پایان ماه عسل اروپا ـ آمریکا در دوران بایدن/ امیدهایی که به یأس بدل شد

روزنامه “تاگس شاو” آلمان در مطلبی به مناسبات دو سوی آتلانتیک تحت ریاست‌جمهوری “جو بایدن” پرداخت و نوشت: امیدهای بروکسل به دوران ریاست‌جمهوری بایدن زیاد بود، اما در اولین سال ریاست‌جمهوری وی فقط تا حدی برآورده شد.

بایدن کاملاً از شعار معروف “اول آمریکای” ترامپ فاصله نگرفت و البته به‌گفته کارشناسان اتحادیه اروپا هم اشتباهاتی را مرتکب شده است.

حدود یک سال پیش واشنگتن هم‌زمان با روی کار آمدن بایدن اعلام کرد که آمریکا دوباره به صحنه بین‌المللی بازمی‌گردد و پیمان دو سوی آتلانتیک دوباره تجدید حیات می‌شود. این خبرها آرامش زیادی در بروکسل و بسیاری مناطق دنیا ایجاد کرد. این امید ایجاد شده بود که دوران تیره و تار ترامپ تمام شده است، آمریکا دوباره به صحنه جهانی بازگشته است و با روی کار آمدن “جوبایدن” اروپا دوباره یک شریک قابل اعتماد پیدا کرده است.

امیدها بعد از تغییر قدرت در کاخ سفید بسیار زیاد بود و برخی از آن‌ها البته برآورده شده است.

“برند لانگه”، رئیس کمیسیون تجاری پارلمان اروپا از حزب سوسیال دموکرات دراین‌باره گفته است: طبیعتاً نوع و روشی که ما با یکدیگر صحبت می کنیم بهتر شده است و یا اینکه اصلاً ما دوباره با هم صحبت می‌کنیم خوب است. این مسئله که از طرف آمریکا علاقه به تنش‌زدایی وجود دارد خوب است.

به‌گفته وی تحت ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ اوضاع به‌گونه‌ای دیگر بود. وی حتی شرکای نزدیک خود را تهدید و از آن‌ها باج‌خواهی می‌کرد. این مسئله در زمان حاضر موقتاً از روی میز آمریکا برداشته شده است چرا که تعرفه‌ها از جمله روی فولاد و آلومینیوم که در دوران ترامپ در دستور کار قرار گرفت به حال تعلیق درآمده و البته کاملاً لغو نشده است. بایدن هم البته مجبور است و می‌خواهد اقتصاد داخلی را با شعار معروف ” اول آمریکا” راضی نگه دارد و از جمله در این راستا شرکت‌های اروپایی از برخی مناقصات عمومی ایالات متحده حذف شده‌اند.

“برند لانگه” مناسبات دو سوی آتلانتیک در دوران ریاست‌جمهوری بایدن را به ازدواجی تشبیه کرده است که بعد از ماه عسل مشکلات روزمره در آن آغاز شده است. وی دراین‌باره گفت: بالاخره ما هم باید طبیعتاً خود را آماده کنیم که اگر واقعاً از طرف آمریکا اقدام قهرآمیزی شکل گرفت بتوانیم واکنش نشان دهیم.

در عرصه سیاست خارجی دولت بایدن بسیاری از امیدهای اروپاییان را به ناامیدی بدل کرده است که به‌ویژه با خروج پرهرج‌ومرج نیروهای آمریکایی از افغانستان و مشارکت امنیتی جدید ایالات متحده با استرالیا و انگلیس شکل گرفت، البته از طرف اروپا هم تکروی‌هایی وجود داشت.

با این‌همه اتحادیه اروپا بر این عقیده است که برخی چیزها خوب پیش رفته است. در دوران بایدن، ایالات متحده آمریکا به توافقنامه آب‌وهوایی پاریس بازگشته است، برنامه هسته‌ای ایران دوباره مورد مذاکره قرار گرفته است و واشنگتن دوباره خود را به ناتو متعهد اعلام کرده است.

“آنگرت بندیک”، از مؤسسه علم و سیاست برلین با این‌همه اعلام کرده است که اروپا باید اقدامات بیشتری برای امنیت خود انجام دهد. وی بر این باور است که باید یک تجزیه و تحلیل مشترک درباره تهدیدها انجام گرفته و نیروی واکنش سریع برنامه‌ریزی‌شده اجرایی شود و امکان تصمیم‌گیری با رأی اکثریت در سیاست خارجی و امنیتی امکان‌پذیر شود تا اروپا بتواند در بحران‌ها واکنش بهتری نشان دهد.

وی همچنین تأکید کرد که واشنگتن و بروکسل باید به‌ویژه هنگامی که پای دفاع در برابر حملات سایبری و یا حملات به زیرساخت‌های حیاتی مطرح است با یکدیگر همکاری کنند، اما اروپا و آمریکا در این راستا و در همه زمینه‌ها با هم توافق ندارند و از جمله درباره مشارکت شرکت چینی هوآوی در راه‌اندازی اینترنت نسل پنجم اختلاف نظر دارند، آمریکا کاملاً با این مسئله مخالف است اما اروپا موضع نرم‌تری دراین‌باره اتخاذ کرده است.

در بخش پایانی این مطلب آمده است: با وجود همه ناامیدی‌ها اما کم‌تر از یک سال بعد از روی کار آمدن بایدن در آمریکا، اروپا در مناسبات دو سوی آتلانتیک بیشتر نور می‌بیند تا سایه و تاریکی.