مجید تفرشی: همراهی صریح چین با مواضع ضدایرانی کشورهای عرب خلیج فارس یک تغییر موضع خطرناک است؛ باید آن را جدی گرفت
مجید تفرشی، تاریخ پژوه در کانال تلگرامی خود نوشت:
از بیانیه چین و شورای همکاری خلیج [فارس]: «رهبران…از تلاشهای مسالمت‌آمیز شامل ابتکار و پیشنهادهای امارات برای رسیدن براهکار صلح آمیز مسأله ۳ جزیره تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی ازطریق مذاکرات ۲ جانبه برمبنای قوانین بین‌الملل وبرای حل مسأله براساس حقوق بین‌الملل حمایت میکنند.»
ایران جزایر سه‌گانه را بخش جدایی ناپذیر از خاک خود و ادعاهای امارات در این مورد را مردود و غیرقابل مذاکره می‌داند.
همراهی صریح چین با مواضع ضدایرانی کشورهای عرب خلیج فارس یک تغییر موضع خطرناک است و باید آن را جدی گرفت.
امیدوارم متولیان دیپلماسی ایران پاسخ صریحی بموضع چین بدهند.
حسینی، تحلیلگر سیاست خارجی: تصور رابطه ویژه ایران و چین منسوخ شد
دیاکو حسینی، تحلیلگر سیاست خارجی در توییتی نوشت: مشارکت شی جین پینگ در صدور بیانیه شورای همکاری در ارتباط با جزایر سه‌گانه، رفتاری غیردوستانه علیه تمامیت سرزمینی ایران بود که با ادعای دائمی پکن نسبت به عدم مداخله در امور داخلی کشورها مغایرت دارد. احضار سفیر چین و عذرخواهی رسمی، کمترین کاری است که باید انجام بدهند.
وی در توییتی دیگر هم نوشته است: عربستان دلایل متعددی برای نزدیک شدن به چین دارد و یکی از آنها امیدواری به نفوذ پکن در تهران برای تغییر رفتار ایران است؛ کاری که از عهده غرب برنمی‌آمد. با تقویت پیوندهای اقتصادی و سیاسی بین آنها، رهبران چین انگیزه بیشتری خواهند داشت که این درخواست سعودی‌ها را برآورده کنند.
حسینی پیش از سفر رئیس جمهور چین به ریاض هم نوشته بود: سفر رییس‌جمهور چین به ریاض، تصور “رابطه ویژه” بین تهران و پکن متعاقب توافق ۲۵ ساله را منسوخ کرد؛ همینطور این عقیده را که عربستان‌سعودی نمی‌تواند نقش آمریکا را در سیاست‌خارجی خود جایگزین کند. چین همان‌قدر به امنیت کشورهای عرب نسبت به برتری ایران اهمیت خواهد داد که آمریکا می‌داد.
احمدی، کارشناس مسائل بین الملل: شورای همکاری خلیج فارس واقعا هر چه را که خواسته از چین گرفته/ وزارت خارجه ما حداقل یک اعتراض تند و تیزی بکند
کوروش احمدی در کانال تلگرامی خود با اشاره به بیانیه ضد ایرانی شورای همکاری خلیج فارس و چین نوشت:
بسیار عجیب است که شورای همکاری خلیج فارس واقعا هر چه را که خواسته از چین گرفته و در بیانیه مشترک آورده. در مورد “سیاست های ثبات‌زدای ایران” در مورد برنامه موشکی و پهبادی ایران در مورد جزایر سه گانه و …. در مورد جزایر سه گانه حتی کشورهای غربی به شمول اروپا و آمریکا هیچگاه از چنین جمله بندی مطلوب امارات حمایت نکرده اند.
در این بند 12 ظاهرا چین تنها لطف کرده و dispute را به issue و ارجاع به دیوان بین المللی دادگستری را به in accordance with the rules of international law, and to resolve this issue in accordance with international legitimacy. تغییر داده. هر چند که در معنی تفاوت چندانی ندارد.
واقعا جا دارد که وزارت خارجه ما حداقل یک اعتراض تند و تیزی به این سیاست جدید چین بکند.
مشاور رییس جمهور در دولت روحانی: تاکنون هیچ‌یک از اعضای شورای امنیت با تمامیت ارضی ایران اینگونه که چینی‌ها برای منافع اقتصادی‌شان با جزائر ایرانی معامله کرده‌اند، برخورد نداشته‌اند/ پکن باید عذرخواهی کند
حمید ابوطالبی در یک رشته توئیت نوشت: تا آنجا که به خاطر دارم، در چهل و اندی سال گذشته و حتی در زمان جنگ تحمیلی عراق علیه کشورمان، هیچ‌یک از اعضای دائم شورای امنیت UN هیچگاه با تمامیت ارضی ایران اینگونه که چینی‌ها برای منافع اقتصادی‌شان با جزائر سه‌گانه‌ی همیشه ایرانی معامله کرده‌اند، برخورد نداشته‌اند.
