یکی از مسائلی که طی سالهای گذشته به عنوان مانعی بر سر راه نوسازی ماشین آلات معدنی قرار داشته و دارد، وجود محدودیتهای مالی در معادن به ویژه در معادن کوچک مقیاس است. تامین منابع مالی از مهمترین مولفهها به منظور افزایش حجم برداشت معادن از منابع طبیعی است که باید مورد اهتمام جدی وزارت صمت قرار بگیرد. علاوه بر این ممنوعیت واردات ماشین آلات معدنی با هدف حمایت از تولید داخل و وضعیت نابسامان ارز کشور، فعالان و بازرگانان ماشین آلات معدنی را به سمت به کارگیری ماشین آلات مستعمل خارجی با سال ساخت بالا سوق داده است. همچنین محدودیتها در واردات تجهیزات مورد نیاز کشور منجر به صرف هزینه گزاف جهت نوسای ماشین آلات معدنی شده و این امر عملا سودآوری معادن را دچار چالش کرده است. در این راستا دیدگاه عبدالمجید شیخی، کارشناس مسائل اقتصادی را جویا شدیم.
شیخی در گفت و گو با الف بیان کرد: ایران یک درصد جمعیت جهان را داراست ولی در مقابل دارای منابع و معادن طبیعی خدادادی حدود 10 درصد منابع جهان است؛ بنابراین به منزله کشوری غنی محسوب میشود و بایستی روی تکمیل زنجیره تولید نهادههای سرمایهای و فراوری محصولات صنعتی سرمایهگذاری شود. این اتفاق با اهتمام ورزی، سیاستگذاری و ایجاد انسجام بین معاونتهای تخصصی وزارت صمت امکان پذیر است.
وی اشاره کرد که در حال حاضر بر ضرورت واردات نهادههای سرمایهای در بخش صنعت تاکید بیشتری میشود و بخش معدن با وجود فرسودگی ماشین آلات معدنی، درگیر موانع و محدودیتهایی بر سر راه تامین تجهیزات از طریق واردات است و کمتر مورد توجه قرار میگیرد.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر وظایف صندوق بیمه معادن تصریح کرد: یکی از راه حلهای توسعه سرمایه گذاری در تولید ماشین آلات معدنی، توسعه پایدار بخش معدن و ایجاد زمینهای جهت صادرات محصولات فرآوری شده و با ارزش افزده تکامل یافته معدنی به کشورهای خارجی، صندوق بیمه معادن است که میتواند نقش مهمی در حمایت از معادن و تامین نیاز داخل به ماشین آلات این بخش داشته باشد. در واقع صندوق بیمه معادن به عنوان یکی از متولیان این بخش میتواند سهم بخش معدن در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور را افزایش دهد.
وی در راستای ضرورت حمایت از تولیدات داخلی توضیح داد: با وجود اینکه عمر بسیاری از ماشین آلات معدنی بالای 20 سال است اما نباید تنها به واردات ماشین آلات معدنی اکتفا کرد و بایستی تولید داخل مورد حمایت جدی قرار بگیرد. در حال حاضر باید از ظرفیت شرکتهای دانش بنیان برای تقویت توان تولید داخل و افزایش کیفیت ماشین آلات داخلی بهره برد. حمایت از این شرکتها باعث میشود برای ماشین آلاتی که مشابه آنها در داخل تولید میشود واردات صورت نگیرد. همچنین برای اطمینان از کیفیت مناسب این ماشین آلات، موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران باید ورود پیدا کند و برای افزایش فروش، به متقاضیان ضمانت دهد.
شیخی در پایان تاکید کرد: تکنولوژی ساخت این ماشین آلات در داخل کشور وجود دارد و شرکتهای دانش بنیان توان ساخت ماشین آلات با تکنولوژی پیچیده را هم دارند؛ بنابراین باید فرصت تولید به آنها داده شود و به گونهای پیش نرود که واردات روحیه دانش بنیانها را تضعیف کند؛ واردات صِرف باعث سرکوب ظرفیتها و دانش موجود در کشور میشود.