نوروز به معنای ”روز نو” اصطلاح فارسی زبان برای روز سال نو ایرانی است که در دنیا به نام سال نو ایرانی نیز شناخته می‌شود .
نوروز از اعتدال بهاری آغاز می‌شود و نشان‌دهنده آغاز فروردین، اولین ماه از تقویم هجری شمسی است( تقویم ایرانی که به طور رسمی در ایران و افغانستان استفاده می‌شود.). این عید در سراسر جهان توسط گروه‌های قومی زبانی مختلف جشن گرفته می‌شود و در تاریخ ۲۱ مارس تقویم میلادی یا در حوالی آن قرار دارد.
نوروز ریشه در دین ایرانی زرتشتی دارد و از این رو ریشه در سنت‌های مردمان ایرانی دارد. با این حال، بیش از ۳۰۰۰ سال است که توسط جوامع مختلف در آسیای غربی، آسیای مرکزی، قفقاز، حوزه دریای سیاه، بالکان و آسیای جنوبی جشن گرفته شده است. در حال حاضر، این جشن عمدتا یک تعطیلات سکولار برای اکثر افراد است و افراد با ادیان و پیشینه‌های مختلف از آن لذت می‌برند. نوروز همچنان یک روز مقدس برای زرتشتیان، بهائیان و برخی جوامع مسلمان دیگر است.
نوروز به عنوان اعتدال بهاری، آغاز بهار در نیمکره شمالی است . لحظه‌ای که در آن خورشید از استوای آسمان می‌گذرد و شب و روز را با هم برابر می‌کند و هر سال به طور دقیق محاسبه می‌شود و خانواده‌ها به طور سنتی دور هم جمع می‌شوند تا مراسم را انجام دهند.
در حالی که نوروز از زمان اصلاح گاهشماری ایرانیان در قرن یازدهم میلادی به مناسبت سال نو جشن گرفته می‌شد، سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه ۶۴/۲۵۳ مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۱۸ رسما “روز جهانی نوروز” را به رسمیت شناخت.
اولین روز گاهشماری ایرانی برابر با اعتدال اسفند، یعنی اولین روز بهار، حدود ۲۱ اسفند است. در قرن یازدهم پس از میلاد، تقویم ایرانی اصلاح شد تا آغاز سال تقویمی، یعنی نوروز، در اعتدال بهاری ثابت شود. بر این اساس، تعریفی که دانشمند ایرانی طوسی از نوروز ارائه کرده است، چنین بوده است : “اولین روز سال نو رسمی [نوروز] همیشه روزی بوده است که خورشید پیش از ظهر وارد برج حمل می‌شود”. یعنی نوروز اولین روز از فروردین، اولین ماه گاهشماری شمسی ایران است .
واژه نوروز ترکیبی از واژه‌های فارسی نو و روز است . تلفظ در میان گویش‌های فارسی متفاوت است.
روشنایی زمین توسط خورشید در روز اعتدال
زمان‌بندی نوروز در ایران بر اساس تقویم الگوریتمی هجری شمسی است که بر اساس مشاهدات دقیق نجومی و علاوه بر آن استفاده از سیستم پیچیده‌ای است که آن را از همتای اروپایی خود یعنی تقویم میلادی دقیق‌تر می‌کند.
هر چرخه بزرگ ۲۸۲۰ ساله شامل ۲۱۳۷ سال عادی ۳۶۵ روزه و ۶۸۳ سال کبیسه ۳۶۶ روزه است که میانگین طول سال در چرخه بزرگ ۳۶۵.۲۴۲۱۹۸۵۲ است. این میانگین فقط ۰.۰۰۰۰۰۰۲۶ (۲.۶×۱۰-۷ ) روز کوتاه‌تر از مقدار نیوکمب برای میانگین سال گرمسیری ۳۶۵.۲۴۲۱۹۸۷۸ روز است، اما تفاوت قابل‌توجهی با میانگین سال اعتدال بهاری فعلی ۳۶۵.۲۴۲۳۶۲ روز جدید دارد. سالی که قرار بود در اعتدال بهاری بیفتد، در طول یک چرخه نیمی از روز جابجا می‌شد. همانطور که منبع توضیح می دهد، چرخه ۲۸۲۰ ساله اشتباه است و هرگز در عمل استفاده نشده است.
