جنگ احتمالی میان چین و تایوان و سرنوشت اقتصاد جهان

رشد اقتصادی و نظامی چین در کنار افزایش مداوم حس ملی‌گرایی در تایوان، و روابط پرنوسان پکن و واشنگتن به این معناست که شرایط برای شروع یک بحران فراهم است. با وجود همه این مسائل به نظر می‌رسد که انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ۱۳ ژانویه در تایوان همچون یک نقطه عطف بالقوه در تشدید تنش‌ها است.

تهاجم چین به تایوان به طور کلی پای ایالات متحده و احتمالاً ژاپن، استرالیا و بریتانیا را به جنگ باز خواهد کرد. هزینه‌های بسیار زیاد جانی و مالی وقوع جنگ بر سر حق حاکمیت در تایوان به حدی زیاد است که حتی آن‌هایی که از وضعیت موجود هم ناراضی هستند علاقه‌ای به پذیرش چنین خطر بزرگی ندارند. براساس برآورد هزینه‌ای که صفحه اقتصادی بلومبرگ در روز سه‌شنبه از وقوع جنگ در تایوان کرده است، این جنگ بالغ بر ۱۰ تریلیون دلار هزینه در بر خواهد داشت که برابر با ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی در کل جهان است؛ هزینه گزافی که خسارت‌های ناشی از جنگ اوکراین، همه گیری کووید-۱۹ و بحران مالی جهانی در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ همگی در برابر آن ناچیز هستند. احتمال جنگ بر سر تنش‌های کهنه فعلا تعداد کمی از ناظران احتمال قریب الوقوع بودن حمله چین خبر می‌دهند،‌ چرا که خبری از اعزام نیروهای ارتش آزادیبخش خلق چین به سواحل و دریا نیست. مضافا اینکه گزارش‌های واصله از وجود فساد در ارتش چین، دست آقای جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری این کشور را برای به راه‌انداختن یک کارزار نظامی علیه تایوان بسته است.از طرفی، بعد از دیدار روسای جمهوری آمریکا و چین در ماه نوامبر و تعهد آن‌ها نسبت به انجام اقدامات «دلگرم کننده» برای جذب سرمایه گذاران خارجی، می‌توان گفت که تنش‌ها تا حدودی کاهش یافته است. با این حال، شروع جنگ در اوکراین و نوار غزه یادآور این امر مهم است که تنش‌های کهنه و طولانی مدت در نهایت به درگیری منجر می‌شود. همه و همه، از سرمایه گذاران وال‌استریت گرفته تا سیاستگذاران نظامی و گروهی از کسب و کارهایی که به نیمه‌هادی‌های تایوان متکی هستند در حال حاضر برای محافظت در برابر خطر وقوع جنگ تلاش می‌کنند. تهاجم روسیه به اوکراین، و افزایش تقاضاهای جهانی برای نیمه‌هادی در دوران پساکرونا، سود شرکت‌های چندملیتی در تایوان را افزایش داده است. تایوان اکثر نیمه‌هادی‌های پیشرفته دنیا و همچنین بسیاری از تراشه‌های قدیمی‌تر را می‌سازد. نزدیک به ۶ تریلیون دلار یا بهتر بگوییم معادل ۵.۶ درصد از کل ارزش افزوده جهان از طریق بخش‌هایی تامین می‌شود که به تراشه‌‌ نیاز دارند. از طرفی، ارزش کل بازار ۲۰ مشتری اصلی ابرشرکت تولید نیمه‌هادی تایوان (TSMC) حدود ۷.۴ تریلیون دلار است. سناریوهای مختلفی برای درگیری بین چین و تایوان؛ از جمله «قرنطینه» دریایی تایوان، تصرف جزایر دورافتاده تایوان، و تهاجم گسترده به تایوان تصور می‌شود.

برای برآورد هزینه‌های این جنگ احتمالی، مجموعه‌ای از متغیرها از جمله تاثیر بر تولید ناخالص داخلی، اختلال در عرضه نیمه‌هادی‌ها، اختلال در حمل و نقل منطقه‌ای، تحریم‌های تجاری و تعرفه‌ها، و تاثیر بر بازارهای مالی در نظر گرفته شده است. بلومبرگ اما دو سناریو را برای این موضوع پیش‌بینی کرده است: نخست آن است که چین به تایوان حمله می‌کند و پای ایالات متحده را به یک درگیری محلی خواهد کشاند و دوم اینکه چین به فکر محاصره تایوان بیفتد و تجارت این جزیره با بقیه جهان را قطع کند. سناریو اول: جنگ بزرگترین ضربه اقتصادی وقوع یک درگیری بین چین و تایوان در حوزه نیمه‌هادی‌ها خواهد بود. تراشه‌های گران‌قیمت تایوان همچون «مهره طلایی غیرقابل جایگزین» در خطوط تولید لپ‌تاپ، تبلت و گوشی‌های هوشمند است. خودروها و سایر بخش‌هایی که از تراشه‌های ساده‌تر استفاده می‌کنند نیز ضربه قابل توجهی خواهند دید. بر این اساس، اقتصاد تایوان نابود خواهد شد و ۴۰ درصد از تولید ناخالص داخلی آن کاهش خواهد یافت. در چین نیز به دلیل قطع روابط با شرکای اصلی، تولید ناخالص داخلی ضربه ۱۶.۷ درصدی را متحمل خواهد شد. ایالات متحده نیز علیرغم دور بودن از محل جنگ، اما همچنان با خطرات زیادی همچون زیاندهی شرکت اپل به دلیل وابستگی به تراشه‌های تایوانی مواجه خواهد بود و بنا بر برآورد بلومبرگ، تولید ناخالص داخلی آمریکا ۶.۷ درصد کاهش خواهد یافت. سناریوی دوم: محاصره اقتصادی بلومبرگ همچنین پیش‌بینی کرده است که در صورتی که چین بخواهد برای محاصره یک ساله تایوان اقدام کند؛ تولید ناخالص داخلی تایوان در سال اول ۱۲.۲ درصد کاهش خواهد یافت.به همین ترتیب، تولید ناخالص داخلی در سال اول برای چین (۸.۹ درصد)، ایالات متحده (۳.۳ درصد) و کل جهان (۵ درصد) کاهش خواهد یافت.ساکنان تایوان روز شنبه در انتخاباتی که از سوی پکن به شدت رصد می‌شود به پای صندوق‌های رای می‌روند. برگزاری این انتخابات از سوی مقامات پکن به عنوان انتخابی «بین جنگ و صلح» توصیف شده است. معلوم است که «لای چینگ ته»، نامزد پیشتاز این انتخابات خشم پکن را برانگیخته است، چرا که پکن او را با القابی همچون «کارگر سرسخت استقلال تایوان» و «خراب‌کننده صلح» خطاب می‌کنند. پکن ادعا می‌کند تایوان بخشی از خاک خود است و متعهد شده است که روزی این جزیره را برای «یکپارچه‌سازی با سرزمین اصلی چین» تصرف خواهد کرد.

دیدگاهتان را بنویسید