عفیفه عابدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در تحلیل فضای فعلی حاکم بر بحران اوکراین و در پاسخ به این سوال که رئیس‌جمهور اوکراین در تازه‌ترین اظهارات خود مدعی شده است که در دو روز نخست سال نو میلادی، این کشور ٨٠ پهپاد ایرانی را نابود کرده است. پیش از این نیز ولودیمیر زلنسکی در سفر به آمریکا نسبت به آنچه خطر ایران نامیده بود هشدار داده بود و در اظهاراتی خصمانه نیز عنوان کرده بود که اگر تهران مهار نشود فردا روز دیگر هم‌پیمانان آمریکا را هدف قرار خواهد داد، رئیس جمهور اوکراین با این سخنان چه اهدافی را دنبال می‌کند، گفت: اصرار اوکراین به تبدیل جنگ روسیه و اوکراین به جنگ اوکراین با اتحاد بزرگ روسیه و ایران را باید از چند بعد و چند سطح تحلیل نمود؛ در سطح داخلی، آقای زلنسکی نیازمند باز تولید مداوم انگیزه مقاومت است. طولانی شدن و پرداخت هزینه‌های بیشتر اوکراین، پیامدهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی داشته و افکار عمومی اوکراین را نسبت به چرایی تداوم جنگ دچار تردید و چنددستگی می‌کند. این همان موضوعی است که پیش از تحولات فوریه ۲۰۱۴ نیز موجب شکاف سیاسی عمیق در این کشور شده بود و با فرسایشی شدن جنگ، زمزمه توافق و سازش در اوکراین را بلندتر خواهد کرد.
وی ادامه داد: وارد کردن نام ایران به جنگ اوکراین، نه تنها پان اسلاوهایی که از گرایش به روسیه حمایت می‌کنند را خنثی می‌سازد، همچنین دیپلماسی عمومی و فرهنگی روسیه در اوکراین و سایر جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق را متاثر می‌سازد. از سوی دیگر، تعریف یک اتحاد بزرگ و دشمنان متحد از سوی کی‌یف، غرب را ملزم به حمایت‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی بیشتر از اوکراین می‌کند.
وی افزود: البته در این میان مولفه‌های دیگری هم وجود دارند؛ از آغاز جنگ اوکراین، گروه تروریستی مجاهدین خلق و اسرائیل نیز روابط نزدیک‌تری با کی‌یف داشته و مسلما در ارائه تاکتیک‌های ضد ایرانی به اوکراین نقش مهمی دارند. با این حال شرایط متحول بین‌المللی، بازیگران را ملزم می‌کند برای به کارگیری از تاکتیک‌های متنوع و گاه متعارض آمادگی داشته باشند. چنانچه اخیرا شاهد بودیم، با روی کار آمدن نتانیاهو در تل‌آویو، احتمال کاهش حمایت اسرائیل از اوکراین، منجر به رای ممتنع اوکراین به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل درباره ارجاع پرونده اشغالگری رژیم صهیونیستی به دادگاه کیفری بین‌المللی در لاهه شد.
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که تحلیلگران بارها نسبت به وارد کردن ایران به صحنه نبرد اوکراین از سوی روسیه هشدار داده و تبعات آن را طولانی دانسته بودند، بازی جدید رئیس‌جمهور اوکراین چه تبعات بین‌المللی را برای ایران به همراه خواهد داشت، گفت: ادعاهای به کارگیری پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین را نمی‌توان صرفا از منظر حقوقی ارزیابی کرد؛ نه تنها ایران که ساختارهای سیاسی و حقوقی نظام بین‌الملل تا آتش‌بس دوباره روسیه و غرب در شرایط عادی نخواهند بود. فارغ از اشتباهات تاکتیکی و راهبردی دولت سیزدهم در مذاکرات هسته‌ای، باید این نکته را در نظر داشت که اگر توافق هسته‌ای احیا شده و فرآیند لغو تحریم‌ها علیه ایران آغاز شده بود، غرب می‌توانست از ایران انتظار موضع بی‌طرفانه در جنگ اوکراین داشته باشد.
وی ادامه داد: تعویق مذاکرات هسته‌ای از سوی ایالات متحده، ایران را در شرایط مبهم سیاسی و امنیتی و فضای عدم قطعیتی قرار داد که تهران باید سناریوهای مختلف و بسیار بدبینانه را در نظر می‌گرفت. به تبع چهل و چند سال خصومت ایران و آمریکا، تجربه‌های ناموفق سازش‌کاری و همکاری ایران با آمریکا و پاسخ‌های خصمانه و بدعهدی‌های واشنگتن و البته تجربه خروج آمریکا از برجام موجب می‌شود ایران در فضای عدم قطعیت در توافق هسته‌ای، به سوی بازیگران همکار شرقی چون روسیه و چین گرایش بیشتر داشته باشد.
وی افزود: بسیاری از منتقدان معاملات تسلیحاتی ایران و روسیه و یا روابط ایران و روسیه، به موضوع تک‌بعدی می‌نگرند. با تمام کارشکنی‌های تاریخی روسیه علیه ایران، این یک امر بدیهی است که در بدترین سناریوها امنیت ایران و روسیه به دلیل جبر جغرافیایی و ژئوپلیتیکی با هم گره می‌خورد و این همان مولفه‌ای است که موجب می‌شود ایران و روسیه در همه سناریوها یک سطحی از ملاحظات همدیگر را در نظر داشته باشند. مصادیق زیادی برای تبیین اهمیت این مولفه می‌توان ذکر کرد؛ همین موضوع بسنده کردن آمریکا به حمایت تسلیحاتی و اقتصادی از اوکراین در جنگ با روسیه هم موید اهمیت جبر جغرافیایی و ژئوپلیتیکی است.
عابدی گفت: در مجموع و به عبارت دیگر، معامله تسلیحاتی ایران و روسیه در مقطع کنونی را باید یک تکه از یک پازل بزرگ‌تر در نظر گرفت. به همین ترتیب موضوع جنجالی ساختن پهپادهای ایرانی از سوی غرب نیز فی‌نفسه مهم نیست، بلکه در مجموع مناسبات غرب با روسیه و مناسبات غرب با ایران اهمیت می یابد. به نظر من توافق هسته‌ای ایران بسیار مهم‌تر از مساله پهپادهاست. حتما غرب هم این را می‌داند اما از جنجال پهپادها یا سایر موضوعات برای امتیازگیری در برابر ایران بهره می‌برد. به عبارت دقیق‌تر، در واقعیت موضوع پهپادها تحت سرنوشت مذاکرات هسته‌ای خواهد بود. اگر رسانه‌های غربی موضوع را برعکس جلوه می‌دهند، به دلیل همان بازی رسانه‌ای در خدمت اهداف غرب است.
