پس از قتل «جورج فلوید» سیاهپوست آمریکایی توسط پلیس آمریکا در سال ۲۰۲۰، زانو زدن نمادی جهانی علیه «تبعیض نژادی» شد، نمادی که خیلی زود به ورزش راه یافت و حتی تیم فوتبال انگلیس،کشوری که تا پایان سال ۲۰۲۱ افزون بر ۵۶۳ مورد پرونده حقوق‌بشری داشته، نیز از این نماد در بازی‌های خود استفاده کرده است.
امروز دوشنبه ۳۰ آبان‌ماه تیم ملی ایران و انگلیس در گروه بی(B) جام جهانی قطر به مصاف یکدیگر می‌روند؛ دیداری که به دلیل حواشی احتمالی آن مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است. بسیاری از رسانه‌های غربی همچون «ایندیپندنت»، «اسکای اسپورتز» و «هد تاپیکز» در ۲۴ ساعت گذشته نوشته‌اند که شاگردان «گرت ساوتگیت» پیش از شروع بازی، مقابل ایران زانو می‌زنند. اقدامی که این تیم در ۳۵ بازی اخیر خود مانند دیدار با اسکاتلند، اوکراین و بلژیک داشته است.
پیشتر رسانه‌های بریتانیایی در این زمینه تردید داشتند و به نقل از ساوتگیت سرمربی تیم ملی انگلیس نوشتند «تا امروز در مورد آن با همه بازیکنان و اعضای تیم صحبت نکردیم. چون تاکنون تمرکز ما روی نتایج و مسابقات بوده است. اما به طور قطع در مورد این موضوع حرف خواهیم زد.»
همچنین پیشتر «کانر کودی» بازیکن تیم ملی فوتبال انگلیس تائید کرده بود که تا روز دوشنبه قرار است همه بازیکنان در مورد احتمال زانو زدن در بازی مقابل ایران صحبت کنند و به یک تصمیم نهایی برسند.
قتل فلوید جرقه نماد زانوزدن
زانوزدن در جریان بازی فوتبال در انگلیس به قتل «جرج فلوید» مرد ۴۶ ساله آفریقایی – آمریکایی توسط پلیس آمریکا برمی‌گردد که در ۲۵ ماه مه ۲۰۲۰(۵ خرداد ۱۳۹۹) در جریان بازداشت از سوی پلیس «مینیاپولیس» درگذشت.
فلوید غیرمسلح بود و تحت فشار شدید به صورت واضح، هشدار او به افسر پلیس گویای این واقعیت بود که نمی‌تواند نفس بکشد زیرا با دستان دستبند شده، صورت او به کف خیابان چسپیده و زانوی «دراکس شووین» افسر پلیس تا ۸ دقیقه روی گردن او قرار گرفته بود.
از آن زمان نه تنها تیم ملی انگلیس بلکه نمایش زانوزدن در مسابقات باشگاهی این کشور هم تکرار شد و چندین تیم لیگ برتر همچون لیورپول، نیوکاسل و چلسی در جلسات تمرین زانو زده‌اند و از این ژست برای ابراز حمایت از جنبش «زندگی سیاه‌ها مهم است» (Black Lives Matter) استفاده کرده‌اند.
طبق قوانین فیفا، بازیکنان فوتبال از نمایش شعارهای سیاسی، مذهبی، شخصی، یا تصاویر و یا تبلیغات غیر از آرم سازنده در طول مسابقات منع شده‌اند.
بنابراین بازیکنان نمی‌توانند هیچ‌گونه شعار، تبلیغات سیاسی و مذهبی و شخصی را روی تجهیزات خود آشکار کنند. همچنین بازیکنان باید هرگونه شعار، تبلیغات سیاسی و مذهبی را از روی لباس زیرین پیراهن ورزشی خود ازبین‌ببرند. در مجموع، آشکار کردن شعارها و تبلیغات سیاسی و مذهبی و شخصی توسط فیفا تحریم‌شده‌است.
پرونده قطور حقوق بشری انگلیس
«گرت ساوتگیت» سرمربی تیم ملی انگلیس در یک گفت‌وگوی رسانه‌ای پیش از بازی با تیم ملی ایران در قطر اعلام کرد: برای مدت طولانی بازیکنان انگلیس در مسابقات زانو زده‌اند و مقابل ایران هم می‌زنند.
طبق گزارش روزنامه «ایندیپندنت» چاپ لندن، «بریتانیا یکی از بدترین پرونده‌های حقوق بشر را در اروپا دارد و بی‌توجهی به اصول حقوق بشر، آزادی بیان، حق داشتن دادگاه‌های عادلانه، حقوق زندانیان، رعایت حریم شخصی و پایمال شدن مصونیت افراد در برابر شکنجه از جمله موضوعات مندرج در پرونده حقوق بشری انگلیس است.»
