با گذشت چهار دهه از انقلاب اسلامی و ایام تاریخساز آن روح دوران مبارزه در دل مردم نمرده است هنوز، آنچه که برای همه ایرانیان همواره روشن است آنست که با تمام مصائب و سختی هایی که امروز جامعه با آن دست به گریبان است، دلبستن و اعتماد به دشمنان و نادیده انگاشتن خجری که در پس آستین ها پنهان است ساده لوحی هولناکی است که بیم آن میرود که مسوولان با نپرداختن به مطالبات به حق مردم مسیر این دام را برای افتادن عده ای درآن هموار تر سازند.
حرکتی که در سیزدهم آبان ماه 1358 علیه استکبار، نفوذ، تعدی و جاسوسی دشمن خارجی بود و مبنای شناخت و بصیرت دیروز و امروز مردم نسبت به دشمن است و همچنین برآمده از دل حوادث مهمی از قبیل تبعید امام خمینی(ره) به ترکیه در 13 آبان 1343، 13 آبان 1357روز دانشآموز و تسخیر لانه جاسوسی در 13 آبان 1358 است، نباید فراموش کرد که حفظ حقیقت این ارزش ها و عزتی که ریشه آن در مقاومت مردم ما در برابر دشمنان و گفتمان ژرف اندیشانه رهبران انقلاب است، از اهم مقولات برای امروز کشور است .
آنچه که بیش از دشمن خارجی، امروز ما را هدف قرار داده است و سرمایه های مردمی ما را به غارت برده است کمتر عامل خارجی دارد و بیشتر علت داخلی، بی شک صدماتی که امروز بی تدبیری برخی از مسوولان به ما و ارزش های انقلاب اسلامی میزند مرگبار تر از عنصر خارجی است بنابراین حفظ ارزش ها و عبرت ها که یکی از آنها روز سیزدهم آبان ماه است بیش از همیشه برای ما باید در اولویت باشد .
تاریخ به نشان میدهد که گره های کور زمانی گشوده میشود که مردم یک کشور خود برای گشودن آن اهتمام کنند بنابراین در کشور ما نیز اگر قرار به بهبودی باشد همواره باید نقطه عزیمت را از درون جستجو نمود و البته به گواه تاریخ آنچه که دشمن رهنمود میکند، سرانجام قربانگاه خواهد بود.
وقوع انقلاب اسلامی و سیر آن درس های عبرت آموزی برای همه دوران ها داشته و امروز نیز حامل خاطرات مهم و تاثیر گذاری است که چشم ما را برای صورت بخشی به هر حرکتی روشن تر مینماید. روز سیزدهم آبان ماه بی شک یکی از مهترین روزهای تاریخ سازی در کشور ماست که هنوز پهنای اثرات آن در جامعه و کشور جاری و ساری است .
روز سیزدهم آبان را میتوان بهعنوان نماد مبارزه با استکبار جهانی و همچنین مقابله ملت ایران با دخالت و زیادهخواهی آمریکا دانست که البته در دهه های بعد نیز تاریخ ما مجددا شاهد وقوع چنین اتفاقاتی در پی تسری خصومت ورزی سایر دولت ها نیز بوده است که قصد داریم در این گزارش به چندی از این حوادث در تاریخ پس از انقلاب بپردازیم .
مروری بر تاریخ: 13 آبان 57 روز دانش آموز
در حالی که انقلاب اسلامی مردم ایران به رهبری امام خمینی(ره) به روزهای سرنوشت سازی نزدیک میشد همه اقشار مردم ایران از زن و مرد و پیر و جوان، سعی در ایفا کردن نقش تاریخی خود و عمل به تکلیف الهی داشتند. در این میان دانشآموزان و نوجوانان شور و حال دیگری داشتند. صبح روز 13 آبان1357، دانشآموزان در حالی که مدارس را تعطیل کرده بودند، به سمت دانشگاه تهران حرکت کردند تا صدای اعتراض خود را به گوش همگان برسانند. این جوانان پر شور و خداجو، گروه گروه، داخل دانشگاه شدند و به همراه دانشجویان و گروههای دیگری از مردم در زمین چمن دانشگاه اجتماع کردند. ساعت 11 صبح، مأموران، ابتدا چند گلوله گاز اشکآور در میان این جمعیت خروشان پرتاب کردند؛ اما، اجتماع کنندگان در حالی که به سختی نفس میکشیدند، صدای خود را رساتر کرده و با فریاد اللهاکبر، لرزه بر اندام مأموران مسلح شاه افکندند.
در این هنگام تیراندازی آغاز شد و جوانان و نوجوانان بیگناه، یکی پس از دیگری، در خون خود غلتیدند. در این روز، 56 نفر شهید و صدها نفر مجروح شدند. حضرت امام(ره) در پیامی به همین مناسبت فرمودند: «… عزیزان من صبور باشید، که پیروزی نهایی نزدیک است و خدا با صابران است … ایران امروز جایگاه آزادگان است… من از این راه دور، چشم امید به شما دوختهام … صدای آزادیخواهی و استقلالطلبی شما را به گوش جهانیان میرسانم». به خاطر گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان دانشآموز،این روز در تاریخ انقلاب اسلامی به نام روز دانشآموز نامگذاری شده است.
