رضا عابدی گناباد در تحلیل سخنان رئیسجمهوری ترکیه مبنی بر اینکه «ممکن است با اسد دیدار کنم، دشمنی دائمی در سیاست وجود ندارد» و در پاسخ به این پرسش که دیدار احتمالی رؤسای جمهور ترکیه و سوریه و همچنین کاهش تنش در روابط آنکارا- دمشق از چه جهات برای رجب طیب اردوغان از اهمیت برخوردار است، گفت: بحث ازسرگیری روابط ترکیه و سوریه چند ماهی است که به صورت جدی مطرح شده و برخی محافل در ترکیه عمدتا این طرح را مطرح میکردند و حتی مدعی شده بودند که واسط این طرح هستند. شرایط کلی ترکیه نیز در چند سال گذشته نشان میداد که دیر یا زود مواضعی که در ابتدای بحران سوریه داشت به سمت کاهش تنش و به نوعی آشتی با بشار اسد پیش برود؛ البته که یک تا دو سالی است که ترکیه واقعیت سوریه با حضور بشار اسد را پذیرفته است و زمان میبرد که اردوغان از آن موضع رادیکال در سالهای نخست بحران سوریه و دخالتها و حمایت از معارضان سوری فاصله بگیرد.
وی ادامه داد: اردوغان در هفتههای اخیر در حال عقبنشینی از مواضع پیشین و در تلاش است تا در فضای داخلی ترکیه عادی سازی صورت بگیرد و به نظر میرسد ترکیه به سمت اقدام نهایی نزدیک میشود. صحبتهای هفته گذشته هم در همین فضا است چرا که ترکیه به دلیل منافع اقتصادی و برای مقابله با کردها نیازمند همکاری با دولت سوریه است.
عابدی افزود: گروههای تروریستی که در خاک سوریه حضور دارند، بخشی امروز متوجه خود ترکیه هستند و نتیجه بخشی از آن ناآرامسازی که ترکیه در سوریه ایجاد کرد امروز متوجه همین کشور شده و در انفجار اخیر در استانبول نقش این گروهها که ترکیه معتقد است از کُردها بوده باعث شده که آنکارا به این نتیجه برسد که تداوم شرایط فعلی در رابطه با دمشق به مصلحت منافع این کشور نیست و باید این چالشهای دوجانبه مورد حل و فصل قرار بگیرد.
این کارشناس مسائل ترکیه در پاسخ به این پرسش که پس از حادثه تروریستی استانبول، ترکیه حملات خود به نیروهای ی.پ.گ در خاک سوریه را تشدید کرده است، این حملات چه تاثیری بر عادی سازی روابط آنکارا-دمشق خواهد داشت، گفت: ترکیه متوجه شده که تداوم عدم وجود حاکمیت دولت مرکزی بر بخش های کردنشین، مرزهای شرقی و شمالی سوریه به ضرر آنکارا تمام شده است چرا که این کشور قادر به کنترل آن بخشها نیست و البته مخالفتهایی چه در سطح منطقه و چه در سطح بینالملل با دخالتهای ترکیه صورت میگیرد. ترکیه به این نتیجه رسیده که شاید بتواند از طریق همکاری با دولت سوریه این بحث را مهار کرده و از تکرار حوادث تروریستی داخل خاک کشورش جلوگیری کند، کمااینکه پس از حملات ترکیه به مواضع ی.پ.گ، دیدیم که گروههای کُرد شهرهای ترکیه را موشک باران کرد و چند نفر هم کشته شدند.
وی افزود: بنابراین به نظر میرسد ترکیه چارهای جز عقبنشینی و پذیرش واقعیتهای سوریه ندارد. ترکیه اگر میخواهد در آینده سوریه با حضور بشار اسد نقش داشته باشد باید به کاهش تنش بپردازد، اگر میخواهد به نوعی با ایران و عراق و سوریه علیه گروههای کُرد، جریانهای قومیتی و تجزیهطلب همکاری داشته باشد باید به سوریه نزدیک شود و اگر میخواهد در حوزه انرژی به هاب انرژی تبدیل شود و به کریدورهای منطقه بپیوندد نیاز به مسیر امن دارد چرا که کریدورهای مورد نظر ترکیه از مناطق کردنشین میگذرند. لذا ترکیه چارهای ندارد که تنش را با همسایگانش کاهش دهد.