مهرماه سال گذشته بود که صالحآبادی، رییس کل پیشین بانک مرکزی در جمع نمایندگان رسانههای گروهی اعلام کرد: خوشبختانه با هماهنگی و همکاری وزارت امور خارجه پیشرفت خوبی ایجاد شده است که جزئیات را الان نمیتوانم اعلام کنم اما در روزهای آینده خبرهای خوبی در عمل منتشر خواهد شد.
زهرا علیاکبری – از روزهای آیندهای که رییس کل بانک مرکزی وعده داد بیش از 270 روز سپری شده است و حالا ایران قصد دارد بابت وصول نشدن بدهیهایش و عدم آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران از کره جنوبی شکایت کند.
صالحآبادی در دوازدهمین روز مهرماه بود که این خبر را اعلام کرد. فضای سیاسی و بینالمللی ایران نیز اتفاقا آن روزها این احتمال را تایید میکرد که آزادی پولهای بلوکه شده در راه است. آزادی باقر نمازی زندانیان دو تابعیتی ایرانی- آمریکایی و همچنین آزادی سیامک نمازی از زندان این گمانه را تقویت کرد که پولهای ایران ازاد شده است.
البته تهران و واشنگتن اعلام کردند آزادی این پدر و پسر ارتباطی با رفع بلوکه شدن از پولهای ایران ندارد؛ تهران تأکید میکند که بنابر مصالح انسان دوستانه رای به آزادی سیامک و باقر نمازی داده است.
پیش از این موضوع آزادسازی ارزهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی در بهمن و اسفندماه سال ۹۹ و همزمان با توقیف یک فروند نفتکش کره جنوبی در آبهای ایران مطرح شد.
در نهایت با آزادی نفتکش مذکور در ۲۰ فروردین ماه سال 1400 قرار بر این شد کره جنوبی در قبال آزادی نفتکش مذکور متعهد شود که به حل شدن مسأله پولهای بلوکه شده ایران در این کشور کمک کند؛ موضوعی که با گذشت یک سال و نیم از طرح آن، هنوز محقق نشده است.
در اردیبهشت ماه سال 1400 نیز شبکه المیادین لبنان به نقل از مقامات مسئول ایرانی، اعلام کرد آمریکا ۷ میلیارد دلار از اموال بلوکه شده ایران را در جریان مذاکرات وین آزاد خواهد کرد. قرار بود ۴ شهروند ایرانی که اشارهای به نام آنها نشده است در برابر آزادی چهار زندانی ایرانی-آمریکایی مبادله شوند و ۷ میلیارد دلار از ارزهای ایران در بانکهای کره جنوبی نیز رفع بلوکه شود. خبری که در نهایت توسط پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا تکذیب شد. این مقام آمریکایی گفته بود: گزارشها مبنی بر اینکه یک توافق مبادله زندانیان انجام شده است، درست نیست.
در فروردین ماه سال 1401 نیز با استناد به سفر وزیر خارجه عمان به ایران بار دیگر خبرهایی در خصوص آزادسازی پولهای بلوکه شده منتشر گردید.
مقامات ایران نیز بارها و بارها تاکید کرده بودند که آزادی پولهای بلوکه شده به زودی رخ خواهد داد اما به نظر میرسد نه تهدید همتی به عدم واردات لوازم خانگی از کرهجنوبی و نه تهدید امیرعبداللهیان برای لغو مجوز پخش سریالهای کرهای و … هیچ کدام نتوانست راهکاری برای آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران باشد.
البته در آخرین گمانهزنی خرداد ماه سال جاری بود که اخباری در خصوص آزادسازی پولهای بلوکه شده منتشر شد.
خبرگزاری ایسنا همان زمان نوشت: در پی سفر سلطان عمان به ایران و بر اساس اطلاعات به دست آمده به زودی بیش از ۲۴ میلیارد دلار از منابع ارزی بلوکه شده ایران در عراق و کره جنوبی و از طریق منابع قابل دسترس کشورمان در صندوق بینالمللی پول وارد کشور خواهد شد. این خبرگزاری تاکید کرد: از این میزان ارز، هفت میلیارد دلار منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره جنوبی و بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار آن منابع بلوکه شده ایران در عراق است که عمده آن به صادرات انرژی به این کشور همسایه باز میگردد.
شکایت کلید خورد
اختلافات میان تهران و سئول بر سر موضوع داراییهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی در سال ۲۰۱۸، پس از خروج یک جانبه آمریکا از توافق هستهای ۲۰۱۵ و بازگرداندن تحریمهای واشنگتن علیه تهران آغاز شد. کره جنوبی طی این چند سال همواره مدعی شده که تحریمهای آمریکا مانع بازگرداندن این پول شده و علی رغم درخواست جمهوری اسلامی ایران برای آزادسازی داراییها هر بار مقامات سئول به بهانهای از این موضوع سر باز زده و امتناع کردهاند.
روزنامه دنیای اقتصاد نیز در گزارشی نوشت: با شکایت رسمی ایران از کرهجنوبی در زمینه استرداد ۷میلیارد دلار بلوکهشده ایران در بانکهای کرهای، اپیزود جدیدی از این سریال طولانی اکران شد. این شکایت بر مبنای موافقتنامه تشویق و حمایت از سرمایهگذاری بین دولتهای ایران و کرهجنوبی است. این در حالی است که موافقتنامه ایران و کرهجنوبی بر حمایت از سرمایهگذاری تاکید دارد؛ اما داراییهای ایران در بانکهای کرهای سپردههایی حاصل از فروش نفت است. بنابراین از نگاه کارشناسان، موفقیت ایران در این زمینه به اثبات آنکه سپردههایش مصداق سرمایهگذاری بوده، بستگی دارد.
هر چه هست به نظر میرسد فاز خبر درمانی به پایان رسیده است و ایران وارد فاز جدیدی برای مطالبهی اموال بلوکه شده خود کرده است.