بمبهای هستهای سلاحهای فاجعهبار کشتار جمعی هستند و این قدرت را دارند که کل شهرها را از بین ببرند و صدها هزار نفر را در یک لحظه به قتل برسانند؛ چنین سلاحهایی که در طول جنگ جهانی دوم به وجود آمدند، قدرت انفجاری خود را از طریق شکافتن یا شکافت عناصر خاصی مانند اورانیوم یا پلوتونیوم تولید میکنند.
برنامه هستهای آمریکا
به گزارش «نیوزویک، چاینا دیلی»، در حالی که دارندگان سلاح هستهای از جمله آمریکا تا به امروز بیش از دو هزار آزمایش از این سلاحها را انجام دادهاند، اما تنها در دو مورد از این بمبها آن هم از سوی آمریکا استفاده شده است؛ آمریکا در جریان جنگ جهانی دوم بمبهای اتمی را بر شهرهای «هیروشیما» و «ناکازاکی» ژاپن پرتاب کرد که باعث مرگ فوری دهها هزار نفر شد.
این بمبها در سالهای پس از شلیک نیز تا به امروز همچنان جان ساکنان این مناطق را میگیرد و برای آنها تهدیدی برای زندگی به شمار میرود.
نخستین بمب اتمی در «لوس آلاموس»، نیومکزیکو، به عنوان بخشی از یک برنامه تحقیقاتی ۱۹۴۲-۱۹۴۵، به نام «پروژه منهتن»، که توسط دولت آمریکا مدیریت میشد، ساخته شد.
تلاش آمریکا برای ساخت بمب اتمی، همکاری با صنعت و مؤسسات علمی بود که شامل تأسیسات متعدد در سراسر این کشور میشد. سایت «پروژه منهتن» در لوس آلاموس به عنوان آزمایشگاه اصلی و طرح مونتاژ تعیین شد.
با پیشرفت جنگ جهانی دوم، دولت آمریکا به پروژه فوق سری منهتن بالاترین اولویت را در بین تمام پروژههای زمان جنگ داده بود؛ صدها هزار نفر در سراسر این کشور به عنوان بخشی از آن مشغول به کار شدند و بیش از ۲ میلیارد دلار بودجه دریافت کرد.
تا سال ۱۹۴۳، تلاشها برای ساخت بمب بر اساس آزمایشهای مختلف انجام شده در نقاط مختلف این کشور عمدتا تئوری بود، اما در آن سال کار بر روی ساخت یک سلاح قابل دوام در لوس آلاموس آغاز شد.
در تابستان ۱۹۴۵، نخستین سلاح اتمی جهان برای آزمایش آماده شد. در ۶ جولای همان سال، بمب در دشتهای بایر منطقه بمباران آلاموگوردو در حدود ۲۱۰ مایلی جنوب لوس آلاموس منفجر شد.
به گفته وزارت انرژی آمریکا، آزمایش موسوم به «ترینیتی» شامل یک سلاح مبتنی بر پلوتونیوم با قدرت انفجاری معادل حدود ۱۸ هزار تن TNT بود و به گفته وزارت انرژی آمریکا، در بالای یک برج فولادی ۱۰۰ فوتی منفجر شد.
این انفجار یک تابش شدید نور قابل مشاهده از فاصله ۲۰۰ مایلی، یک موج گرما و یک موج ضربه قوی ایجاد کرد که برج را تبخیر و آسفالت و ماسه اطراف را ذوب تبدیل کرد؛ این انفجار ابر قارچی از تشعشات ایجاد کرد که تا حدود ۴۰ هزار فوت در هوا گسترش یافت.
این آزمایش موفقیتآمیز به این معنی بود که آمریکا از آن پس آماده استفاده از سلاح اتمی است؛ در آگوست ۱۹۴۵، بمبهای تولید شده توسط پروژه منهتن بر روی هیروشیما و ناکازاکی ریخته شد و شهرها و جمعیت آنها را ویران کرد.
پس از پایان جنگ جهانی، آمریکا به آزمایش و توسعه تسلیحات هستهای خود ادامه داد.
