جنگ تمام عیاری که نظام سلطه به وسیلۀ رژیم بعثی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران آغاز کرد اهداف گسترده‌ای را دنبال می‌کرد که رویای سقوط جمهوری اسلامی در رأس آن اهداف قرار داشت، اما ملت ایران با مقاومت مؤمنانه و تمرکز بر ظرفیت‌ها و قابلیت‌های دینی – میهنی خود نه تنها دشمنان خود را با شکست مواجه کرد، بلکه دستاوردهای بی نظیری را در قالب فرهنگ جهادی، ایثار و مقاومت به یادگار گذاشت. از این رو، «فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی» با دکتر علی اصغر حبیبیان، عضو هیأت علمی دانشکده‌ی شهید محلاتی گفتگویی داشته است. آنچه در ادامه می‌آید مشروح این گفتگوست.
* با توجه به این‌که حضرتعالی در زمینه‌ی دفاع مقدس سال‌ها کار کردید و صاحب‌نظر هستید و این‌که مقام معظم رهبری فرمودند: دقاع مقدس یک گنجینه و نرم‌افزار ارزشمند برای کشور است، ما این گنجینه‌ی عظیم را چقدر در حوزه‌ی اندیشه‌ای توانستیم مطرح کنیم و چقدر اندیشمندان ما بر روی این موضوعات کار کرده‌اند؟
در این زمینه کتابی با عنوان «فرهنگ دفاع مقدس» منتشر شده است که دفاع مقدس را از دیدگاه مقام معظم رهبری، حضرت امام (ره) و فرماندهان جنگ مورد بررسی قرار است. این کتاب دو جلد است و از سوی انتشارات ولایت منتشر شده است.
* اساساً اهمیت تبیین فرهنگ آموزه‌های دفاع مقدس در حوزه‌ی اندیشه‌ای را چقدر می‌بینید؟
اصلاً خود دفاع مقدس، بروز و ظهور آن ناشی از اسلام ناب است. اگر لوگو و تابلوی حرکت امام حسین(ع) نبود، دفاع مقدس شکل نمی‌گرفت. خاطره‌ای از آیت‌الله بهجت(رضوان الله تعالی) خدمتتان عرض کنم و آن این‌که: در دیدار با مراجع، جمعی از اساتید و دانشجویان دانشگاه شهید محلاتی دیداری با مرحوم آیت‌الله بهجت داشتند. ایشان در پاسخ به سؤال یکی از اساتید مبنی بر این‌که شما تجسم و مظهر تقوا هستید، راه تقوا را به ما نشان دهید، ایشان سه پله را مطرح کردند و پله‌ی آخر آن در ارتباط با همین دفاع مقدس است. ایشان فرمودند: پله‌ی اول این است که هرچه که خداوند گفته است لا، شما هم بگویید لا؛ یعنی انجام واجبات و ترک محرمات. وی فرمودند: پله‌ی دوم این است که تا جایی‌که می‌توانید مستحبات را انجام دهید و مکروهات را مطلقاً رها کنید. پله‌ی سوم هم، خود را ندیدن و خدا را دیدن است. در رابطه با مثال پله‌ی سوم فرمودند: چنان‌که انبیا و صُلحا در طول تاریخ بودند، مخصوصاً ائمه‌ی هدی و به‌طور خاص شهدای خودمان. چندین بار اشاره و تأکید کردند که نمونه‌ی آن شهدای دفاع مقدس هستند. ایشان فرمودند: این‌ها کسانی بودند که خود را ندیدند و خدا را دیدند. این‌ها همه برگرفته از اندیشه‌ی ناب اسلامی است و ایشان حسن ختام را از آیه‌ی ۱۰، سوره‌ی حشر فرمودند: وَلَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَهٌ. بنابراین بروز و ظهور دفاع مقدس که ما آن را به‌عنوان گنجینه تلقی می‌کنیم، جدای از اندیشه‌ی اسلامی نیست؛ جدای از حرکت و قیام امام حسین(ع) نیست. لوگو و تابلوی دفاع مقدس بر پایه‌ی حرکت امام حسین(ع) است. همان‌طور که سردار دل‌ها، سردار سلیمانی مطرح کرد که ما ملت امام حسینیم؛ ما ملت شهادتیم. این از کجا نشئت می‌گیرد؟ این ناشی از اندیشه‌ای است که باور است. اندیشه در واقع تفکر، سنجش و ارزیابی‌هایی است که بر مبنای اطلاعاتی که در ذهن بشر است صورت می‌گیرد و بعد به یک نتیجه و باور می‌رسد و بر اساس باور است که حرکت و رفتاری صورت می‌گیرد. چنان‌که غربی‌ها هم می‌گویند یک آنتولوژی (هستی‌شناسی) داریم و یک اپیستمولوژی داریم؛ یعنی یک هستی‌شناسی و باور داریم و یک رفتارشناسی و رفتارگرایی داریم. بنابراین این موضوعی که اشاره کردید، از این جهت است که می‌گوییم: دفاع مقدس یک رابطه‌ی مستقیم و لازم و ملزوم در ارتباط با اندیشه و آن هم اندیشه‌ی اسلام ناب محمدی(ص) دارد.