روزنامه ایندیپندنت: «بریتانیا یکی از بدترین پرونده‌های حقوق بشر را در اروپا دارد و بی‌توجهی به اصول حقوق بشر، آزادی بیان، حق داشتن دادگاه‌های عادلانه، حقوق زندانیان، رعایت حریم شخصی و پایمال شدن مصونیت افراد در برابر شکنجه از جمله موضوعات مندرج در پرونده حقوق بشری انگلیس است
از طرفی، «شورای اروپا»به عنوان یک سازمان بین‌المللی مدعی ترویج دموکراسی، حقوق بشر و حاکمیت قانون در سال ۱۹۴۹ در «استراسبورگ» تاسیس شد. انگلیس یکی از کشورهایی بود که در تدوین پیش‌نویس این شورای ۴۶ عضوی نقش داشت؛ ضمن این که انگلیس یکی از کشورهایی بود که در تدوین پیش‌نویس «دیوان اروپایی حقوق بشر» به عنوان سازمانی که از دل شورای اروپا متولد شد، نیز سهیم بود.
دیوان اروپایی حقوق بشر، دادگاهی بین المللی است که درباره درخواست‌های فردی و بین‌المللی نقض احتمالی حقوق مندرج در کنوانسیون اروپایی حکم می‌دهد. این دیوان سالانه بیش از ۵۰ هزار درخواست دریافت و بیش از هزار حکم صادر می‌کند؛ جالب این که شمار قابل توجهی از این احکام لازم‌الاجرا توسط دادگاه‌های ملی کشورهای اروپایی رد می‌شوند.
بر اساس آمار ارائه شده توسط «دیوان اروپایی حقوق بشر»، تا پایان سال ۲۰۲۱، تعداد ۵۶۳ حکم مرتبط با حقوق مدنی و طبیعی انسان علیه انگلیس صادر شده است.
طبق این گزارش، در یک دهه گذشته از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۲ به ترتیب ۲۲، ۱۳، ۱۳، ۱۸، ۱۲، ۴،۱، ۴، ۳، ۷ و ۱ حکم علیه انگلیس توسط دیوان اروپایی حقوق بشر صادر شده است. علاوه براین انگلیس به تازگی تصمیم خود را مبنی بر خروج از دیوان اروپایی حقوق بشر اعلام کرده‌است.
شکایت‌ها از انگلیس که منجر به محکومیت این کشور در دیوان اروپایی حقوق بشر شدند، شامل نقض حریم خصوصی، رفتار غیرانسانی و مجازات تحقیرآمیز زندانیان، نقض حقوق زندانیان، نقض حقوق پناهجویان و غیره هستند.
به گزارش«tgchambers» یکی از جدیدترین پرونده‌های مطرح شده علیه انگلیس در دیوان اروپایی حقوق بشر در مورد «شکایت کنیایی‌ها» در سپتامبر ۲۰۲۲ مربوط می‌شود. این گروه متشکل از شهروندان مسن کنیایی به دلیل خارج شدن اجباری از سرزمین‌های اجدادی خود و قربانی شکنجه و بدرفتاری شدن، از انگلیس به دیوان اروپایی حقوق بشر شکایت کردند. دیوان نامبرده اعلام کرد که همه تلاش خود را برای بررسی پرونده مذکور و گرفتن جبران خسارت از دولت انگلیس انجام می‌دهد.
شکایت‌ها از انگلیس که به محکومیت این کشور در دیوان اروپایی حقوق بشر منجر شد، شامل نقض حریم خصوصی، رفتار غیرانسانی و مجازات تحقیرآمیز زندانیان، نقض حقوق زندانیان و پناهجویان استیکی از اقدامات ضدانسانی انگلیس نیز به حادثه دلخراش زنده سوزاندن یک ایرانی توسط برخی شهروندان تندرو و نژادپرست در تاریخ این کشور ثبت شده است.
قضیه از این قرار بود که چهاردهم ماه جولای ۲۰۱۳، دو جوان انگلیسی به خانه «بیژن ابراهیمی» یک مرد ایرانی که در همسایگی آن‌ها زندگی می‌کرد وارد می‌شوند و او را به شدت کتک زده و بدن نیمه جان او را در مقابل چشمان بی‌تفاوت دیگر همسایگان از خانه‌اش خارج کرده و با ریختن بنزین روی لباس‌هایش به آتش می‌کشند. این مرد ایرانی درحالی بدنش به آتش کشیده شد که هنوز زنده بود و برای نجات از همسایگانی که به نظاره ایستاده بودند طلب کمک و یاری می‌کرد.
ابراهیمی بارها با فوریت‌های پلیس تماس گرفته و از آزار و اذیت‌های نژادپرستانه شکایت کرده‌بود ولی هرگز به شکایات او رسیدگی نشد و پلیس محلی به او اخطار کرده بوده که اگر به دروغ با پلیس تماس بگیرد، او را به جرم ایجاد مزاحمت برای پلیس دستگیر خواهند کرد!
