فعالیت بیش از شش دهه ای سازمان عفو بین الملل با انتقادهای گسترده و مختلفی روبرو بوده است.
رسانه «گاردین»، در سال ۲۰۲۱ گزارشی در مورد جانبداری سیستماتیک کارکنان سازمان عفو بین الملل ارائه و اعلام کرد که مقام‌های ارشد این سازمان رویکردی نژادپرستانه دارند.
گزارش داخلی دبیرکل سازمان عفو بین الملل در سال ۲۰۲۰ نمونه‌های متعددی از توهین‌های قومیتی و جانبداری سیستماتیک را در خود گنجانده بود؛ این گزارش هرگز به صورت عمومی منتشر نشد!
سازمان عفو بین الملل در اساسنامه خود تلاش دارد تا اصول بی طرفی و استقلال را به عنوان اصول پایه ای و بنیادین خود معرفی و تاکید کند که مستقل از دولت‌ها و با حمایت رسانه‌ها، دیپلمات‌ها و سازمان‌های غیر دولتی فعالیت می‌کند.
اما این تصویری است که با هدف گمراه کننده کردن مخاطبان اعلام می‌شود؛ این سازمان برخلاف ادعاهای مذکور، شعبی محلی را می‌پذیرد که بودجه شان از طریق دولت میزبان تامین می‌شود.
عفو بین الملل همچنین مدعی است که در تحقیقات خود پیرامون نقض حقوق بشر براساس سیاست «بی طرفی» اقدام می‌کند؛ اما در هنگام گزینش محققان و گزارشگران خود، این رویه را اجرایی نمی‌کند.
موضوع بحث برانگیز تامین بودجه عفو بین الملل
موضوع تامین بودجه سازمان عفو بین الملل، موضوع بسیار مهمی است که نقش مهمی در موضع گیری ها و رویکردهای این سازمان دارد.
سازمان عفو بین الملل در توصیف وضعیت منابع مالی خود مدعی است «اکثریت قریب به اتفاق درآمد ما از افرادی در سراسر جهان است؛ این کمک‌های شخصی و غیروابسته به عفو بین‌المل اجازه می‌دهد استقلال کامل خود را از هر و همه دولت‌ها، ایدئولوژی‌های سیاسی، منافع اقتصادی یا مذاهب حفظ کند؛ ما برای تحقیقات حقوق بشری خود هیچ گونه بودجه ای از دولت‌ها یا گروه‌های سیاسی درخواست نمی‌کنیم و نمی‌پذیریم و تنها از منابعی که با دقت بررسی شده اند، کمک می‌گیریم.»
اما بررسی اسناد و مدارک، ادعاهای سازمان عفو بین الملل در زمینه تامین بودجه آن را نقض می‌کند.
تامین کنندگان دولتی عفو بین الملل
نخستین گزارش از کمک مالی دولت انگلیس به سازمان عفو بین الملل در دهه ۱۹۶۰ توسط یک داوطلب ۲۰ ساله این سازمان در آفریقا منتشر شد.
در سال ۱۹۶۷ فاش شد که «سیا»، سازمان جاسوسی آمریکا با تاسیس سازمان حقوق بشری «کمیسیون بین المللی حقوقدانان» در اوایل دهه ۱۹۶۰ ارتباط هایی با سازمان عفو بین الملل گرفته و این سازمان را کمک مالی می‌کند.
براساس گزارش‌ها، «زیبگینیو برژینسکی»، مشاور امنیت ملی اسبق این کشور در هیئت مدیره عفو بین الملل حضور داشت.
ضمن این که انتشار اسناد «اف بی آی» در بهار ۲۰۱۸ درباره ترور «جان اف کندی»، از جزئیات نقش سازمان عفو بی الملل در قتل «فرد همپتون»، دبیرکل حزب «پلنگ‌های سیاه» ایالت «ایلینویز» و فعال حقوق بشری نماد آزادی سیاهپوستان را آشکار کرد.