این موضع چینی‌های غیرقابل اعتماد نشان میدهدکه چنانچه هشیارانه با تایوان رابطه برقرارمیکردیم، تجاوز ارضی چینی‌ها به همسایگانش در دریای جنوبی رانادیده نمیگرفتیم، به نسل‌کشی‌های قومی چین اعتراض میکردیم…و بعلاوه، دیپلماسی ما روابطی متوازن با جهان برقرار کرده بود،امروز وضع متفاوت بود؛ چراکه چینی‌ها با این بیانیه: نه تنهابه مناسبات دوجانبه احترام نگذاردند؛ برای تعهدات بین‌المللی خویش ارزشی قائل نبودند؛ بلکه به صراحت بند دوم اساسنامه سازمان شانگهایSCO را هم نقض کرده‌اند.
لذا ایران بایدضمن تجدیدنظر، تا عذرخواهی رسمی چین، عضویت خود در این سازمان SCO را تعلیق نماید.
امیرعبداللهیان: درمورد جزایر سه‌گانه ایرانی با هیچ‌کس تعارف نداریم
وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: جزایر سه گانه ابوموسی، تنب کوچک و تنب بزرگ در خلیج فارس ، اجزای جدایی ناپذیر خاک پاک ایران است و به این مام میهن تعلق ابدی دارد. در ضرورت احترام به تمامیت ارضی ایران با هیچ طرفی تعارف نداریم.
چین فقط به همسویی با موضع شورای همکاری خلیج فارس در مورد جزایر سه‌گانه ایران بسنده نکرده؛ خواستار پیش‌گیری از «اشاعه موشک بالستیک و پهپاد» هم شده!
رضا نصری، کارشناس مسائل بین الملل در کانال تلگرامی خود نوشت:
۱) در این بیانیه، چین فقط به همسویی با موضع اعضای شورای همکاری خلیج فارس در مورد جزایر سه‌گانه بسنده نکرده است.
۲) در بیانیه، از مشارکت «کشورهای منطقه» جهت رسیدگی به «پرونده هسته‌ای ایران» حمایت کرده؛ فعالیت‌های ایران در منطقه را «بی‌ثبات‌کننده» خوانده و «حمایت از گروه‌های تروریستی و فرقه‌ای و سازمان‌های مسلح غیرقانونی» را به ایران نسبت داده (لابد «غیرقانونی» مطابق قوانین آمریکا و اروپا)؛
۳) همسو با روایت‌پردازی جریان‌های ایران‌ستیز، خواستار پیش‌گیری از «اشاعه موشک بالستیک و پهپاد» شده؛
۴) و امر پیش‌گیری از اشاعه «سلاح تخریب جمعی» را به «منطقه جی‌سی‌سی» – بدون اشاره به «غرب آسیا» که شامل اسرائیل هم می‌شود – محدود کرده؛
۵) ضمن اینکه «اطمینان حاصل کردن از ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران» (و نه پیوستن اسرائیل به ان‌پی‌تی یا خلع سلاح آن را) لازمه حفظ امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی خوانده و در همین راستا خواستار همکاری ایران با آژانس شده است.
۶) جمهوری اسلامی ایران نیازمند یک آسیب‌شناسی جدی در حوزه سیاست خارجی است.
در حاشیه سفر رییس جمهور چین به عربستان و مواضع وی علیه ایران/ تجربیات عباس آخوندی از دور زدن ایران توسط چینی ها!
عباس آخوندی، وزیر پیشین راه و شهرسازی در کانال تلگرامی خود نوشت:
بحث موضع‌گیری چین برای من هیچ تازگی نداشت. چین این رویه را سالهاست که اتخاذ کرده‌است. لیکن، گروهی در تهران به هر دلیلی نمی‌خواستند که نشانه‌های آن را ببینند. شاید هم به دلیل حجم فساد فوق العاده‌ای که پیرامون قراردادهای چینی وجود داشت و دارد.
تنها دو نمونه را برایتان ذکر کنم. یکی کلی و دیگری جزیی.
1. چین سرمایه‌گذاری بسیار بزرگی در توسعه کریدور دریای عمان-بندر گوادر تا چین انجام داده‌است. پروژه‌ای که به گفته‌ای بیش از ۴۲میلیارد دلار ارزش آن است. عبور از کوه‌های هندوکش با تمام ناامنی‌های آن و کشور پاکستان از حیث مهندسی در مقایسه با عبور از یک مسیر موازی نسبتا مسطح از چابهار تا چین، و تا حد زیادی آماده بهره‌بردای و نیازمند سرمایه‌گذاری یک دهم آن پروژه به هیچ وجه قابل توجیه نیست. بخش جاده‌ای آن تا حد زیادی موجود است و تنها نیاز به ارتقای سطح سرویس داد و بخش ریلی آن نیز تا حد زیادی اجرا شده است.
