در نشست خبری اخیر معاون امور زنان رئیس‌جمهور، آماری درباره وضعیت طلاق مطرح شد که مورد توجه رسانه‌ها و پژوهشگران عرصه خانواده قرار گرفت. انسیه خزعلی در این نشست با اشاره به آنچه در برنامه ششم توسعه برای کاهش آمار طلاق پیش‌بینی شده بود گفت: «در برنامه ششم توسعه قرار بود که میزان طلاق ۲۰ درصد کاهش یابد اما متاسفانه طبق یک تحلیل آماری میزان طلاق ۴ درصد افزایش یافته است.»
روزنامه شهروند در اسفند ۱۴۰۰ نوشت که: «آمارها نشان می دهد که از هر سه ازدواج در سال ۱۴۰۰ یک مورد به طلاق منجر شده است. مجموع ازدواج کشور در تابستان ۱۴۰۰، ۱۳۴ هزارو ۲۰۸ مورد بوده است. محاسبات نشان می‌دهد که ازدواج در ایران در فاصله ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹، بیش از ۳۶ درصد کاهش یافته است.»
پژوهش‌های زیادی تا به حال علت افزایش آمار طلاق در سالهای اخیر به خصوص طلاق توافقی را بررسی کرده‌اند. افزایش آمار طلاق می‌تواند برای هر جامعه‌ای که خانواده در آن محور و اولویت است زنگ‌خطر باشد و همین موضوع شناخت این عوامل و موشکافی آنها را مهمتر می‌کند.
ریش سفیدها فراموش شده‌اند
از قدیم مرسوم بود که اگر زوجی در زندگی خود به مشکل می‌خوردند یکی از افراد بزرگ فامیل به اصطلاح ریش‌سفیدی می‌کرد. جلسه‌ای تشکیل می‌شد و در آن زوج و خانواده‌اش مشکلات خود را مطرح می‌کردند. بیشتر تلاش ریش سفید در این جلسات آموزش مهارتهای زندگی به زوج و دعوت آنها به گذشت و سازش با یکدیگر بود. چرا که به گواه روان‌شناسان وقوع بسیاری از مشکلات و جروبحث‌ها در شروع زندگی مشترک ناشی از کم‌تجرگی زوجین است و گذشت زمان حس همراهی آنان را یا یکدیگر بیشتر خواهد کرد.
اما این روزها ریش سفیدی و کمک گرفتن از بزرگترها برای بسیاری فراموش شده است و زوج‌ها ترجیح می‌دهند خودشان با تجارب محدود برای زندگی خودشان تصمیم می‌گیرند.
از بین رفتن قبح طلاق
تا همین چند دهه گذشته وقوع طلاق امری نه چندان رایج و غیرپسندیده در جامعه و در بین خانواده‌ها بود. البته افراط در این امر مشکلات دیگر مثل حل نشدن عمیق مشکلات و فرسودگی زوجین در اثر عدم تمایل به اصلاح یکی از طرفین را به همراه داشت. اما در مدت کمی جامعه از سمت دیگر ماجرا دچار افراط شد و این روزها طلاق به دلایل واهی، کودکانه و غیرمنطقی افزایش یافته است.
خانواده به عنوان یک نهاد مهم در جامعه نیازمند مراقبت همیشگی است و یک خانواده خوب نیازمند صبوری و ساختن مرحله به مرحله است. نه محصور کردن آن در چارچوب« کفن و لباس سفید» نتیجه خوبی خواهد داشت و نه ترک آن با هر بهانه‌ای بدون تلاش برای سازگاری یا یکدیگر.
همسرگزینی نادرست
نتایج یک پژوهش که در از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۹۷ توسط پژوهشگران دانشگاه الزهرا انجام شد چندین عامل اصلی را طلاق مشخص و معرفی کرد. این پژوهش‌ها مشخص کرد که عوامل موثر بر طلاق در چهار دسته کلی «همسرگزینی نادرست»، «نقص دانش و مهارت همسران»، «عملکرد نامطلوب همسران» و «شرایط نامطلوب اقتصادی» قرار دارد.
پژوهشگران دانشگاه الزهرا در این تحقیق به عنوان نتیجه برگزاری دوره‌های آموزشی و مشاوره‌ای از سوی نهادهای مسئول، الزام همسران به شرکت در آن و همچنین در نظر گرفتن ضمانت اجرای قانونی مناسب را گام‌هایی موثر در کاهش پدیده طلاق برشمردند. موضوعی که در صحبتهای اخیر معاون امور زنان نیز به آن اشاره شد.
خزعلی در آخرین نشست خبری خود با اصحاب رسانه به اجرای یک طرح مشاوره‌ای در 5استان به صورت پایلوت اشاره کرد و گفت: «قرار است زوجین بعد از ثبت ازدواج همانگونه که به پزشک مراجعه می‌کنند ماهانه از خدمات مشاوره نیز بهره‌مند شوند تا قبل از اینکه مشکل به وجود آید و تبدیل به معضل و عاملی برای اختلاف، سبک زندگی و نوع رفتار خود را اصلاح کنند. »
طبق صحبتهای انسیه خزعلی این مشاوره‌ها برای هر زوج تا یکسال بعد از ازدواج به صورت رایگان و تا 4سال بعد برای دهک‌های یک تا پنج به صورت رایگان در دسترس است. محور این مشاوره‌ها نیز تقویت مهارتهای تاب آوری، تحمل، گذشت و بخشش خواهد بود.