سازمان‌های آمریکایی کمک کننده مالی به سازمان عفو بین الملل در آمریکا نیز عبارتند از:
- بنیاد فورد: از ۲۰۰۶-۱۹۹۹ بیش از ۳۰۰ هزار دلار
- بنیاد مک آرتور: بیش از ۳۲۵ هزار دلار
- بنیاد تایدز: ۱۸۰ هزار دلار
به گزارش « rickscott.senate.gov»، سناتور آمریکایی «ریک اسکات»، در پی انتشار گزارشی مبنی بر این که سازمان عفو بین الملل در دو دهه گذشته ۲.۵ میلیون دلار از بودجه فدرال آمریکا کمک دریافت کرده است، خواستار توقف کمک به این سازمان شد.
البته وی مدعی بود که سازمان عفو بین الملل به انتشار تبلیغات ضد یهود مشغول بوده و در برابر کشورهایی مانند روسیه، چین و ونزوئلا سکوت می‌کند.
به گزارش « ngo-monitor.org»، عفو بین الملل در سال ۲۰۰۹ بخشی از بودجه خود را از کشورهای اروپایی دریافت کرد؛ دولت انگلیس سومین اهداکننده کمک‌های مالی به سازمان عفو بین الملل در اروپا بود.
این سازمان سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱ در مجموع حدود ۳ میلیون و 150 هزار پوند کمک مالی از یک وزارت خانه انگلیسی دریافت کرد.
گزارش‌هایی نیز از دریافت کمک مالی از دولت استرالیا از سوی سازمان عفو بین الملل وجود دارد.
بررسی مستقل « NGO Monitor»، موارد زیر از کمک‌های مالی دولتی به سازمان عفو بین الملل و شعب آن را نشان می‌دهد:
- کمیسیون اروپا در سال ۲۰۰۷: ۲۵۹ هزار پوند
- سازمان عفو بین الملل در اراضی اشغالی: در سال ۲۰۱۰ از هلند ۶۰ هزار شیکل، در سال ۲۰۰۹ از آمریکا ۲۴۰ هزار شیکل و در سال ۲۰۰۸ از آمریکا بیش از ۱۳۰ هزار شیکل
سازمان عفو بین الملل دریافت کمک از دولت‌ها و رژیم‌های مختلف را با بهانه پیشگیرانه و ترویجی بودن حقوق بشر توجیه می‌کند.
این سازمان مدعی است که با توجه به تفاوت در دو موضوع «تحقیقات حقوق بشری» و «آموزش حقوق بشری» دریافت چنین کمک‌هایی، بی طرفی عفو بین الملل را به خطر نمی‌اندازد.
- بیشتر بخوانید:
- اسرائیل رژیمی آپارتاید است
- عفو بین الملل هشدار داد
همکاری نگران کننده عفو بین الملل با انگلیس و آمریکا
به گزارش « MintPress News»، ارتباط‌های نگران کننده ای میان عفو بین الملل به عنوان مدعی حقوق بشر با سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس از همان آغاز کار این سازمان وجود دارد؛ چراکه بنیانگذار این سازمان خود فردی با سابقه اطلاعات نظامی است.
«الکساندر روبینشتاین» در گزارش مذکور با عنوان «همکاری مشکل‌ساز عفو بین‌الملل با اطلاعات انگلیس و آمریکا» آورده است که اگرچه سازمان عفو بین الملل گزارش‌هایی در انتقاد از اشغالگری رژیم صهیونیستی در فلسطین و جنگ به سرکردگی عربستان علیه یمن تهیه می‌کند، اما جریان ثابتی از کیفرخواست‌ها علیه کشورهای مخالف آمریکا را در دستور کار دارد.
«الکساندر روبینشتاین، گفته است که این گزارش‌ها صدای طبل مداخله «بشر دوستانه» در آن کشورها را تقویت می‌کنند؛ هرچند تصویر عفو بین‌الملل به عنوان یک مدافع جهانی حقوق بشر از همان روزهای نخست آغاز به کارش و در پی دستور وزارت خارجه انگلیس مبنی بر سانسور گزارش‌های انتقادی از لندن زیر سوال رفته بود.