* اندیشمندان علوم انسانی و به تعبیری اندیشمندان علوم اسلامی ما، از حیث اندیشه، تفکر و فرهنگ، چه وظیفه‌ای دارند که این گنجینه‌ی دفاع مقدس را درست ترویج کنند که برای عموم مردم قابل فهم باشد؟ بالاخره یک بعد ترویجی در قبال دفاع مقدس وظیفه‌ی ما است که مقام معظم رهبری فرمودند این مکتب‌ها به‌خصوص مکتب حاج قاسم منتشر شود. از نگاه شما نخبگان چه وظیفه‌ای در این زمینه دارند؟
وقتی از نخبگان یا تعبیر قرآنی قسیسین صحبت می‌کنیم، منظور متفکرین، اندیشمندان و کسانی هستند که ایده تولید می‌کنند. این‌ها نقش مستقیمی در این دارند که آنچه که دفاع مقدس به‌عنوان مصداق آن است را به آن مفهوم اسلامی ارتباط دهند. آقای فرانسیس فوکویاما یکی از اندیشمندان غربی است که کتابی با عنوان «پایان تاریخ» نوشت و قائل به برتری مکتب لیبرال دموکراسی در پایان قرن بیست و یکم است؛ اما بعداً در یک مقاله‌ی چهارده الی پانزده صفحه‌ای از کتاب خود انتقاد کرد و گفت: ما فکر می‌کردیم که برتری و هژمونی در قرن بیست و یک به بعد با کانون غرب و مکتب لیبرال دموکرات است؛ بلکه ما الان با پدیده‌ای به نام بنیادگرایی (fundamentalism) مواجه هستیم؛ بنیادگرایی از نوع اسلام و آن از نوع شیعی، آن هم شیعی سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه. این آقا که یک اندیشمند و جامعه‌شناس غربی است به چنین نتیجه و ایده‌ای رسیده است. ایده‌ی معروف ایشان در کنفرانسی در سال ۲۰۰۶ که ششصد نفر انقلاب اسلامی‌شناس که یا پایان نامه یا کتاب داشتند، از تمام جهان دعوت کردند(بعد از حمله به افغانستان و عراق) در این کنفرانس آقای فوکویاما گفت: این اسلامی که می‌گویم: اسلام شیعی از نوع سیاسی و مبتنی بر ولایت فقیه است، همان پرنده‌ای است که اعجاب جهانیان را به خود جلب کرده است که یک بال آن سرخ حسینی است و یک بال دیگر آن سبز مهدوی است. سرخ حسینی چنان است که می‌گویند: کشته شویم یا بکشیم در هر دو حال پیروزی است؛ لذا این تفکر شکست‌ناپذیر است و برای خود شکستی متصور نیستند. بال دیگر بال سبز مهدوی و انتظار است که همیشه سرزنده و امیدوار هستند. هیچ‌گونه افسردگی و ناامیدی در کارشان نیست؛ بلکه امیدوارند که شخصی می‌آید و جهان را پر از عدل و داد می‌کند. بنابراین همیشه انگیزه‌مند هستند؛ لذا در بال سرخ تهدیدناپذیر و در بال سبز همیشه شکست‌ناپذیر هستند. این پرنده سپری به نام ولایت فقیه دارد که هیچ‌گونه تیری به آن اصابت نمی‌کند و هم‌چنان بالنده است.
مقام معظم رهبری فرمودند: وجود انقلاب اسلامی وجود جذابی است و همه به طرف آن نگاه می‌کنند. این تفکر برگرفته از اندیشه‌ی اسلام ناب است. به تعبیر حضرت امام خمینی(ره) همان اسلام صدر اسلام و قبل از شورای سقیفه است. اسلامی است که تداوم آن توسط حرکت امام حسین(ع) رقم خورد.
امام حسین(ع) عاشورا را آفرید و عاشورا حسینیان زمانه را آفرید و حسینیان زمانه انقلاب اسلامی را آفریدند و انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی را آفرید. این روند به همین ترتیب پیش می‌رود که سلسله‌ی حکومت جهانی شکل بگیرد. مقام معظم رهبری هم به این مسأله اشاره کردند و فرمودند: اول انقلاب بعد نظام و سپس دولت اسلامی است و بعد از آن جامعه‌ی اسلامی و نمونه است که امت وسط است. با وجود امت وسط و پیشکسوت، امت واحده شکل می‌گیرد. امت واحده هم در پی تحقق تمدن نوین اسلامی است که نهایتاً به دست مهدی موعود(عج) شکل می‌گیرد که ما آیات زیادی در این زمینه در قرآن داریم. در آیه‌ی وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّهً و در سوره‌ی هود آیه‌ی یرفع عباده نیز به این موضوع اشاره شده است. این نوع انقلاب و حکومت بستر و پیش‌نیاز می‌خواهد. امام خمینی (ره) فرمودند: انقلاب اسلامی ما بستر و پیش‌نیازی است برای انقلاب حضرت مهدی (عج).
