشی را بشناسند. نکته دوم این است که رویکرد فرناندز نهادگرا است و سطوح تحلیل ایشان نشان می دهد که تحلیل ایشان نهادی است.

تحولاتی که نومحافظه کاران در آمریکا رقم می زنند

او افزود: اساسی ترین موضوعی که در توضیح این کتاب باید به آن بپردازیم این است که بررسی کنیم که چه تحولی در اقتصاد سیاسی آمریکا در سال های اخیر اتفاق افتاده است این کتاب به ما می گوید که اتفاقاتی در اقتصاد سیاسی آمریکا در حال وقوع است که فرآیند و عرصه سیاست گذاری در سطح فدرال و ایالتی را به سمت نومحافظه کاری و یا محافظه کاری نوین می برد.

مترجم کتاب «تسخیر دولت» درادامه گفت: این مهم است که بدانیم وقتی درباره محافظه کاری صحبت می کنیم باید تفاوتی بین محافظه کاری در آمریکا با سایر نقاط جهان قائل باشیم. محافظه کاری به معنای کانسرواتیسم (Conservatism) که در اروپا و شناخته شده و تحت عنوان شعار تاج و تخت و محراب فعالیت و از  اصولی پیروی می کند. اما محافظه کاری در آمریکا متفاوت است.

تفاوت محافظه کاری در آمریکا با اروپا

او افزود: محافظه کاری وبه خصوص نومحافظه کاری به نوعی جنبشی است که در برابر انواع لیبرالیسم مثل لیبرالیسم مدرن سعی می کند از نوع خاصی از لیبرالیسم کلاسیک دفاع کند. به عبارت دیگری این نوع محافظه کاری تاکیدی روی حفظ وضع موجود ندارد و اصلا آن که فکر می کنیم نیست. همچنان که چپ گرایی در آمریکا با آنچه در ذهن ما است متفاوت است وقتی ما از چپ در سایر کشورها می گوییم شاید منظورمان ادبیات چپ مارکسیستی و سوسیالیستی مطرح است اما در آمریکا شاید گروه هایی چپ نامیده می شوند مجموعه لیبرالیسم مدرن و دموکرات ها را شامل می شود چون اینها خواهان تغییر موضع موجود هستند و سعی می کنند در برابر آن دیدگاه لیبرال کلاسیک قد علم کنند.

قابل رحمت در ادامه به محافظه کاری جدید اشاره کرد و گفت: یکی از اصلی ترین ویژگی های این نوع محافظه کاری این است که اینها سعی می کنند به جای این که مستقیما و با روش هایی مثل اهدای پول به کمپین ها در انتخابات ورود کنند تلاش می کنند به طور غیرمستقیم سیاست گذاری را تحت تاثیر خود قرار دهند این را از آن جهت انجام می دهند که ما به آنها نهاد می گوییم . در واقع نومحافظه کاری در آمریکا سعی می کند با ایجاد نهادها و نهادسازی های غیردولتی و غیرمتمرکز بر حوزه انتخابات درفرآینده سیاست گذاری اثر بگذارد.

حرکت چراغ خاموش نومحافظه کاران در آمریکا

او افزود:  در آمریکا یک سنت دریرینه در انتخابات هست که دو حزب اصلی وقتی کمپین انتخاباتی تشکیل می دهند هر کسی که هوادار یکی از آنهاست با اهدای مبالغی از آنها حمایت می کند حالا نومحافظه کاران این شیوه را کنار گداشته اند و کمک های خود را به نهادهای غیرمتمرکز در سطح ایالت ها می دهد و با این کار سطح سیاست گذاری را از فدرال به ایالتی تغییر می دهند. این خود تغییر بزرگی است.

مترجم کتاب «تسخیر دولت» ادامه داد: علاوه بر این نهادسازی را به شکل غیرمتمرکز و در سطح کشور تقویت می کنند از آنجا که این نهادها مستقیما در انتخابات مداخله ندارند لازم نیست درباره فعالیت هایشان پاسخگو باشند. کسی سراغ آنها نمی روند و این رویکرد چراغ خاموش اینها باعث می شود که رسانه سر به سر اینها نگذارد و اینها غیرمستقطم در سیاست گذاری ورود می کند و این کار نتیجه خیلی خاصی را به ما می دهد چیزی که ما در علوم سیاسی به نام پنجره اورتون  (Overton Window of Political Possibilities)) می شناسیم.

تغییر در پنجره اورتون

او گفت: دکترین پنجره اورتون به ما می گوید بخشی از سیاست ها می تواند پایداری داشته باشد که مورد نظر اکثریت جامعه باشد و به این محدوده می گوید پنجره . این پنجره به هر جناحی گرایش داشته باشد می تواند در اجرای صحیح سیاست ها اثرگذار باشد نه گرایش شخص سیاست گذاری. نومحافظه کاری محدوده این پنجره را تغییر میدهند که اقدامی زیرکانه است یعنی به جای این که مستقیم بگوید من با یک سیاست موافق یا مخالفم دیدگاه اکثریت را در مورد سیاست های مورد قبول به واسطه نهادسازی هایی که انجام داده تغییر می دهد و سعی می کند گستره این پنجره را از جایی به جای دیگر منتقل کند.

