برخی از تحلیلگران ترکیه معتقدند که حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان، آمادگی پذیرش شکست را ندارند و اگر بازی را ببازند، زیر میز میزنند.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، کمتر از 10 روز به یکی از حساس ترین رقابت های انتخاباتی ترکیه باقی مانده است. 6 حزب رقیب اردوغان که ائتلاف ملت را تشکیل داده و خود را در مسیر پیروزی می بینند، برای فرا رسیدن روز 24 اردیبهشت، لحظه شماری می کنند.
به دستور شورای عالی انتخابات، انتشار هر نوع نظرسنجی و پیش بینی، از دیروز ممنوع شده است. با این حال، تحلیلگران و ناظران سیاسی بر این باورند که کار برای حزب حاکم دشوار شده و ائتلاف گسترده مخالفین، قدرت را در دست خواهد گرفت.
همزمان با این پیش بینی، یک سوال مهم توجه رسانه ها و محافل سیاسی را به سوی خود جلب کرده است؛ اگر اردوغان ببازد، به راحتی شکست را می پذیرد، یا اصطلاحاً دبه در می آورد؟ این سوال از آن جهت اهمیت دارد که حزب حاکم، قبلاً و در جریان انتخابات 2019 میلادی، حاضر نشد زیر بار قبول شکست برود و سعدی گووَن رئیس وقت شورای عالی انتخابات را مجبور کرد که یک بار دیگر، مردم را پای صندوق رای بکشاند تا شاید هر جوری شده، رفیق قدیمی اردوغان را به قدرت برساند.
به همین دلیل، برخی از تحلیلگران ترکیه معتقدند که حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان، آمادگی پذیرش شکست را ندارند و اگر بازی را ببازند، زیر میز می زنند.
کار ما به پاسگاه می کشد!
در زندگی روزمره مردم ترکیه، بارها به چنین جمله ای بر می خوریم: «بو ایش، کاراکولدا بیتَر». یعنی «این قضیه آخرش به پاسگاه کشیده می شود».
حالا همین جمله توسط برخی از تحلیلگران ترکیه در مورد انتخابات نیز به کار می رود. علی اردی اوزترک، تحلیلگر سیاسی ترکیه در ستون تحلیلی خود در پولیتیک یول نوشته است: «آخرش سر از پاسگاه در می آوریم! البته همه می دانیم که حالا در این کشور، ما یک پلیس بی طرف و حرفه ای نداریم و همه آنها، تحت امر حزب حاکم هستند و قرار نیست جانب مردم را بگیرند».
مخالفین اردوغان در مورد اظهارات سلیمان سویلو وزیر کشور کابینه اردوغان اظهار نگرانی کرده اند و معتقدند که مواضع او، به معنای صدور دستور غیرمستقیم برای مداخله پلیس و نیروهای امنیتی تحت امر او در انتخابات است.
وزیر کشور، فرمانده و آمر مستقیم پلیس و نیروهای ژاندارمری است و در تامین امنیت انتخابات، نقش مهمی بر عهده دارد. اما حالا شاهد این هستیم که وزیر کشور، عملاً مانند یک رهبر حزب و یک فعال انتخاباتی، قدم در میدان رقابت احزاب گذاشته است!
سویلو تاکنون دو بار در سخنرانی رسمی و عمومی اعلام کرده که از دید او، انتخابات آتی ترکیه، صرفاً یک رقابت سیاسی و حقوقی نیست و باید آن را در قد و قواره کودتا ارزیابی کرد. سویلو مدعی شده که انتخابات، به سفارش تیم جو بایدن و سران پ.ک.ک در کوهستان قندیل، به دنبال پیروزی کلیچدار اوغلو است و باید با کودتا مقابله کرد. او اعلام کرده که باید به شکل تک مرحله ای، کار یکسره شود و نام اردوغان به عنوان نفر پیروز، از صندوق برون آید.
مواضع وزیر کشور ترکیه و همچنین استفاده گسترده از حزب حاکم از امکانات دولت و نهاد ریاست جمهوری برای برگزاری کمپین های انتخاباتی و تبلیغات میدانی، احزاب مخالف اردوغان را نگران کرده است.
پانصد هزار هوادار کلیچدار اوغلو، نگهبان آراء
حزب جمهوری خلق، برای مراقبت از آراء و جلوگیری از هر گونه تخلف و تقلب، یک نهاد درون حزبی تاسیس کرده که رصد وضعیت برگزاری انتخابات در بیش از پانصد هزار صندوق کشور را بر عهده دارد. کانون وکلای مدافع در 81 استان ترکیه، با هماهنگی مسئولین شاخه های استانی ائتلاف ملت، در همه شهرها، به صورت زنده و برخط، گزارش تمام تخلفات انتخاباتی را دریافت و موضع گیری می کنند.
