جنگ طولانی‌مدت علیه غزه و فرسایش اقتصاد اسرائیل

عملیات «طوفان الاقصی» توسط جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) علیه شهرک ها صهیونیست نشین و پس از آن جنگ اسرائیل علیه نوار غزه پیامدهای اقتصادی سنگینی را برای این رژیم به همراه داشته است که بر اساس ارزیابی های ناظران و تحلیلگران اقتصادی با تبعات ناشی از جنگ های گذشته در سرزمین های اشغالی متفاوت بوده و حتی بسیار سهمگین تر از تبعات شیوع پاندمی کرونا است. اظهارات مسئولان امور اقتصادی و مالی اسرائیل، گزارش های منتشر شده در رسانه های مختلف جهان و نارضایتی های سراسری در فلسطین اشغالی خود، گویای این حقیقت است. به طور کلی می توان خسارت هایر را که اقتصاد اسرائیل در این جنگ متحمل شده است در قالب موضوعات و عناوین متعدد تحلیل کرد.

سقوط ارزش «شکل»

در حالی که درگیری ها در نوار غزه ادامه دارد، واحد پول اسرائیل (شکل) شاهد کاهش به پایین ترین سطح خود در برابر دلار آمریکا طی ۸ سال گذشته است

«کارنیت فلوگ»، رئیس سابق بانک مرکزی اسرائیل درمصاحبه با بلومبرگ گفت که در روز نخست عملیات طوفان الاقصی، ارزش شکل بیش از ۳ درصد کاهش یافت و به ۳.۹۶ دلار آمریکا رسید و همین امر بانک مرکزی اسرائیل را مجبور کرد تا برای کاهش نوسانات در نرخ شکل مبالغ هنگفتی تا ۴۵ میلیارد شکل (۱۱میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار) تزریق کند.

بورس تل آویو نیز در پایان نخستین روز معاملاتی پس از آغاز عملیات طوفان الاقصی ۸ درصد سقوط کرد.

روزنامه رای الیوم نیز در گزارشی نوشت که جنگ غزه باعث شد اقتصاد اسرائیل در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ به میزان ۱۹.۴ درصد سقوط کند. بر اساس آمار رسمی اداره مرکزی آمار اسرائیل تولید ناخالص داخلی در فلسطین اشغالی در سه ماهه آخر سال ۲۰۲۳ حدود یک پنجم معادل ۱۹.۴ درصد کاهش یافت که به دلیل میزان تأثیر جنگ جاری در غزه بر اقتصاد اسرائیل بوده است.

«امیر یارون»، رئیس بانک مرکزی اسرائیل اخیرا اعلام کرد که هزینه‌های این رژیم در نتیجه جنگ بین سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ به حدود ۲۲۰ میلیارد شکل یا ۵۸ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار می‌رسد که به این مبلغ باید از بین رفتن درآمدها به دلیل آثار جنگ را نیز اضافه کرد. در همین زمینه موسسه مودیز آمریکا رتبه اعتباری اسرائیل را یک پله کاهش داد و از رتبه A۱ به A۲ به دلیل تاثیر درگیری‌های جاری در نوار غزه تنزل داد.

زیان بخش انرژی

اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرد که با شروع جنگ علیه غزه، اسرائیل به شرکت آمریکایی «شورون » دستور توقف تولید در میدان گازی «تامار» را داد که حدود ۲۰۰ میلیون دلار در ماه برای این رژیم خسارت به همراه داشت دارد. این در حالی است که بخش گاز یکی از بخش های حیاتی اقتصاد اسرائیل به شمار می رود.

فلج شدن بخش گردشگری

ناامنی ناشی از اصابت موشک‌های مقاومت به مرکز سرزمین‌های اشغالی و حتی فرودگاه بن گوریون، ضربه محکمی به بخش گردشگری فلسطین اشغالی وارد کرد، زیرا بسیاری از خطوط هوایی خارجی پروازهای خود را با مبدا و مقصد سرزمین‌های اشغالی لغو شدند و به گزارش وب سایت «سکرت فلایتس» پروازها در فرودگاه «بن گوریون» ۸۰ درصد کاهش یافت. هتل های اسرائیلی نیز به طور چشمگیری تقریبا خالی از گردشگر شدند و بر اساس گزارش ماهانه صادر شده توسط اداره آمار اسرائیل درآمد حاصل از گردشگری این رژیم از اکتبر گذشته ۷۶ درصد کاهش یافته است. بودجه اسرائیل برای تضمین بیمه در برابر خطرات جنگی برای شرکت های هواپیمایی اسرائیل نیز به ارزش ۶ میلیارد دلار ضرر کرده است.

بندر ایلات

بر اساس داده‌های منتشر شده توسط شرکت سیستم پرداخت کارت اعتباری اسرائیل (شیبا) که بر پرداخت‌های کارت اعتباری نظارت می‌کند، شهر ساحلی ایلات اسرائیل از ضربه اقتصادی ناشی از جنگ غزه به شدت رنج می برد. داده های شیبا نشان می دهد که در هفته ۱۷ تا ۲۳ دسامبر، پرداخت های کارت اعتباری ۳۰ درصد کمتر از هفته مشابه سال ۲۰۲۲ بوده است.

روزنامه عبری زبان اقتصادی «گلوبز» نوشت که این شهر با شروع عملیات طوفان الاقصی از یک اقامتگاه گردشگری به پناهگاه آوارگان اسرائیلی تبدیل شد. «ایلی لنکر» شهردار ایلات با صدور هشدار درباره سقوط مالی شهر داده‌هایی ارائه کرد که نشان می‌دهد بیکاری در ایلات از ابتدای جنگ از ۳.۴ درصد به ۱۴ درصد افزایش یافته است و داده‌های کارت اعتباری نشان می‌دهد که این شهر بیشترین آسیب را دیده است.

زیان کسب و کار و فناوری

جنگ غزه به دلیل قرار دادن رژیم اسرائیل در وضعیت اضطراری و فراخوانی بیش از ۳۰۰ هزار نفر از نیروهای ذخیره برای خدمت سربازی، که یک رویداد بی سابقه در تاریخ این رژیم بوده است، به شدت بر تجارت تأثیر گذاشته است. همچنین انتظار می رود بخش تولید فناوری در اسرائیل به دلیل توقف کار و خساتر ناشی از آن ضربه سهمگین تری را در آینده دریافت کند.

خروج سرمایه گذاران ملقب به «فرشته» از سرزمین های اشغالی

« مرکز ملت استارت‌آپ» اسرائیل اعلام کرد که حضور سرمایه گذاران فرشته یا همان سرمایه گذاران خصوصی که سرمایه خود را عمدتاً در شرکت های نوپا و نوبنیان در دوره های سرمایه گذاری اولیه برای به دست آوردن سهام شرکت و درصدی از سود آتی سرمایه گذاری می کنند، بیش از ۷۵ درصد کاهش یافت و از ۲۵۱ سرمایه گذار فعال در فلسطین اشغالی در سال ۲۰۲۲ به ۶۱ نفر در سال ۲۰۲۳ رسید.

مجموع ضررهای مورد انتظار

بانک اسرائیلی «پوعلیم» در گزارشی به تایمز اسرائیل اعلام کرد که که برای برآورد خسارت اقتصادی ناشی از جنگ جاری در غزه خیلی زود است اما طبق داده های اولیه هزینه این جنگ کمتر از ۷ میلیارد دلار نخواهد بود و ممکن است به حدود ۱.۵ درصد از محل تولید ناخالص داخلی برسد.