توماس فریدمن ستون نویس نیویورک تایمز و مفسر و نویسنده سیاسی امریکایی است. او سه بار برنده جایزه پولیتزر به عنوان ستون نویس هفتگی نیویورک تایمز برای پوشش خبری جنگ در لبنان، اخبار و تحولات اسرائیل و تاثیر جهانی تروریسم شده است. او مطالب زیادی در مورد امور خارجی، تجارت جهانی، خاورمیانه، جهانی شدن و مسائل زیست محیطی نوشته است.
به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز، اگر متوجه نشدهاید اجازه دهید من به شما در مورد یک چرخش در رویدادها هشدار دهم: ایالات متحده اکنون همزمان با روسیه و چین درگیر است. توصیه بزرگان این بود که “هرگز با روسیه و چین به طور همزمان مبارزه نکنید”. هنری کیسینجر نیز چنین نظری داشت. افسوس که امروز ضرورتی قوی برای منافع ملی امریکا به منظور مقابله با هر دو کشور وجود دارد. با این وجود، در یک مورد تردید نداشته باشید: ما (امریکاییها) در آبهای ناشناختهای هستیم. فقط امیدوارم که این مقابله با دو کشور “جنگهای ابدی” جدید ما نباشند.
مبارزه با روسیه به شکلی غیر مستقیم، اما آشکار در حال تشدید و حرکت به سوی خشونت بیشتر است. ما اوکراینیها را با موشکهای هوشمند و اطلاعاتی مسلح میکنیم تا روسها را وادار به عقبنشینی از اوکراین سازیم. علیرغم آن که اوکراینیها از خود شجاعت نشان دادهاند حمایت ایالات متحده و ناتو نقش بزرگی در موفقیتهای اوکراین در میدان نبرد ایفا کرده است. تاثیر آن را تنها از روسها بپرسید، اما این جنگ چگونه به پایان میرسد؟ هیچ کس نمیتواند به شما بگوید.
با این وجود، امروز میخواهم روی مبارزه با چین تمرکز کنم امری که کمتر قابل مشاهده است و شامل جنگ علنی نظامی نمیشود بلکه بیشتر با ترانزیستورهایی که بین صفر و یک دیجیتال جابجا میشوند در حال انجام است. با این وجود، نبرد چین و امریکا به اندازه نتیجه نبرد بین روسیه و اوکراین بر توازن قدرت جهانی تاثیرگذار خواهد بود و ارتباط چندانی نیز با تایوان ندارد.
این یک کشمکش بر سر نیمه هادیها فناوری اساسی عصر اطلاعات است. اتحادی که هوشمندترین تراشههای جهان را طراحی کرده و میسازد هوشمندترین سلاحهای دقیق، هوشمندترین کارخانه وهوشمندترین ابزارهای محاسباتی کوانتومی را برای شکستن هر شکلی از رمزگذاری طراحی کرده و میسازد تحت رهبری ایالات متحده و شرکای آن قرار دارد، اما چین مصمم است این معادله را تغییر دهد و اکنون ما (امریکاییها) مصمم هستیم از تحقق این خواسته چین جلوگیری کنیم. بازی آشکار و واضح است.
هفته گذشته، دولت بایدن مجموعه جدیدی از مقررات صادراتی را اعلام کرد که در واقع به چین میگفت:”ما فکر میکنیم که شما سه نسل فناوری از ما عقبتر هستید و ما تضمین میکنیم که جلوتر از ما قرار نگیرید”. یا همان طور که “جیک سالیوان” مشاور امنیت ملی به صورت دیپلماتیکتر بیان کرد: “با توجه به ماهیت بنیادی برخی فناوریها مانند تراشههای حافظه ما باید تا حد امکان پیشتاز باشیم”. پیشتاز برای همیشه.
“پل تریولو” کارشناس فناوری و چین در شرکت مشاوره “آلبرایت استونبریج” به “فایننشال تایمز” میگوید:” ایالات متحده اساسا به توانایی چین برای پیشبرد استفاده آن کشور از محاسبات با عملکرد بالا به منظور دستاوردهای اقتصادی و امنیتی اعلان جنگ داده است یا همانطور که سفارت چین در واشنگتن آن را چارچوب بندی کرد ایالات متحده به دنبال “هژمونی علمی – فناوری” است”.