نژادپرستی سیستمی انگلیس
موضوع رسیدگی به نژادپرستی پلیس انگلیس برای نخستین‌بار در سال ۱۹۹۹ رسانه‌ای شد.
«جیسون مک‌فرسون» یک شهروند انگلیسی است که ژانویه(دی-بهمن) سال ۲۰۰۷ وحشیانه به دست پلیس «ناتینگ هیل» از بخش مرکزی لندن در انگلیس کشته شد. مک‌فرسون در حالی که در بازداشت به سر می‌برد، مورد ضرب و جرح افسران پلیس قرار گرفت. در پی این ضرب‌وجرح، حال مک‌فرسون رو به وخامت می‌رود و دقایقی بعد آمبولانسی او را به بیمارستان می‌برد اما دیگر دیر شده و او جانش را از دست می‌دهد.
سیاهپوستان در انگلیس ۷ برابر بیشتر از سفیدپوستان برای بازرسی متوقف می‌شوند و پنج برابر بیشتر از آن‌ها قربانی استفاده از زور بیش از حد می‌شوندنکته مهم اینکه طبق گزارش‌های متعدد نژادپرستی پلیس انگلیس تاکنون سبب کشته‌شدن سیاهپوستان دیگری نیز شده است و به همین دلیل اکنون پلیس انگلیس با بی‌اعتمادی سیاهپوستان به این نهاد مواجه است.
طبق گزارش‌های منتشره، مشکلات بسیار درارائه خدمات عمومی پلیسی به سیاهپوستان، استفاده نامتناسب از زور علیه آنان، نرخ بالای قربانی شدن سیاهپوستان در زمان بازداشت از جمله علل این بی‌اعتمادی است.
رسانه‌های بین‌المللی گزارش داده‌اند: سیاهپوستان در انگلیس هفت برابر بیشتر از سفیدپوستان برای بازرسی متوقف می‌شوند و پنج برابر بیشتر از آن‌ها قربانی استفاده از زور بیش از حد می‌شوند. به عنوان مثال، ۱۰ درصد توقف و بازرسی‌های ثبت شده، ۲۷ درصد استفاده از زور و ۳۵ درصد استفاده از ارعاب مربوط به یک فرد سیاهپوست بوده است. سیاهپوستان در انگلیس این برخوردها به ویژه توقف و بازرسی را اقدامی مقابله ای و تحقیرآمیز می‌دانند.
با وجود اینکه سیاهپوستان فقط ۳.۵ درصد جمعیت انگلیس را تشکیل می‌دهند؛ اما «سی‌ان‌ان» به تازگی در گزارشی تیتر زد: «۴۱ درصد از کارگران سیاهپوست و اقلیت‌ها در بریتانیا حین کار از نژادپرستی رنج می‌برند» و در میان کارگران جوان‌تر، ارقام حتی نگران کننده‌تر است. حدود ۵۲ درصد از کارگران سیاهپوست، رنگین‌پوست و اقلیت‌های قومی ۲۵ تا ۳۴ ساله از نژادپرستی در آن دوره رنج می‌برند؛ در حالی که این رقم برای افراد بین ۱۸ تا ۲۴ سال حدود ۵۸ درصد است.
روزنامه «گاردین» نیز گزارشی مشابه «سی‌ان‌ان» منتشر کرده و نوشته است: یک مطالعه در بریتانیا نشان می‌دهد تبعیض در محل کار اعتماد بخش بزرگی از نیروی کار بریتانیا را از بین می‌برد و بیش از ۱۲۰ هزار کارگر از اقلیت‌های قومی و نژادی، شغل خود را به دلیل نژادپرستی ترک کرده‌اند. زمانی اوج رفتارهای نژادپرستانه در انگلیس خود را به صورت نهادینه و سیستمی نشان می‌دهد که نگاهی موشکافانه به حرکات پادشاه این کشور داشته باشیم.
شهریورماه امسال بود که «چارلز سوم» در جریان تشییع جنازه «ملکه الیزابت» از دست دادن با یک رنگین‌پوست خودداری کرد و همین مساله باعث شد که رسانه‌ها و افکار عمومی او را به نژادپرستی متهم کنند.
اکنون این پرسش به ذهن می‌رسد، آیانمایش یا ژست زانوزدن تیم ملی فوتبال انگیس می‌تواند قرن‌ها استعمار و استثمار مردم جهان در دورترین نقاط کره خاکی و انبوه زیادی از پرونده‌های حقوق بشری داخلی و بین المللی این کشور را از یاد ببرد و برای این تاریخ سراسر ضدحقوق بشری چه ملت‌هایی باید زانو بزنند؟