سه بازوی یک تروئیکا

او با بیان این که «این چیزی که فرناندز در کتاب تسخیر دولت ها به آن می پردازد این است و این نهادها را شناسایی می کند و رد پای آنها را دنبال می کند و پشتیبانان اینها و منافع اینها را بررسی می کند» تصریح می کند: فرناندز در کتاب خود سه نهاد اصلی را شناسایی می کند که در سطح کشور گسترده هستند و تاثیرگذاری بیشتری دارند یکی “شورای تبادل قانون گذاری در آمریکا” است که به عنوان مخفف “الک” از آن نام برده می شود، یکی “شبکه سیاست ایالتی و سیاست گذاری ایالتی” است که نام مخفف آن «اس پی ان» است و یکی “ای اف پی” یا موسسه رفاه برای آمریکایی ها است.

او افزود: این سه نهاد یا سه بازو با عملکردهای متفاوت در کنار هم، تروئیکای جناح راست را تشکیل می دهند و  منافع هم دیگر را در جاهای مختلف پشتیبانی کنند در حالی که وظایف متفاوتی دارند نهاد “الک” اصلی ترین و گسترده ترین نهاد است و کارش این است که به شکل بسیار زیرکانه ای از افرادی که گرایشات جمهوریخواهانه دارند و در طیف راست هستند نیرو جذب کند و حتی از دموکرات های میانه هم نیرو می گیرد و سعی می کند به واسطه نیازمندی هایی که کسب و کارها دارند لایحه هایی را تدوین کند و اینها را وارد مجالس قانون گذری کند.

تسخیر دولت با زیرکی و بدون خشونت

قابل رحمت اضافه کرد:  اگر به اسم کتاب دقت کنید نویسنده کتاب را «تسخیر دولت» نام گذاشته است واژه  کپچر به کار می برد که تسخیر کردن با زیرکی با ابزار غیرخشونت آمیز است. نهاد الک پول های بسیار هنگفتی را از کسب و کارهای متفاوتی که طرفدار جمهوری خواهان هستند و می خواهند سیاست های بن نفع کسب و کارشان اتفاق بیفتد، دریافت می کند و پیش نویس لوایحی را به نفع کسب و کارها طراحی می کند و در اختیار نمایندگان مجلس ایالتی و حتی فدرال قرار می دهد و نماینده دریافت کننده  هم رندانه اسم خود را بالای آن می گذارد و آن را به مجلس ارائه می دهد و در مجلس هم تعدادی از این لوایح و طرح ها تصویب می شوند این اتفاق باعث می شود که در یک روند تدریجی روند اداره کشور به سمت منافع خاص برخی کسب و کارها می رود.

تروئیکا در خدمت کسب و کارهای ضد محیط زیست

 به گفته وی، کسب و کارهای که با محیط زیست مساله دارند و آلوده کننده هستند و یا قوانینی هستند که در حوزه کار و سندیکاهای کارگری مطرح می شود و در مورد بیمه و تامین اجتماعی است این تروئیکا بسیار ظریف و با جزئیات روی این کسب و کار ها و قوانین کار می کند و در نهایت بعد از ده سال و بیست سال می بینید فضای سیاستی آمریکا به سمت راست افراطی گرایش پیدا کرده است . دومین نهاد این تروئیکا شبکه سیاست ایالتی است. این نهاد مغز متفکر الک است و به عنوان نهادی که متشکل از یک سری اندیشکده است سعی می کند خوراک فکری برای الک تهیه کند و اندیشکده ها را در ایالت های متفاوت فعال می کند و آنها این دیدگاه را درباره لوایح در اختیار الک قرار می دهند و نهاد سوم یک بازوی اجرایی است ای اف پی یک نوع شوی رسانه ای ایجاد می کند و شو آف می کند مثلا قانون تصویب می کنند که در جهت کاهش حقوق کارگران است این نهاد برای لایحه تصویب ارائه شده از سوی تروئیکا کمپین سازی و فضاسازی رسانه ای می کند تا برای تصویب آن لایحه فشار افکار عمومی و رسانه ای ایجاد شود.

او گفت: بنابراین می بینید که ما یک شبکه داریم به همین دلیل کتاب اسم تروئیکا را روی آنها می گذارد چرا که این سه نهاد یک شبکه نهادی منسجم دارند و هربخش کاری را انجام می دهد و خروجی اش به سمت نومحافظه کار شدن و افراطی تر شدن جامعه آمریکا است.

مترجم کتاب تسخیر دولت در  پایان گفت: حالا شاید این سوال پیش می آید. این کتاب کجا به درد ما می خورد با توجه به وضعیت و شرایطی که ما در ایران داریم و وجود در هم تنیدگی شدید اقتصاد و سیاست به نظر می رسد این در بخش هایی به عنوان مدل برای تحلیل به کار می آید. به خصوص تحلیل ها و شاخص سازی هایی که مطرح کرده است جاهایی هم شاخص هایی ساخته است و سعی کرده با در کنار هم قرار دادن اینها به جمع بندی برسد و نتیجه گرفته است که چرا در جامعه آمریکا چپ ها و لیبرال ها در رسیدن به اهداف دولت رفاهی لیبرال دموکرات که از گذشته هم پیشینه دارد نتوانسته اند موفق باشند و علت آن را همین تروئیکا معرفی می کند.