فاجعه هیروشیما و ناکازاکی
بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی، در طول جنگ جهانی دوم، حملات بمباران آمریکا به شهرهای ژاپنی هیروشیما (۶ آگوست ۱۹۴۵) و ناکازاکی (۹ آگوست ۱۹۴۵) است که اولین استفاده از سلاح اتمی در جنگ به شمار میرود.
دهها هزار نفر در انفجارهای اولیه کشته شدند و بسیاری دیگر بعدا در معرض مسمومیت با تشعشعات قرار گرفتند.
در ۶ آگوست ۱۹۴۵، در طول جنگ جهانی دوم (۱۹۳۹-۱۹۴۵)، یک بمب افکن آمریکایی B-29 اولین بمب اتمی مستقر شده در جهان را بر فراز شهر هیروشیما پرتاب کرد؛ این انفجار بلافاصله باعث کشته شدن ۸۰ هزار نفر شد و دهها هزار نفر دیگر بعدها بر اثر قرار گرفتن در معرض تابش تشعشعات هستهای جان خود را از دست دادند.
سه روز بعد، دومین B-29 بمب دیگری را بر روی ناکازاکی پرتاب کرد که حدود ۴۰ هزار نفر را کشت؛ امپراتور ژاپن در ۱۵ آگوست در یک سخنرانی رادیویی با اشاره به قدرت ویرانگر «بمب جدید و بی رحمانه»، تسلیم بی قید و شرط کشورش را در جنگ جهانی دوم اعلام کرد.
سیاست هستهای آمریکا انعکاسی از ریاکاری و استانداردهای دوگانه
پس از پایان جنگ سرد، سیاست کنترل تسلیحات هستهای آمریکا دستخوش نوسانات دورهای شده است، اما در مجموع، هنوز تحت سلطه نیروهای محافظهکار است که مخالف جنگ هستهای نیستند؛ در دهه ۱۹۹۰، با فروپاشی نظم جهانی دوقطبی، دولت «بیل کلینتون»، رئیس جمهور پیشین آمریکا، تلاش کرد تا کنترل تسلیحات را ترویج کند، اما نیروهای محافظهکار با استفاده از احتمال داشتن سلاحهای کشتار جمعی توسط برخی کشورها به عنوان بهانهای، به ایجاد افکار عمومی غالب علیه این کشور کمک کردند.
پس از روی کار آمدن دولت «جورج دبلیو بوش»، آمریکا نه تنها از معاهده موشکهای ضد بالستیک خارج شد، بلکه یک استراتژی هستهای بسیار تهاجمی را نیز مطرح کرد و به دنبال توسعه سلاحهای هستهای جدید و استفاده از حملات هستهای پیشگیرانه علیه سایر کشورها بود که این امر موجب ناامیدی جنبش جهانی خلع سلاح اتمی شد.
پس از تصدی پست ریاست جمهوری، «باراک اوباما» طرح «صفر هستهای» را پیشنهاد کرد، اما ریاکاری این ابتکار زمانی آشکار شد که آمریکا از تصویب معاهده منع جامع آزمایش که «هر گونه انفجار آزمایشی سلاح هستهای یا هر انفجار هستهای دیگر» را در هر نقطه از جهان ممنوع میکند، خودداری کرد و به «اولین استفاده از سلاحهای هستهای» پایبند بود.
در واقع، اوباما قبل از ترک قدرت، طرح نوسازی زرادخانه هستهای ۳۴۸ میلیارد دلاری آمریکا را تصویب کرد.
و دونالد ترامپ پس از ادای سوگند به عنوان رئیس جمهور آمریکا، «بازنگری هستهای» را آغاز کرد؛ آمریکا در آخرین «گزارش بررسی وضعیت هستهای خود» نه تنها خواستار ارتقای همهجانبه زرادخانه هستهای شد، بلکه تاکید کرد که در صورت مواجهه با «حمله استراتژیک غیر هستهای بزرگ»، فعالانه با سلاحهای هستهای پاسخ خواهد داد.
اگرچه حزب دموکرات به ظاهر همیشه از کنترل تسلیحات حمایت کرده است، اما «نخستین استفاده از تسلیحات هستهای» به موضع استراتژیک سیاسی دولت بایدن تبدیل شده است.