وزیر خارجه چین در جریان دیدار با باقری و الخریجی، ضمن تبریک برگزاری موفقیت آمیز اولین نشست کمیته مشترک سه جانبه، گفت: چین همواره از مردم خاورمیانه در جستجوی مستقل مسیر توسعه خود حمایت کرده و از همبستگی و هماهنگی کشورهای خاورمیانه برای حل و فصل مسائل امنیتی منطقه حمایت کرده است.
اولین نشست کمیته مشترک سه جانبه کشورهای ایران، عربستان و چین که روز جمعه در پکن در سطح معاونان برگزار شد، روز شنبه پس از دیدار دیپلمات های ارشد تهران و ریاض با وزیر امور خارجه چین ابعادی ویژه تر به خود گرفت.
این نشست با ریاست دنگ لی؛ معاون وزیر خارجه چین و با حضور ولید بن عبدالکریم الخریجی معاون وزیر خارجه عربستان و علی باقری کنی معاون سیاسی وزیر خارجه ایران برگزار شد. در این نشست، اعضا نتایج مثبت احیای روابط ایران و عربستان، بازگشایی سفارت خانه، مساله جنگ غزه و همچنین دیدارهای دوجانبه که با میانجی گری چین حاصل شد را مرور کردند. طرف های سعودی-ایرانی همچنین تعهد کامل خود را اجرای توافق پکن که در ماه مارس گذشته به دست آمد را ابراز کردند.
طرف چینی نیز بر آمادگی خود به منظور ادامه دادن نقش سازنده خود و حمایت از اتخاذ گام های بیشتر توسط تهران و ریاض برای تقویت روابط را ابراز کرد. همچنین، روز شنبه، معاونان وزرات خارجه ایران با وانگ یی عضو دفتر سیاسی حزب کمونیست چین و رئیس دفتر امور خارجی حزب در پکن دیدار داشتند. بنا بر گزارش های منتشر شده، نشست بعدی در ژوئن ۲۰۲۴ و در عربستان برگزار خواهد شد.
پیشنهادات سه گانه چین برای گسترش مناسبات ایران و عربستان
وانگ یی؛ وزیر خارجه چین در جریان دیدار با باقری و الخریجی، ضمن تبریک برگزاری موفقیت آمیز اولین نشست کمیته مشترک سه جانبه، گفت: چین همواره از مردم خاورمیانه در جستجوی مستقل مسیر توسعه خود حمایت کرده و از همبستگی و هماهنگی کشورهای خاورمیانه برای حل و فصل مسائل امنیتی منطقه حمایت کرده است.
همچنین از عربستان سعودی و ایران در پیشبرد مستمر روند بهبود روابط حمایت کرده است. وی تصریح کرد: چین مایل است با استفاده از فرصت نشست سه جانبه و به منظور تحقق دوستی و حسن همجواری بین عربستان و ایران، نیروی محرکه جدیدی تزریق نماید و برای پیشبرد صلح و ثبات در منطقه خاورمیانه کمک های جدیدی را ارائه دهد. این دیپلمات ارشد چینی برای پیشبرد مستمر روند بهبود روابط عربستان و ایران، سه پیشنهاد ارائه داد.
وی پیشنهاد اول را پایبندی به انتخاب استراتژیک آشتی دو کشور و عدم تزلزل آن عنوان کرد و گفت: بهبود روابط عربستان و ایران به نفع منافع دو طرف بوده و مطابق انتظارات جامعه جهانی است. وزیر امور خارجه چین با بیان این که این موضوع همچنین موجب افزایش نفوذ منطقه ای و بین المللی دو کشور خواهد شد، افزود: امیدواریم که هر دو طرف به خودمختاری استراتژیک پایبند باشند، تمرکز استراتژیک را حفظ کرده و از طریق گفتگو و مشورت، اعتماد متقابل را افزایش دهند تا به دوستی و حسن همجواری پایدار و همه جانبه دست یابند.
این دیپلمات ارشد چینی پیشنهاد دوم را ارتقای بیش از پیش روند بهبود روابط عنوان کرد و گفت: طرف چینی از گفتگوهای فعال عربستان سعودی و ایران برای همکاری و گسترش تبادالت انسانی در زمینه های اقتصادی و تجارت، امنیت، مبادلات مردمی و فرهنگی و غیره استقبال می کند و به منظور کمک به بهبود روابط طرفین، مایل است تبادلات خود با عربستان سعودی و ایران را تقویت کند. وی تصریح کرد: امیدواریم طرفین بیشتر با هم ارتباط برقرار کرده و مشورت کنند تا سوءتفاهم ها را به موقع برطرف سازند و از قضاوت های نادرست جلوگیری نمایند.