تسخیر لانه جاسوسی ـ روز مبارزه با استکبار جهانی 13 آبان 1358
در ابتدای انقلاب و زمان حکومت دولت موقت با هدف وادار کردن آمریکا به استرداد شاه و اموال ملت ایران، دانشجویان تصمیم به اشغال سفارت آمریکا گرفتند. دانشجویان از دانشگاههای تهران، پلیتکنیک، صنعتی شریف، شهید بهشتی و … گرد هم آمدند و طی یک راهپیمایی تا سفارت آمریکا از دیوارهای سفارت بالا رفته و علیرغم مقاومت محافظین و آمریکاییها، سفارت را به تصرف کامل درآوردند. در هنگام تسخیر سفارت، آمریکاییها به سرعت مشغول نابود کردن بسیاری از اسناد دخالتها و تجاوزارت و غارتهای خود شدند ولی پس از تسخیر سفارت به سرعت از نابودی باقیمانده اسناد جلوگیری شد و بعدها اسنادی که از لانه جاسوسی آمریکا به دست آمده بود چاپ شده و در اختیار همگان قرار گرفت.
به محض انتشار این خبر، مردم بسیاری با خشم و انزجار مقابل لانه جاسوسی تجمع کرده و از حرکت دانشجویان حمایت کردند. امام خمینی(ره) نیز در پیامی این حرکت را انقلاب دوم و بزرگتر از انقلاب اول نامیدند. این حرکت دانشجویان معترض، خشم آمریکاییها را برانگیخت و آنها که ناتوان از درک ملتی استقلالطلب و آزادیخواه بودند، دست به اقداماتی بر ضد جمهوری اسلامی ایران زدند؛ از آن جمله فشار آوردن به مجامع بینالمللی مانند سازمان ملل، سازمان کنفرانس اسلامی، شورای امنیت و …، ایجاد جو منفی تبلیغاتی علیه دانشجویان مسلمان و برخی اقدامات دیگر از جمله آنهاست.
اما پس از بیثمر ماندن، آنها به اقدامات جدیتری روی آوردند؛ از جمله قطع کامل روابط سیاسی در 20 مهر 1359، حمله نظامی به ایران و تجاوز به خاک کشورمان که به شکست مفتضحانه آنها در صحرای طبس انجامید و نیز محاصره اقتصادی و بلوکه کردن دارایها و اموال ایران و… که هیچکدام تاکنون درعزم ملت ایران برای مقابله با ظلم وبیعدالتی جهانی ومنشا اصلی آن در جهان یعنی استکبار جهانی و آمریکا خللی وارد نکرده است. و اینگونه نام روز 13 آبان برای همیشه در تاریخ ایران ماندگار شد
چرا لانه جاسوسی آمریکا تسخیر شد؟
در شکلگیری حادثه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، عوامل متعددی دخیل و موثر بودند که تقریباً همهی این عوامل، متأثر از عملکرد دولت آمریکا، درقبال انقلاب اسلامی ایران بود. واقعیت این است که دولت آمریکا با وجودپیروزی انقلاب، دست از مداخلهگری در امور ایران برنداشت. در طول 9 ماه بین22 بهمن 1357 تا 13 آبان 1358، انواع و اقسام حرکتهای توطئهآمیز درسراسر کشور، علیه انقلاب شکل گرفت. که به گونهای آشکار، دست آمریکاییهادر وقوع آنها دیده میشد و عملاً سفارت آمریکا، به صورت یک مرکز جاسوسی، برای سازماندهی حرکتهای تفرقه افکن و تجزیهطلبانه، درآمده بود.پیش از آن حضرت امام بر این مسأله واقف بودند ولذا در این مدت، در تمامیسخنرانیها و اعلام مواضع خودشان، طلاب و دانشجویان و جوانان را بههشیاری در برابر آمریکا و ضرورت مقابله با توطئههای این دولت، فرامیخواندند.
همین هشدارها، باعث میشد تا دانشجویان به این یقین برسند کهحضرت امام، به عنوان رهبری انقلاب، اخبار و گزارشهای دقیقی به حضورشان واصل میشود که اینگونه نسبت به اقدامات آمریکا، هشدار میدهند و همگانرا به مقابله با این اقدامات، دعوت میکنند. شکی نیست که تسخیر سفارت، حرکتی خودجوش، مردمی و غیر دولتی بود کهعدهای از دانشجویان مسلمان دانشگاهها انجام دادند.
ادامه چرخه خصومت ورزی روباه پیر در سالهای بعد از انقلاب
اواخر آذرماه بود که سایت سفارت انگلیس در ایران، به مناسبت روز جهانی حقوقبشر یادداشت انتقادآمیزی درباره وضعیت حقوقبشر در ایران به قلم سایمون گَس، سفیر بریتانیا در تهران منتشر کرد. در واکنش به این اتفاق وزارت امور خارجه جمهوریاسلامی ایران، سایمون گَس را احضار کرد. به موازات این اقدام وزارت خارجه، نمایندگان مجلس نیز خواستار «اخراج سفیر انگلیس از تهران و کاهش سطح روابط سیاسی» با این کشور شدند. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز خواستار تجدید نظر دولت محمود احمدینژاد در روابط با پادشاهی متحده و کاهش احتمالی سطح و حتی تعلیق این روابط شد.
