قطر تا سال 1971 میلادی کشور تحت سلطه و استعمار حکومت‌هایی همچون سعودی، امپراتوری عثمانی و انگلستان بود. سال 1971 بود که شیخ قطر با امضا یک توافق با بریتانیا امور خارجی و دفاعی قطر را به این کشور واگذار کرد و درعوض اجازه استقلال داخلی را دریافت کرد.
قطر به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه و قرارگیری در خلیج فارس و همچنین دارا بودن ذخائر عظیم نفت و گاز، کشوری تاثیرگذار در منطقه و جهان است. قطر بزرگترین صادر کننده گاز طبیعی مایع و دی اکسید کربن در جهان است.
اما این روزها، نام قطر با هیچ چیز دیگری به جز جام‌جهانی بر سر زبان‌ها نیست.
سال 2010 بود که قطر در رقابت با کشورهایی همچون آمریکا، کره جنوبی، ژاپن و استرالیا برنده میزبانی جام‌جهانی 2022 شد. بسیاری معتقدند اعطا میزبانی به قطر اشتباه بوده و پشت‌پرده روابط مالی و سیاسی در این خصوص داشته است.
به هرحال دیروز رسما جام‌جهانی با میزبانی قطر آغاز شد و جهان یک ماه درگیر این رقابت‌ها خواهد بود. اما قطر برای شروع این رقابت‌ها دست به چه اقداماتی زده است؟
قطر برای برگزاری مسابقات فوتبال دست به ساخت 7 استادیوم زده و تنها یک استادیوم دیگر را بازسازی کرده است. ورزشگاه‌هایی که با توجه به شرایط آب و هوایی قطر و دما و رطوبت بالا، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که دما در ورزشگاه در محدوده 20 تا 25 درجه سانتی‌گراد باقی خواهد ماند.
ورزشگاه‌هایی که قطر برای جام‌جهانی ساخته است، پس از این رقابت‌ها سرنوشت‌های مختلفی را خواهند داشت. برخی مانند استادیوم 974 که از 974 کانتینر باربری ساخته شده است، بطور کامل برچیده خواهند شد و برخی تغییر کاربری خواهند داشت و به آنها امکاناتی نظیر مدرسه، کلینیک درمانی و فروشگاه اضافه خواهد شد. به نظر می‌رسد قطر برای بعد از جام‌جهانی نیز برنامه‌های ویژه‌ای خواهد داشت.
حتی برخی امکانات ورزشگاه‌ها مانند صندلی‌ها، پس از جام‌جهانی به کشورهای درحال توسعه اهدا خواهد شد.
اما همه چیز در قطر به ساخت و ساز ورزشگاه ختم نشده است. این کشور برای جام‌جهانی یک فرودگاه، خط مترو، 1791 کیلومتر جاده، 207 پل، 143 تونل و چندین هتل جدید ساخته است. برخی گزارش‌ها نظیر گزارش mirror ادعا می‌کنند که قطر حدود 200 میلیارد دلار برای این میزبانی اختصاص داده است.
مدیر ارشد اجرایی گردشگری قطر، اوایل سال جاری اعلام کرد که قطر حضور شش تا هفت میلیون بازدیدکننده را تا سال ۲۰۳۰ هدف قرار داده است که تقریباً سه برابر بیشتر از ۲,۱ میلیون بازدیدکننده ثبت شده در سال قبل از شیوع بیماری همه‌گیر کرونا (سال ۲۰۱۹) است. وی همچنین در مورد برنامه دو برابر کردن سهم بخش گردشگری در تولید ناخالص داخلی کشور قطر گفت.
با این تفاسیر می‌توان گفت قطر با میزبانی جام‌جهانی در واقع تلاش کرده است، کشور خود را به خوبی به سرتاسر جهان شناسایی کند تا پس از آن اقتصادی فراتر از نفت را تجربه کند. مساله‌ای که می‌تواند الگوی بسیار خوبی برای سایر کشورها نظیر ایران باشد. هرچند دریافت میزبانی جام‌جهانی برای ایران امری محال است، اما رویدادهای بین المللی ورزشی در سطح آسیا و جهان همچون جام ملت‌های آسیا می‌تواند چنین فرصتی را به ایران بدهد تا با توسعه زیرساخت‌ها و نگاه به آینده، با استفاده از ظرفیت تاریخی و گردشگری منحصر به فرد خود، گامی بلند جهت اقتصاد بدون نفت بردارد.
