چرا نفت ۹۰ دلاری شد؟

روند صعودی قیمت نفت که تحت تاثیر نگرانی از اقتصاد چین و آمریکا متوقف شده بود و در مجموع دو هفته حدود ۴ درصد کاهش یافته بود، بار دیگر از سرگرفته شده است. به طوریکه نفت ظرف دو هفته اخیر بیش از ۷ درصد رشد کرده و برنت با گذشتن از مرز ۹۰ دلار به بیشترین سطح ظرف ۹ ماه اخیر رسیده است. کاهش نگرانی‌ها از اقتصاد چین و آمریکا، افت شدید موجودی انبارهای نفتی آمریکا، تمدید توافق کاهش تولید خودخواسته عربستان و روسیه و کند شدن روند رشد تولید آمریکا از مهمترین عوامل تقویت قیمت‌ها بوده است. البته که همچنان نگرانی از سمت تقاضا به دلیل آمارهای بعضا متناقضی که از اقتصاد جهانی به خصوص چین منتشر می‌شود وجود دارد، از طرفی با نزدیک شدن به پایان فصل سفرهای جاده‌ای و تعطیلات تابستانی احتمالا روند کاهشی موجودی انبارهای تجاری آمریکا هم متوقف شود و این موضوعات می‌تواند سقفی بر روند افزایشی قیمت نفت بگذارد.

کاهش نگرانی‌ها از اقتصاد چین و آمریکا

قیمت نفت از اواخر ماه جولای روند افزایشی را آغاز کرد و توانست ظرف ۷ هفته حدود ۲۰ درصد رشد کند اما آمار نگران‌کننده از اقتصاد چین که چشم‌انداز رشد تقاضای این کشور را تیره می‌کرد و همچنین آماری که احتمال افزایش مجدد نرخ بهره توسط فدرال رزرو را تقویت کرده بود، مانع از تداوم رشد قیمت‌ها شد و نفت برای دو هفته در مسیر کاهشی قرار گرفت.

با این حال از هفته قبل بار دیگر رالی قیمت‌ها در بازار نفت آغاز شده که یکی از مهمترین عوامل آن خوش‌بینی به سمت تقاضا بود. هفته گذشته آماری منتشر شد که نشان از سرد شدن بازار کار آمریکا داشت و این انتظار را شکل داد که فدرال رزرو با احتیاط بیشتری عمل کند و با افزایش نرخ بهره به افزایش بحران در بازار کار آمریکا دامن نزند.

از طرفی یک نظرسنجی نشان داد که در چین، فعالیت‌های تولیدی به طور غیرمنتظره‌ای در ماه آگوست افزایش یافته و برخی از بدبینی‌ها در مورد سلامت اقتصادی بزرگترین واردکننده نفت جهان را مهار کرد. البته تداوم اقدامات حمایتی چین از جمله کاهش نرخ سپرده بانک‌ها به کاهش بدبینی‌ها کمک کرد. هرچند که آمار واردات و صادرات این کشور که اواخر هفته پیش منتشر شد همچنان نگران‌کننده است.

همچنین به نظر وضعیت بخش خدمات چندان مساعد نیست است. به گزارش رویترز یک نظرسنجی نشان داده که بخش خدمات چین با کمترین سرعت در هشت ماه گذشته در آگوست افزایش یافته است. این موضوع مختص به چین هم نبوده است و وضعیت مشابهی بر منطقه یورو حاکم است.

تداوم کاهش تولید عربستان و روسیه

اما مهمترین محرک سمت بازار در حال حاضر سمت عرضه است. دو کشور مهم اوپک پلاس یعنی روسیه و عربستان اعلام کرده‌اند که کاهش تولید خود خواسته خود را که به حدود ۱.۳ میلیون بشکه در روز خواهد رسید تا پایان سال ادامه خواهند داد. این در حالی است که بازار انتظار داشت این توافق تنها تا اکتبر تمدید شود.

تولید نفت آمریکا

در حالی که اوپک و متحدانش با قدرت در حال کاهش عرضه برای متعادل کردن بازار نفت هستند، تولید نفت آمریکا در مسیر افزایشی قرار دارد و در ماه‌های اخیر به ۱۲.۸ میلیون بشکه در روز رسیده که نزدیک به رکورد ۱۳ میلیون بشکه‌ای تولید این کشور پیش از شیوع کرونا است.

با این حال به نظر سرعت رشد تولید این کشور کند شده و پیش‌بینی می‌شود، به زودی رشد تولید نفت آمریکا متوقف و حتی منفی شود. چراکه این رشد تولید هنوز تحت تاثیر افزایش قیمت نفت بعد از جنگ اوکراین و افزایش سرمایه‌گذاری در میادین نفت شیل است که با یک فاصله یک ساله اثر خود را نشان می‌دهد و حالا که قیمت‌ها از آن اوج قیمتی حدود ۳۵ درصد کمتر هستند احتمالا روند رو به رشد تولید هم متوقف شود.

در این میان این گمانه هم مطرح است که با رکوردشکنی‌های جدید قیمت نفت، بار دیگر سرمایه‌گذاری برای افزایش تولید در میادین شیل آمریکا افزایش یابد، موضوعی که می‌تواند اثرکاهش عرضه نفت عربستان و روسیه را کاهش دهد.

تداوم افت موجودی انبارهای نفتی

اما یکی از مهمترین عامل رشد قیمت نفت در دو هفته گذشته افت شدید موجودی انبارهای نفتی آمریکا بود. طی دو هفته اخیر نزدیک به ۱۷ میلیون بشکه کاهش یافته است که بسیار فراتر از انتظارات بازار بود. آنطور که آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد در ۸ هفته اخیر ۷ هفته حجم این ذخایر کاهش یافته است.

با این حال تنها سه هفته تا پایان فصل تابستان و اوج مصرف بنزین در این کشور زمان باقی است و ممکن است با فروکش کردن مسافرت‌های تابستانی افت موجودی انبارهای نفتی هم متوقف شود.

ذخایر نفت خام آمریکا قابل مشاهده‌ترین بخش از بازار جهانی نفت است، زیرا در مقایسه با گزارش‌های ماهانه و با تاخیر بسیار طولانی سایر کشورها، به صورت هفتگی با حداقل تاخیر گزارش می‌شوند. معامله‌گران و سرمایه‌گذاران اغلب تغییرات موجودی انبارهای ایالات متحده را به‌عنوان نمونه‌ای برای تغییرات در تعادل تولید-مصرف در سطح جهانی در نظر می‌گیرند.

کاهش مداوم موجودی در ایالات متحده معمولا به عنوان نشانه‌ای از کسری بازار جهانی تعبیر می‌شود که باعث افزایش قیمت‌ها و اسپردها می‌شود.

سرمایه‌گذاران و بورس‌بازان در مورد نفت چه فکر می‌کنند؟

در این میان آخرین آمار از حجم قراردادهای خرید و فروش در بازار آپشن و فیوچر نفت و مشتقات نفتی نشان می‌دهد که بدبینی معامله‌گران به بازار تا حدودی کاهش یافته است. البته که این آمار هرچند آخرین به روزرسانی از حجم قراردادها در بازار مشتقات است با این حال مربوط به حدود ۱۰ روز پیش و پیش از رشد قیمت‌های هفته گذشته و افت موجودی انبارهای نفتی و اعلام تصمیم عربستان و روسیه است. از این رو پیش‌بینی می‌شود که در آمار جدید که به زودی منتشر خواهد شد، شاهد افزایش حجم قراردادهای خرید و کاهش حجم قراردادهای فروش باشیم.