هدف اصلی آمریکا از مذاکرات دوحه امتداد دادن این وضعیت برزخی و حفظ سیاست چماق و هویج برای دور کردن رقبای خود از افغانستان و احیانا تحمیل خواسته‌های خود به دولت کنونی افغانستان است.اوایل هفته جاری مذاکراتی بین هیئت آمریکایی با مقامات امارت اسلامی افغانستان در دوحه قطر انجام شد. پس از خروج ناگهانی آمریکا که حدود دو سال پیش اتفاق افتاد و انتقادات زیادی علیه رویکرد ایالات متحده آمریکا در قبال منطقه ایجاد کرد، این اولین مذاکرات رسمی آمریکا با نمایندگان طالبان بود. در شرایطی که طالبان به شدت مترصد به رسمیت شناخته شدن در سطح بین المللی است، برخی ناظران معتقدند آمریکا قصد دارد با سوء استفاده از تمایل طالبان آنها را علیه کشورهای منطقه به کارگیری نماید. ریاست هیئت امارت اسلامی بر عهده امیرخان متقی وزیر امور خارجه موقت افغانستان بود و توماس وست -نماینده ویژه واشنگتن در امور افغانستان- ریاست هیئت آمریکایی را بر عهده داشت. به منظور ارزیابی اهداف و نتایج مذاکرات دوحه گفتگویی با دکتر بهرام زاهدی –کارشناس مسائل افغانستان- انجام شد.
بیشتر بخوانید:
آمریکا چه برنامه‌ای برای طالبان دارد؟ / امارت اسلامی در سودای به رسمیت شناخته شدن
متن کامل گفتگوی ایسکانیوز بدین شرح است:
– فکر می‌کنید هیئت آمریکایی چه اهدافی را در مذاکرات دوحه دنبال می کند و چه امتیازاتی به طالبان خواهد داد؟
آمریکا طی حدود یک سال گذشته با اتخاذ سیاست چماق و هویج از یک طرف پول‌های افغانستان را بلوکه کرده است و انواع فشارهای سیاسی و حقوق بشری و … بر افغانستان اعمال می‌کند و از سوی دیگر در باغ سبزی هم نشان می‌دهد و به این وسیله مانع از حذف خود به عنوان یک طرف گفتگو و یک راه حل احتمالی شدن است؛ پس هدف اصلی آمریکا از مذاکرات دوحه امتداد دادن این وضعیت برزخی و حفظ سیاست چماق و هویج برای دور کردن رقبای خود از افغانستان و احیانا تحمیل خواسته‌های خود به دولت کنونی افغانستان است. برای نیل به این مقصود به نظر می‌رسد که آمریکایی بنا به تجربه چندین ساله خود انبوهی از وعده‌های نسیه سر خرمن می‌دهند و امتیاز واقعی ملموس و مؤثری نخواهند داد، مگر اینکه نزدیکی چین و افغانستان بیش از حد آنها را به وحشت انداخته باشد.
– آیا با این تحلیل موافق هستید که آمریکایی‌ها قصد دارند از طالبان علیه بازیگران منطقه از جمله ایران، روسیه و چین استفاده کنند؟
آمریکایی‌ها که همواره قصد چنین برنامه‌هایی را به صورت عمومی دارند اما طالبان ظرفیت چنین کاری را ندارند و سعی در حفظ رابطه متوازن تجارت محور با کشورهای همسایه و جهان دارند. اکنون سه کشور یادشده از کشورهایی هستند که بیشترین تعامل را به افغانستان دارند و برعکس آمریکا کشوری است که بیشترین چوب را لای چرخ هیأت حاکمه افغانستان گذاشته است. ملا یعقوب مجاهد وزیر فاع قدرتمند طالبان هفته پیش گفت که این آمریکاست که مانع به رسمیت شناخته شدن ما در جهان شده است و کشورهایی که در برابر خواسته‌های آمریکا سر خم نمی‌کنند ما را به رسمیت بشناسند.
– چقدر این دور از مذاکرات می‌تواند بستر به رسمیت شناخته شدن طالبان را فراهم و خواسته‌های امارت اسلامی مانند آزادسازی اموال بلوکه شده را براورده کند؟
بعید است که چنین پیامدهایی از چنین مذاکراتی حاصل شود. این مباحث، بیشتر تبلیغات خود آمریکا برای دو دل کردن کشورهای منطقه است. البته اگر آمریکایی‌ها حس بکنند که موقعیت برای آنها بسیار خطرناک و از دست رفته است حاضر به چنین اقداماتی برای حفظ جایگاه خود خواهند شد.
– به نظر می رسد طالبان تا کنون اقدامی در راستای تشکیل دولت فراگیر انجام نداده و در صورت کسب امتیازات در این مذاکرات شانس این مسئله کاهش خواهد یافت. ارزیابی شما در این خصوص چیست؟
طالبان معنایی از دولت فراگیر را قبول دارند و آن حضور نسبی اقوام مختلف در حاکمیت است و امروز هم می‌گوید که این محقق شده است (از جمله حضور سه معاون وزیر شیعه در کابینه طالبان)؛ اما به معنایی که دیگر کشورها با تفاوت‌هایی در ذهن خود دارند، احتمالا هرگز تن نخواهد داد و دادن امتیاز یا ندادن آن تأثیری بر این موضوع ندارد.