پس از اینکه سایمون گس سفیر انگلیس در تهران از این طرح مجلس خبردار شد به تکاپو افتاد و در نامهای در 18 بهمن 1388 خطاب به علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، این اقدام را تأسفآور خواند و آن را به نفع هیچ یک از طرفین ندانست و دخالت انگلیس در امور داخلی ایران را غیرواقعی برشمرد و افزود: «این سفارت و اعضاء و کارمندان آن نقشی در هیچ فعالیتی برای تضعیف جمهوری اسلامی ایران نداشتهاند.»
بروجردی 27 بهمن ماه در پاسخ به نامه سایمون گس این چنین نوشت: «به دلیل مواضع خصمانه کشور متبوع جنابعالی علیه جمهوری اسلامی ایران، اکثریت نمایندگان ملت بزرگ ایران بر لزوم کاهش سطح روابط دو کشور و حتی قطع رابطه تأکید داشته و خواستار واکنش به اقدامات دولت بریتانیا علیه ملت ایران هستند.»
پس از آن نمایندگان مجلس در آبان سال ۱۳۹۰ با رای بالا وزارت امور خارجه ایران را موظف کردند ظرف دو هفته روابط سیاسی با دولت بریتانیا را به سطح کاردار و روابط بازرگانی با این کشور را به حداقل ممکن برساند.
مصوبه به مرحله اجرا نرسیده بود که عده ای نیروی به اصطلاح خودجوش که خود را دانشجو معرفی کرده بودند اقدام به ورود به سفارت انگلیس در تهران کردند و پرچم بریتانیا را پایین کشیدند. پس از آن دولت انگلیس روابط خود با ایران را به صورت یکجانبه قطع، کادر دیپلماتیک خود را بهطور کامل از ایران خارج کرد و به کارکنان سفارت ایران و دیپلماتهای ایرانی مهلتی ۴۸ساعته برای ترک خاک انگلیس داد. عذرخواهی رسمی وزارت خارجه جمهوریاسلامی ایران هم تاثیری بر عزم «لندن» در قطع رابطه با «تهران» ایجاد نکرد. دوازدهم آذر دیپلماتهای ایرانی که از انگلیس اخراج شده بودند، به ایران وارد شدند و روابط رسمی ایران و انگلیس برای چندمین بار میشود .
حمله به سفارت عربستان و دلایل آن
شاید بتوان دلایل حمله به سفارت عربستان که البته به هیچ وجه مورد تایید مقام معظم رهبری قرار نگرفت را اینگونه تحلیل نمود و آن را واکنش به کارشکنیها و اقدامات دولت عربستان علیه دولت و مردم ایران دانست ؛ ازحمله به سفارت ایران در بیروت تا ممانعت از ورود هواپیماهای ایرانی به فرودگاه صنعا تا تعرض به ۲ نوجوان ایرانی در فرودگاه جده تا حمله به سفارت ایران در یمن تا کارشکنی عربستان در مسیر مذاکرات هستهای و نیز اقدامات دولت سعودی برای کاهش قیمت نفت تا حادثه جرثقیل و بعد فاجعه منا و راه ندادن مقامات ایرانی به عربستان و اقدام اولیه برای پس ندادن پیکر قربانیان ایرانی و عدم حضور رئیسجمهور در کشور و رفتن روحانی به آمریکا و حتی عدم اعلام عزای عمومی توسط دولت و … واکنش دولت ایران را ببینیم و بررسی کنیم. آیا کمکاریهای دولت و حتی ورودشان از در سازش با آل سعود، در حمله به سفارت عربستان پس از اعدام آیتالله شیخ باقر النمر نقش نداشت؟ به نظر میرسد پاسخ این سوال هم بدیهی باشد!»
واکنش رهبری به حمله به سفارت انگلیس و عربستان
در قضیه اخیر اشغال آن سفارت خبیث، احساسات جوانان درست بود ولی رفتنشان درست نبود. من اجتماعات دانشجویی را تایید میکنم اما با تندروی در این اجتماعات مخالفم.
ایشان همچنین بعدها در واکنش به حمله عده ای از افراد خودسر به سفارت عربستان نیز تاکید کردند که نباید به صرف یک اتفاق بسیار بد و غلط همچون حمله به سفارت عربستان، پای حزب اللهی ها و جوانان مؤمن و انقلابی را وسط بکشند. نباید این جوانانی که سینه چاک انقلاب و اسلام هستند به بهانه حمله به سفارت عربستان و یا قبل تر، حمله به سفارت انگلیس که هر دو به ضرر کشور و اسلام است و بنده هم بدم آمد، تضعیف شوند و مورد تهاجم قرار گیرند.