در طی این روند، چین مایل است به ایفای نقش مثبت و سازنده خود ادامه دهد. وزیر امور خارجه چین پیشنهاد سوم را حذف مداخالت خارجی عنوان کرد و افزود: عربستان سعودی و ایران با بهبود روابط در سمت درست تاریخ ایستاده اند.
خاورمیانه دیگر به عرصه منازعات ژئوپلیتیک قدرت های بزرگ بدل نخواهد شد، سرنوشت خاورمیانه باید در دستان مردم کشورهای منطقه خاورمیانه باشد. وی با تاکید بر این که باور داریم عربستان سعودی و ایران، از توان و خرد کاملی کافی برای از بین بردن به موقع مداخلات خارجی و پیشبرد پیوسته و بلندمدت روند آشتی و حفظ صلح و ثبات بلندمدت در منطقه برخوردار هستند، تصریح کرد: چین از تلاش مشترک عربستان سعودی و ایران در شکل گیری موضع واحد و قدرتمندتر در میان کشورهای اسالمی در موضوع تشدید درگیری فلسطین و اسرائیل، حمایت می کند.
اعلام همراهی پکن با تهران و ریاض در باب مساله فلسطین
در بخشی دیگر از نشست سه جانبه دیپلمات های ارشد پکن، تهران و ریاض، بیانیه مشترکی در باب مساله فلسطین و جنگ غزه صادر شد. ایران، عربستان و چین در پایان نشست سه جانیه و در بیانیه ای مشترک درباره ادامه یافتن وضعیت فعلی در نوار غزه ابراز نگرانی کردند.
در این بیانیه مشترک آمده است: »ما درباره ادامه یافتن وضعیت کنونی در غزه به عنوان تهدیدی برای امنیت و صلح در منطقه، ابراز نگرانی می کنیم. این سه کشور همچنین بر ضرورت توقف فوری عملیات نظامی در غزه، فراهم آوردن کمک پایدار برای غیرنظامیان و مخالفت با کوچاندن اجباری فلسطینیان تأکید کردند.
حملات رژیم صهیونیستی به مردم و زیرساخت های غزه که هفتادمین روز خود را سپری می کند، منجر به شهادت حدود ۲۰ هزار نفر شده که اغلب آن ها کودکان و زنان هستند. این سه کشور تاکید کردند هرگونه ترتیبات درباره آینده فلسطین باید تجسم اراده مردم فلسطین باشد و باید از حق مردم فلسطین برای ایجاد کشور و تعیین سرنوشت خود حمایت کند.
همچنین، انگ یی وزیر خارجه چین بعد از دیدار با باقری و الخریجی، با بیان این که چین همواره در کنار اکثریت کشورهای عربی و مسلمان ایستاده و از احیای حقوق مشروع مردم فلسطین حمایت می کند، گفت: اولویت اصلی، ترویج آتش بس و توقف جنگ در منطقه غزه، پیشبرد کمک های بشردوستانه و از سرگیری مذاکرات فلسطین و اسرائیل است.
استقبال تهران و ریاض از گسترش همکاری ها و هماهنگی ها با چین
در سطحی دیگر، الخریجی و باقری نیز در این دیدار ضمن تشکر از میزبانی چین، از اثرگذاری این نشست در اجرای توافق پکن و پیشبرد بهبود روابط عربستان و ایران تشکر و اظهار کردند: روابط عربستان و ایران در مسیر مثبتی به پیش می رود.
آنها همچنین تصریح کردند: دو طرف به تقویت همکاری ها در زمینه اقتصادی، تجاری، امنیتی، مبادالت مردمی و فرهنگی و غیره ادامه خواهند داد و برای رسیدن به نتایج آشتی بیشتر و پیشبرد مشترک امنیت، ثبات و توسعه منطقه ادامه خواهند داد.
توافق پکن، صفحه جدیدی را برای نقش آفرینی فعال چین در خاورمیانه باز کرده است. عربستان سعودی و ایران از چین برای ایفای نقش بیشتر در توسعه منطقه خاورمیانه استقبال و حمایت می کند و مایل هستند با طرف چینی برای حفظ چندجانبه گرایی، ارتقای توسعه و پیشرفت منطقه و جهان و نوشتن فصل جدیدی در همکاری های سه جانبه همکاری کند.
الخریجی و علی باقری همچنین ضمن تشکر از ابتکارات و تلاش های چین برای تنش زدایی از اوضاع غزه، تمایل خود را برای تقویت همکاری ها با چین در زمینه های دوجانبه و چندجانبه و نیز پیشبرد مساله فلسطین و رسیدن به راه حل عادلانه و پایدار در اسرع وقت اعلام کردند.
محمد جهاد