تنها چیزی که این پروژه را با معنی می کند، دور زدن ایران است. در همان موقع من به چینی‌ها پیشنهاد کردم که شما بیایید روی این پروژه سرمایه گذاری کنید و اگر می‌خواهید وارد خاک افغانستان شوید، از طریق خواف-هرات و سپس تاجیکستان و قرقیزستان اقدام نمایید که کمترین هزینه را دارد. به قرقیزستان رفتم و با رییس جمهور آنجا صحبت کردم. ایشان گفت من نیز موضوع را با چینی‌ها طرح خواهم کرد. قرقیزها به‌شدن نیازمند این کریدور بودند. همین پیشنهاد را با تاجیک‌ها نیز در میان گذاشتم. چندین مکاتبه انجام دادم. لیکن، دریغ از کوچکترین پاسخ. معلوم بود که آنها تصمیم گرفته‌اند ایران را دور بزنند، تا از حیث استراتژیک هیچ گونه وابستگی به ایران برای اتصال به دریای عمان و خلیج فارس نداشته باشند.
2. پروژه برقی کردن راه آهن نهران-مشهد را با هدف سرعت 200کیلومتر در ساعت و با ظرفیت حدود 40مییون مسافر در سال با مبلغی در حدود 2میلیارد دلار قطعی کردم. در سفری که آقای شی چین پینگ به تهران داشت، تنها قراردادی که امضا شد، همین یک قرارداد بود که خود او هم قبل از سفرش به تهران بر آن تاکید کرده بود که می‌خواهم این قرارداد در حضور من امضا شود. دقت کنید، قرار داد. نه یادداشت تفاهم. قرارداد یعنی همه مذاکرات در باره مسیر، مشخصات فنی، قیمت و جزئیات به نتیجه رسیده و همه چیز قطعی شده و دو طرف متعهد به اجرای پروژه شده بودند. پس از آن ما می بایست 15% مبلغ پروژه را به صندوق پروژه تودیع کنیم. علیرغم تنگنای ارزی دولت، با هماهنگی مجلس شورای اسلامی، بلا فاصله این کار انجام شد و امروز که این مطلب را می‌نویسم، این مبلغ در صندوق پروژه موجود است. یعنی چیزی در حدود 300میلیون دلار. برای شروع فعالیت، طرف چینی می‌بایست یک ضمانتنامه پیش‌پرداخت به طرف ایرانی می‌داد تا قرارداد فعال گردد. ضمانتنامه پیش‌پرداخت کمترین ریسک را دارد. چون در برابر آن، طرف قرارداد کل مبلغ را برداشت می‌کند. از آن تاریخ تا کنون، هنوز چینی‌ها این ضمانتنامه را در اختیار طرف ایرانی قرار نداده‌اند و قراداد امضا شده متوقف است.
وقتی که حضرات سیاست نگاه به شرق را مطرح کردند، من در موقع مسئولیت نبودم. لیکن، به دلیل وظیفه ملی از تعدادی از دوستان که فکر می‌کردم در تصمیم‌گیری‌ها و یا دستِ کم در توجیه قضایا موثرند از جمله آقایان مصباحی مقدم، احمد توکلی و مرتضی نبوی وقت گرفتم و خدمتشان رسیدم و گفتم، داستان از این قرار است. این اتکا به چین، امری موهوم است. لیکن، گوش اگر گوش تو و ناله اگر ناله من/آنچه البته به جایی نرسد فریاد است.
و امروز باید شاهد پرده افتادن از چنین سیاستی باشیم.
چه کسی باور می‌کند که سیاست‌مداران ایران تا این حد در امور راهبردی واقعیت‌گریز باشند. البته من هم‌چنان معتقد به همکاری با چین هستم. لیکن از روی هوشیاری و با حفظ منافع ملی.
سفیر چین احضار شد
سخنگوی وزارت خارجه: در دیدار امروز سفیر چین با دستیار آسیای وزیر خارجه، نسبت به بیانیه چین و عربستان درباره جزایر سه‌گانه ایران ابراز ناخرسندی شدید شد.
سفیر چین هم گفت که ما به تمامیت ارضی ایران احترام می‌گذاریم و سفر رئیس‌جمهورمان به ریاض هم برای کمک به صلح و ثبات منطقه بود. در روزهای آینده معاون نخست وزیرمان به ایران سفر خواهد کرد.