اکنون باید پرسید: این جنگ به کجا ختم میشود؟ هیچ کس نمیتواند به شما بگوید. من نمیخواهم از سوی چین که به طور فزایندهای از فناوری برای کنترل مطلق در داخل آن کشور و برای فرافکنی وحشتناک قدرت در خارج از کشور استفاده میکند منقلب شود. با این وجود، اگر اکنون در مسیری گرفتار شدهایم که فناوریهای پیشرفته چین را برای همیشه انکار میکنیم از بین بردن هرگونه امید به همکاری برد – برد با پکن در موضوعاتی مانند آب و هوا و جرایم سایبری جایی که با تهدیدات متقابل روبرو هستیم و تنها دو قدرتی هستیم که میتوانند تفاوت ایجاد کنند، باعث ایجاد چه نوع دنیایی خواهد شد؟ چین نیز باید این پرسش را مطرح کند.
تنها چیزی که به یقین میدانم آن است که مقرراتی که روز جمعه توسط وزارت بازرگانی دولت بایدن صادر شد مانع تازهای برای کنترل صادرات ایجاد میکند که چین را از خرید پیشرفتهترین نیمه رساناها از غرب یا تجهیزات ساخت آن در داخل چین باز میدارد.
هم چنین، مقررات تازه هر مهندس یا دانشمند آمریکایی را از کمک به چین در تولید تراشه بدون دریافت تاییدیه خاص منع میکند حتی اگر آن آمریکایی روی تجهیزاتی در چین کار کند که مشمول کنترل صادرات نیستند. این قوانین هم چنین ردیابی را دشوارتر میسازد تا اطمینان حاصل شود که تراشههای طراحی شده توسط ایالات متحده که به شرکتهای غیرنظامی در چین فروخته میشوند به دست ارتش چین نمیرسند. شاید بحث برانگیزتر از همه آن باشد که تیم بایدن یک “قاعده محصول مستقیم خارجی” را اضافه کرد که همانطور که “فایننشال تایمز” اشاره کرده “اولین بار توسط دولت دونالد ترامپ علیه گروه فناوری چینی هواوی مورد استفاده قرار گرفت” و “در واقع هر شرکت آمریکایی یا غیر آمریکایی را از تامین سخت افزار یا نرم افزار برای شرکتهای چینی هدف قرار داده شده که زنجیره تامین شان فناوری امریکایی را شامل میشود منع میکند”.
این قانون آخر بسیار عظیم است، زیرا پیشرفتهترین نیمه هادیها توسط آن چه من “ائتلاف انطباقی پیچیده” از شرکتها از آمریکا تا اروپا و آسیا مینامم ساخته میشوند. به این موضوع فکر کنید: AMD، کوالکام، اینتل، اپل و انویدیا در طراحی تراشههایی که میلیاردها ترانزیستور دارند برای تولید قدرت پردازشی که به دنبال آن هستند در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. Synopsys و Cadence ابزارها و نرم افزارهای پیچیده طراحی به کمک رایانهها را ایجاد کردهاند که سازندگان تراشه در واقع جدیدترین ایدههای خود را بر روی آن طراحی میکنند. Applied Materials مواد را ایجاد و اصلاح میکند تا میلیاردها ترانزیستور و سیمهای اتصال را در تراشه قرار دهند. ASML یک شرکت هلندی ابزارهای لیتوگرافی را با مشارکت Zeiss SMT یک شرکت آلمانی متخصص در لنزهای نوری که شابلونهای سیلیکونی را با استفاده از نور فرابنفش عمیق و شدید طراحی میکند ارائه کرده است که در واقع، طول موجهای کوتاهی است که میتواند طرحهای ریز را روی یک ریزتراشه چاپ کند. اینتل، لام ریسرچ، KLA و شرکتهایی از کره جنوبی گرفته تا ژاپن و تایوان نیز نقشهای کلیدی در این ائتلاف دارند.
نکته اینجاست: هرچه بیشتر مرزهای فیزیک و علم مواد را تحت فشار قرار دهیم تا ترانزیستورهای بیش تری را روی یک تراشه قرار دهیم تا قدرت پردازش بیشتری برای ادامه پیشرفت هوش مصنوعی بدست آوریم احتمال این که هر شرکت یا کشوری بتواند در تمام بخشهای فرآیند طراحی و ساخت برتر باشد کمتر میشود.
شما به کل ائتلاف نیاز دارید. دلیل اینکه شرکت تولید نیمه هادی تایوان معروف به TSMC به عنوان برترین تولید کننده تراشه در جهان در نظر گرفته میشود این است که هر عضو این ائتلاف به TSMC با صمیمیترین اسرار تجاری خود اعتماد میکند که سپس این اسرار را با هم ترکیب کرده و به نفع کل ائتلاف مورد استفاده قرار میدهند.
