فیلم:‌آنارشیسم سیاست‌گریز

آنچه در این ویدئو می‌بینیم سخنان پنج روز پیش امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه است. واکنش مکرون در برابر معترضان به رغم لحن مقتدرانه‌اش، از توصیف سیاسی چنین وضعیتی عاجز است. او شورش‌ها را به گروه‌های خشنی نسبت‌ می‌دهد که عمدتاً به وسیله شبکه‌های اجتماعی رهبری جوانان را بر عهده گرفته‌اند و در عوض توصیه‌ای به والدین آنها دارد که نسبت به جوانان خود مسئولیت داشته باشند! مکرون انگار می‌خواهد آنچه سیاست و اقتصاد امروز فرانسه را مختل کرده را با توصیه‌ای تربیتی-اخلاقی حل و فصل کند.

اعتراضات هفته‌های گذشته در فرانسه در پی کشته‌شدن نوجوان الجزایری منجر به شورش و تخریب گسترده و بی‌سابقه در خیابان‌های این کشور شد. برخلاف اعتراضات سیاسی اجتماعی که فرانسه در مه 1968 تجربه کرد، این بار شورش‌ها رنگ و بوی روشنکفری و سنت‌مندانه‌ای ندارد، بلکه بیشتر ماهیتی آنارشیستی به خود گرفته است.
فرانسه به عنوان مهد انقلاب‌ها و تحولات اجتماعی چند سده اخیر اروپا، همواره به واسطه حضور سنت روشنفکری خود، هرگونه اقتدارگرایی را در خود پس زده است. بنابراین با اینکه فرانسه کشوری لیبرال است، اما فرایند آن همواره به شکل ناکام طی شده است. در مقایسه با کشوری چون انگلستان که همیشه به آرامی لیبرالیسم را در خود محقق کرده، در فرانسه سیطره اقتدارگریزی همواره سدی در برابر تحقق لیبرالیسم بوده است.
همین تفاوت نیز در روند ادغام مهاجران توسط این دو کشور نمود دارد. انگلستان مهارت بالایی در هضم مهاجران داشته و فرانسه اغلب با وجود فضا دادن به مهاجران، در هضم آن ناکام مانده است. حالا وضعیتی که فرانسه با آن مواجهه است، رویارویی با نوعی آنارشیسم است که در لایه اجتماعی از روشنفکری و در سطح دولتی از سیاست گریزی تغذیه می‌کند.
آنارشیسم امروز که هم در رسانه‌ها و هم در کلام مکرون ریشه‌های اخلاقی، فرهنگی و طبقاتی دارد، حاصلی جز ضعف سیاست ملی نخواهد داشت.
این وضعیت آیا همان چیزی نیست که ما در ایران در سال گذشته تجربه کردیم؟ آنارشیسمی که جز تخریب و آشوب چیزی نمی‌خواست و دولتی که مسئولیت سیاست را نمی‌پذیرفت.

مانوئل مکرون- ۱ جولای ۲۰۲۳

دیدگاهتان را بنویسید