در سایه تغییراتی که بعد از بحران اوکراین و روسیه، در ائتلاف آمریکا با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از جمله امارات و عربستان به وجود آمد و این کشورها تمایل بیشتری برای همگرایی با روسیه، ضمن حفظ اتحاد راهبردی با ایالات متحده از خود نشان دادند، اخیرا امارات اعلام کرد که در حال آماده شدن برای میزبانی از شعبه یک بانک جدید روسی است؛ بانکی که صاحبان آن از افراد نزدیک به «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه میباشند.
وبسایت اینتجلنس آنلاین در گزارشی به این منظور فاش کرد که «میخائیل رابینوویچ» تاجر برجسته روسی که روابط عمیقی با مقامات دولتی روسیه از جمله شخص پوتین دارد رئیس شعبه جدید «لوکو بانک» روسیه است که به زودی در امارات تاسیس میشود. بر این اساس به نظر میرسد امارات قصد دارد تبدیل به بازاری برای شرکتها و نهادهای روسی که تحت تحریمهای غرب و آمریکا قرار گرفتهاند، شود.
اطلاعات نشان میدهد هدف از تاسیس این بانک در امارات، کمک به موسسات مالی روسیه و ارائه خدمات لجستیک به آنهاست تا به این ترتیب مسکو بتواند تاثیر تحریمهای آمریکا و غرب را کاهش داده و راه جدیدی برای واردات و صادرات و تجارت با کشورهای مختلف پیدا کند.
این گام ابوظبی برای واشنگتن بسیار آزاردهنده بوده و آمریکاییها در تلاشند مقامات اماراتی را برای توقف آن تحت فشار قرار دهند. لوکوبانک روسیه که قرار است شعبه جدید خود را در امارات افتتاح کند، خدمات بانکداری تجاری ارائه میدهد اما قبل از آن، بازوی مالی شرکتهای تجار برجسته روسی مانند ولادیمیر داویدیک، استانیسلاو بوگوسلاوسکی و میخائیل رابینوویچ است که همگی عضو یک حلقه نزدیک به پوتین هستند.
سال گذشته بانک مرکزی امارات مجوز افتتاح شعبه بانک مذکور روسی را در ابوظبی به روسیه داد اما از آنجایی که این بانک در فوریه گذشته در لیست تحریمهای ایالات متحده قرار گرفته، تنشهایی بین واشنگتن و ابوظبی به وجود آمد.
علاوه بر آن به گزارش آژانس اقتصادی بلومبرگ، امارات میلیاردها دلار در روسیه سرمایهگذاری استراتژیک و بلندمت کرده است. بر این اساس بعید است که ابوظبی بخواهد تحت فشارهای واشنگتن شراکت خود را با صندوق سرمایهگذاری روسیه از بین ببرد یا اقدامی در راستای کاهش و قطع مناسبات تجاری و مالی با این کشور انجام دهد.
از طرف دیگر اخیرا شیخ «محمد بن زاید آل نهیان» ولیعهد ابوظبی با ولادیمیر پوتین درباره روابط دوجانبه و بازار انرژی و همچنین تحولات مربوط به بحران اوکراین گفتگو کرد. بعد از آن هفته گذشته سفارت اوکراین در امارات اعلام کرد که ابوظبی سفر بدون ویزا برای گردشگران اوکراینی را به حالت تعلیق درآورده است.
اما در رابطه با موضع کلی امارات در قبال بحران اوکراین باید گفت که اماراتیها ضمن اعلام بی طرفی در این جنگ و حمایت از گزینه غیرنظامی برای پایان دادن به آن، موضع شفاف و روشنی اتخاذ نکردهاند، زیرا از یک سو نمیخواهند روابط اقتصادی و نظامی و همکاری آنها با روسها در سطوح مختلف آسیب ببیند و از سوی دیگر نیز به دنبال حفظ اتحاد راهبردی خود با ایالات متحده هستند.
«عبدالخالق عبدالله» استاد علوم سیاسی در امارات در این زمینه معتقد است که تصمیم ابوظبی برای خودداری از موضعگیری روشن و مستقیم درباره جنگ اوکراین و روسیه ناشی از چشمانداز جدید آن در سیاست خارجی خود بوده و به دنبال تعامل با همه طرفهاست.
خلف وعده آمریکا در فروش جنگندههای اف 35 به امارات در ازای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی و بی تفاوتی واشنگتن به حملاتی که سال گذشته یمنیها در عمق خاک امارات انجام دادند، از جمله دیگر عواملی است که موجب کاهش اعتماد ابوظبی به آمریکاییها شده و موجب گشته تا امارات همه تخم مرغهای خود را در سبد آمریکاییها نچیند.
درواقع اماراتیها انتظار بیشتری از آمریکا داشتند و تصور میکردند ایالات متحده که چراغ سبز پیوستن ابوظبی به ائتلاف سعودی در جنگ یمن را داده بود، پاسخ قاطعی به حملات یمنیها در امارات بدهد. به همین دلیل بود که هنگامی که «فرانک ماکنزی» فرمانده سنتکام فوریه سال گذشته و حدود یک ماه بعد از حمله یمنیها به امارات، وارد ابوظبی شد، «محمد بن زاید» ولیعهد ابوظبی از دیدار با وی خودداری کرد و این نشانه ناامیدی اماراتیها از حمایت آمریکا بود.
به نظر میرسد حاکمان امارات نیز همانند دیگر شیخ نشینان خلیج فارس متقاعد شدهاند که آمریکا تضمینی برای حمایت از متحدان خود نمیدهد. بنابراین ابوظبی تصمیم گرفته ضمن مراقبت از ائتلاف خود با ایالات متحده، راهبرد جدیدی را در تعامل با کشورهای رقیب آمریکا اتخاذ کند و در مسیر متنوعسازی اتحادهای خود حرکت کند.
در همین زمینه «سنزیا بانکو» پژوهشگر شورای روابط خارجی اروپا اعلام کرد که سیاست خارجی جدید امارات در پروندههایی چون لیبی، در چارچوب منافع مسکو قرار دارد و میتوان گفت ابوظبی در مرحله جدید کمتر به آمریکا توجه میکند.
با وجود تحریمهای گسترده غرب و آمریکا علیه روسیه، اما دبی دهها تن از شخصیتهای برجسته روسی نزدیک به پوتین را پذیرفته و اجازه سرمایهگذاری به آنها داده است.
در یک نگاه کلی میتوان گفت، امارات در مسیر تنش یا قطع روابط و جدایی کامل از آمریکا قرار ندارد اما در عین حال فعالیتهای خود را برای همگرایی بیشتر با رقبا و نیز دشمنان آمریکا از جمله روسیه و چین افزایش داده است.