از آنجایی که شرکای ائتلاف به چین اعتماد ندارند تا مالکیت معنوی محصولات آنان را به سرقت نبرند چین هم چنان در تلاش است تا مجموعه تراشههای تولید شده توسط برترین شرکتهای جهان را به تنهایی با استفاده از فناوریهای قدیمی کپی کند. چین در سال ۲۰۱۷ میلادی موفق شده بود مقدار مشخصی از فناوری تراشه از جمله فناوری ۲۸ نانومتری TSMC را به سرقت ببرد.
با این وجود، کارشناسان امریکایی به من گفتند که چین نمیتواند تراشههای تازه را با دقت و بدون برخورداری از تازهترین فناوریها که اکنون از سوی امریکا برای چین ممنوع شده تولید کند.
این هفته با “جینا ریموندو” وزیر بازرگانی ایالات متحده، که هم نظارت بر کنترلهای جدید صادرات تراشهها و هم بر ۵۲.۷ میلیارد دلاری که دولت بایدن به تازگی برای حمایت از تحقیقات بیشتر ایالات متحده در مورد نیمه هادیهای نسل بعدی و بازگرداندن تولید تراشههای پیشرفته به کشور تامین کرده، گفتگو داشتم. ریموندو به من گفت که ایالات متحده این ایده را رد میکند که مقررات جدید معادل یک اقدام جنگی است. او در دفترش به من گفت: “ایالات متحده در موقعیت غیرقابل دفاعی قرار داشت. امروز ما ۱۰۰ درصد تراشههای پیشرفته خود را از خارج میخریم ۹۰ درصد از TSMC در تایوان و ۱۰ درصد از سامسونگ در کره”. این بسیار احمقانه است، اما حقیقت دارد.
ما هیچ یک از تراشههایی را که برای هوش مصنوعی، ارتش، ماهوارهها و برنامههای فضایی مان نیاز داریم در ایالات متحده نمیسازیم. او گفت که قانون تازه تراشهها ابتکار عمل تهاجمی ما برای تقویت کل اکوسیستم نوآوریمان بود. بنابراین، این قانون باعث میشود تا تعداد بیشتری از پیشرفتهترین تراشهها در ایالات متحده ساخته شوند.
او گفت: “تحمیل کنترلهای جدید صادراتی بر روی فناوریهای پیشرفته ساخت تراشه به چین استراتژی دفاعی ما بود. چین استراتژی همجوشی نظامی و غیرنظامی دارد و پکن تصریح کرده که در نظر دارد در پیشرفتهترین فناوریها کاملا خودکفا شود تا هم بر بازارهای تجاری غیر نظامی و هم بر میدان جنگ قرن بیست و یکم تسلط یابد. ما نمیتوانیم نیات چین را نادیده بگیریم”.
او در ادامه افزود:” بنابراین، برای محافظت از خود و متحدان مان و تمام فناوریهایی که به صورت جداگانه و جمعی اختراع کردهایم کاری که انجام دادیم گام منطقی بعدی بود تا از رسیدن چین به مرحله بعدی جلوگیری کنیم. ایالات متحده و متحدان اش پیشرفتهترین تراشههای ابر رایانهای را طراحی و تولید میکنند و ما نمیخواهیم این تراشهها در دست چین باشند و برای اهداف نظامی مورد استفاده قرار گیرند”.
او نتیجه گرفت که تمرکز اصلی امریکا بر روی بازی تهاجمی است: نوآوری سریعتر از نوآوری چینی. او در ادامه افزود:”در عین حال، ما با محافظت از آن چه بدان نیاز داریم با تهدید فزایندهای که چین مطرح میسازد مقابله خواهیم کرد. مهم این است که در جایی که میتوانیم تنش را کاهش دهیم و در جایی که میتوانیم تجارت کنیم. ما درگیری نمیخواهیم، اما ما باید با چشمان باز از خود محافظت کنیم”.
روزنامه دولتی چین “گلوبال تایمز” در سرمقاله خود نوشته که این ممنوعیت تنها “اراده و توانایی چین را برای ایستادگی در علم و فناوری تقویت میکند”. “بلومبرگ” به نقل از یک تحلیلگر چینی ناشناس نوشته است:”هیچ امکانی برای آشتی وجود ندارد”. به آینده خوش آمدید.