اسماعیل سایماز تحلیل گر سوزجو، از مرکز مراقبت آرا در حزب جمهوری خلق بازدید کرده و درباره آن نوشته است: «حزب جمهوری خلق، برای کنترل وضعیت امنیت انتخابات، بیش از سیصد هزار نفر از اعضای خود را به کار گرفته است. آنان کار ناظران صندوق ها را نظارت می کنند، از صورتجلسه نهایی شمارش آرا عکس گرفته و آن را برای 5 قرارگاه حزبی ارسال می کنند، آرای ماخوذه را تا خود فرمانداری تعقیب می کنند، آمار یکایک صندوق های تمام شهر و روستاها را به مرکز می فرستند، اطلاعات شورای عالی انتخابات را هر 3 دقیقه یک بار دریافت و ثبت می کنند و با استفاده از این تدابیر گسترده و دقیق، امکان دستکاری در نتایج آراء و بروز تخلف و تقلب، پایین می آید. معاون حزب جمهوری خلق اعلام کرده که اظهارات تند و جانبدارانه وزیر کشور، آنها را نگران کرده است. به همین خاطر، حزب حامی کلیچدار اوغلو، با استفاده از برنامه ویژه تلفن همراه، با تمام ناظران خود، ارتباط لحظه ای دارد و بر اساس اپلیکیشن و تماس مداوم، همه را کنترل می کند تا خطایی روی ندهد».
در مرحله پس از انتخابات نیز، مقامات عالی حزب تنها با هماهنگی رهبر حزب و مسئولین ائتلاف موضع گیری می کنند تا زمینه برای نزاع و تنش به وجود نیاید.
به اطلاعات خبرگزاری رسمی، اطمینان نداریم
در چند سال گذشته، تمام اطلاعات لحظه به لحظه شمارش آراء، به طور انحصاری در اختیار خبرگزاری آناتولی قرار می گیرد و این خبرگزاری دولتی، در لحظه، اطلاعات را بر اساس صلاحدید خود، در اختیار دیگر رسانه ها می گذارد.
اوغوز قاآن سالیجی معاون رهبر حزب جمهوری خلق می گوید: «ما به خبرگزاری آناتولی اطمینان نداریم و حاضر نیستیم اطلاعات این رسانه را منتشر کنیم. چرا که خیلی خوب می دانیم آمار و ارقام را معطل می کند و به شکل گزینشی، آنها را بیرون می دهد. در ساعات نخست، خبر پیروزی های آکپارتی را منتشر می کند تا همه تصور کنند که اردوغان پیشتاز است و در ساعات آخر شب، ناچار می شود رفته رفته اطلاعات دیگر احزاب را هم منتشر کند. ما از اتفاقات گذشته درس لازم را گرفته ایم و خودمان اطلاعات لازم را منتشر می کنیم. به چه شکل: ما تمام اطلاعات آناتولی را با آماری که شورای عالی انتخابات برای رهبران حزب می فرستند، تطبیق می دهیم و تنها در صورت تطبیق کامل، آنها را منتشر می کنیم».
معاون رهبر حزب جمهوری خلق همچنین گفته است: «ما برای جزئی ترین و ریزترین مسائل انتخابات تدبیر لازم را اتخاذ کرده ایم. مثلاً به ناظران خود گفته ایم، اگر حین شمارش آراء برق رفت. روی صندوق بنشینید و تا لحظه ای که برق می آید، اجازه ندهید هیچ برگه ای شمارش شود. در مورد قطعی اینترنت نیز تدابیری داریم. اما در مورد خبر اعلام پیروزی، معتقدیم که بدون آن که یک قطره خون از دماغ کسی بیاید، اردوغان به خانه خواهد رفت. ترکیه یک کشور دموکراتیک است. در سال 2002 میلادی، اردوغان، بدون خشونت ترکیه را تحویل گرفت و در سال 2023 نیز بدون هیچ خشونت و چالشی، قدرت را ترک خواهد کرد».
تحلیلگران سیاسی بر این باورند که حتی اگر اتاق فکر حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان، اراده کنند که در صورت شکست، به راحتی نتایج را بپذیرند، باز هم عده ای از هواداران دوآتشه خودسر که شیفته و شیدای مواضع رجب طیب اردوغان و شریک او دولت باغچلی هستند، به راحتی قابل کنترل نخواهند بود و ممکن است دعوا راه بیندازند. با این حال، فعالان سیاسی باتجربه ترکیه، امیدوارند که بزرگان احزاب و نهادهای قضائی و امنیتی، بتوانند در همان ساعات نخست، نتایج را به حزب حاکم و هواداران آن بقبولانند و روند انتقال قدرت به شکل مسالمت آمیز و آرام پیش برود.