حسن بهشتی پور کارشناس مسائل بین الملل در گفت و گو با روزپلاس در خصوص عضویت ایران در شانگهای گفت: اکنون دومین گام مهم برای عضویت ایران در شانگهای برداشته شده است اما تازمانیکه 49 سند امضا نشود و به تایید مجلس شورای اسلامی نرسد این عضویت کامل نمی شود. اعلام عضویت ایران توسط رییس جمهور ازبکستان از این جهت است که گام دوم که تایید سند بدست گروه سران میباشد انجام گرفته . دیروز هم آقای امیرعبداللهیان از طرف ما حضور داشته و با دبیرکل سازمان شانگهای توافق انجام و عضویت ایران امضا شده و اکنون نیز سران این موضوع را تایید کردند ولی این به معنای عضویت کامل نیست چرا که مراحل باید بصورت کامل طی شود.
بهشتی پور گفت: دولت سیزدهم در اوایل حضورش و زمانی که زمام امور را در دست گرفت در اجلاس شانگهای در شهر دوشنبه حضور پیدا کرد و در آنجا بعد از چند سال بالاخره تصویب کردند که ایران روند عضویت ش شروع شود یعنی مانع جدی که همیشه بوده برداشته شد چرا که کشورهایی مثل تاجیکستان و چین با عضویت ایران مخالفت می کردند و تحریم ایران را بهانه می کردند و می گفتند ایران با بحران های بین المللی روبرو است ولی با اجلاس دوشنبه در سال 1400 عملا مانع اصلی برداشته شد و کشورها دست از مخالفت برداشتند .در این خصوص باید اتفاق آرا باشد و اکثریت آرا کافی نیست لذا همه ی کشورهای عضو شانگهای باید با عضویت کشور جدید موافقت کنند.
وی افزود: در این یکسال به گونه ای مطرح شد که ایران عضو شانگهای شده اما روند شروع عضویت ایران یک موضوع است و عضویتش موضوع دیگر. از طرفی دیگر برخی تبلیغات می کنند و می گویند این موضوعات و حواشی صرفا برای ایران است درحالیکه کشورهای دیگر مثل پاکستان و هند هم عضویت نهایی شان دوسال طول کشید . علت طولانی شدن هم این است که 49 سند است که هر کشوری که می خواهد عضو شود باید این سندها را امضا کند و پارلمان آن کشور هم باید تعهد بدهد که مرامنامه و اساسنامه سازمان اساسی ترین این تعهدات هست.
بهشتی پور خاطرنشان کرد: الان در اجلاس سمرقند گام دوم مهم برداشته شده و آن امضای سند عضویت ایران در شانگهای با دبیرکل سازمان شانگهای است که گام مهمی محسوب می شود . اسنادی که ایران باید بپذیرد امضا شده منتها باید به تایید مجلس شورای اسلامی ما برسد ضمن اینکه این ۴۹سند کارهای حقوقی دیگر هم دارد. پیش بینی می شود سال آینده روند تکمیل و عضویت ایران در سازمان شانگهای کامل شود.
وی افزود: ایران دو سند مهم را تاکنون امضا کرده است. آقای پوتین در دیدار با رییس جمهور در سمرقند هم گفته بود که مابقی امور فرمالیته است. اما مجلس معمولا روی این موضوعات بحث جدی می کند چرا که موضوعات مهمی است و ایران تعهدات مهمی را می پذیرد .
بهشتی پور به جنبه مثبت عضویت ایران در شانگهای اشاره کرد و گفت: مهمترین موضوع این است که ایران بعد از انقلاب در هیچ کدام از سازمان های منطقه ای به جز آنهایی که جنبه اقتصادی مثل اکو داشته است عضو نشد. عضویت ایران در شانگهای و اوراسیا موجب می شود که ایران از تنهایی استراتژیک خارج شود و بتواند با مجموعه کشورهایی مثل هند پاکستان چین روسیه و کشورهای آسیای مرکزی در یک اتحادیه هم که سیاسی و امنیتی است حضور داشته باشد و این می تواند جایگاه ایران را از نظر منطقه ای و بین المللی تغییر بدهد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: البته نباید انتظار خودمان را از شانگهای بالا ببریم چون این سازمان برای بزرگترین عضوهایش یعنی روسیه و چین نتوانسته در بحران اوکراین کمکی کند. موضع چین و پاکستان و قزاقستان در بحث جنگ اوکراین کاملا بی طرفی بود. خیلی خوب است که عضو اتحادیه امنیتی سیاسی و نظامی شویم اما انتظار خودمان را بالا نبریم که بخواهیم این کشورها برای خارج شدن از تحریم ها به ما کمکی کنند.
