عصر یخبندان پشت دروازه‌های اروپا/ بحران پشت بحران در قاره سبز؛ از کمبود انرژی تا فقر و گرانی

میزان وابستگی کشورهای اروپایی به نفت و گاز روسیه

زنگ خطر را برای موجودیت بیش از ۴۰۰ هزار مشاغل خرد انگلیس

شهردار لندن در حساب توئیتری خود از زمستان سخت برای مردم انگلیس خبر داد و نوشت که انگلیسی‌ها باید میان یکی از دو گزینه «گرم کردن خانه» یا «غذا خوردن» انتخاب کنند اما مردم توانایی انجام هیچ کدام را ندارند.

همچنین صادق خان، عضو مجلس عوام بریتانیا از حزب کارگر و شهردار لندن نوشت: «ما قبلا چنین چیزی ندیده بودیم. ما با زمستانی روبرو هستیم که میلیون‌ها نفر مسئله‌شان انتخاب گرم کردن خانه یا غذا خوردن خواهد بود اما به طرز غم‌انگیزی توانایی هیچ کدام را نخواهند داشت… این نمی‌تواند انتخاب بیافتد. دولت باید در این زمینه وارد عمل شود تا مردم بتوانند نیازهای اساسی خود را برآورده کنند».

توییت شهردار لندن در خصوص زمستان سخت پیش روی انگلیس

اما موضوع به اینجا ختم نمی‌شود. شهروندان انگلیسی در حالی آماده‌ی پاییز و زمستان سخت این کشور می‌‌شوند که بنا بر اعلام کارشناسان، بهای انرژی از ماه اکتبر با رشد سالانه حدوداً دو برابری به ۳۶۰۰ پوند خواهد رسید و این رقم در آوریل سال بعد زیادتر هم خواهد شد. اما این افزایش قیمت‌ها علاوه بر آنکه زنگ خطر را برای موجودیت بیش از ۴۰۰ هزار مشاغل خرد در سراسر بریتانیا به صدا درآورده، از سوی کنفدراسیون بهداشت انگلیس نیز خطرناک توصیف شده است.

کنفدراسیون بهداشت و درمان انگلیس در نامه‌ای به ناظم زهاوی، وزیر دارایی این کشور هشدار داد در صورت قصور دولت برای رفع فشار مضاعفی که بر بخش سلامت وارد است، با توجه به اینکه افزایش بهای انرژی مردم را فقیرتر کرده و در عین حال سرما و گرسنگی نیز آنها را تهدید می‌‌کند، باید در انتظار افزایش شمار بیماران و در نتیجه آن روند صعودی مرگ‌ومیر در این کشور تا نزدیک به  ۱۰ هزار نفر در سال بود.

تعطیلی بیش از ۴۰۰ هزار شغل در نتیجه افزایش بهای انرژی، هشدار دیگری است که صاحبان صنایع برای ماه‌های پیش‌روی بریتانیا اعلام کرده‌اند. به گزارش ایندیپندنت، از هر سه شغل خرد در انگلیس یک مورد در آستانه ورشکستگی قرار دارد که به گفته کارشناسان این شرایط می‌‌تواند بحران پیش آمده در دوران شیوع کرونا را در انگلیس با همان حجم تکرار کند. فدراسیون مشاغل خرد (FBS) در بیانیه‌ای با اعلام افزایش هزینه‌ها به عنوان تهدید بالقوه مشاغل، پاییز و زمستان را برای این اصناف خاکستری توصیف کرده است.

روث گریگوری، تحلیلگر اقتصادی انگلیس معتقد است: «انتظار می‌‌رود این روند افزایشی تا نوامبر سال آینده فشار بر خانوارها را بسیار بیشتر کند. در نتیجه بسیاری از مشاغل نمی‌توانند همزمان کاهش تقاضا و افزایش قیمت‌ها را تحمل کنند و به همین خاطر دچار ورشکستگی خواهند شد».

دارن مورگان، دبیر بخش آمارهای اقتصادی دفتر آمار ملی انگلیس در مورد کاهش دستمزدها گفت: «کاهش ارزش واقعی دستمزدها در انگلیس ادامه خواهد داشت که سرعت آن در ۲۱ سال گذشته بی سابقه بوده است».

انگلیس ممکن است بیشتر از کشورهای اروپایی در آینده دچار آسیب و مشکل شود. زیرا آماده شدن این کشور برای حل معضل انرژی بدلیل فلج‌شدن در بحران تصمیم‌گیری تا زمان روی کار آمدن نخست وزیر جدید، متوقف شده است.

آلمان؛ بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا در انتظار طوفانی بزرگ

بحران اقتصادی ناشی از جنگ اوکراین، دامن بزرگترین اقتصاد اروپا، آلمان را هم گرفته‌ است.

بر اساس گزارش بلومبرگ، آلمان، به خاطر کمبود عرضه گاز روسیه بیشتر از سایر دولت‌های عضو این اتحادیه با خطر رکود مواجه است. طوری که وزیر اقتصاد آلمان با تاکید بر وابستگی این کشور به گاز روسیه گفته: «اگر قیمت‌ها را افزایش ندهیم، بازار انرژی آلمان فرو می‌پاشد».

گزارش جدید «فایننشال تایمز» نیز مهر تأییدی بر اظهارات وزیر انرژی آلمان و هشدار کارشناسان اقتصادی بلومبرگ است. بر اساس گزارش فایننشال تایمز اقتصاددانان با توجه به کاهش فزاینده عرضه گاز از روسیه و افزایش قیمت انرژی در آلمان به این باور رسیده‌اند که تورم بالا و اختلال در عرضه انرژی و ترس از قطع آن، بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا را به سمت طوفانی بزرگ سوق می‌دهد.

«دویچه وله» آلمان نیز در گزارشی نوشت: «دولت آلمان نگران است که پیش‌بینی برخی سیاستمداران و محققان علوم اجتماعی به واقعیت تبدیل شده و افزایش قیمت‌ها دستمایه جریان‌های راست افراطی قرار گیرد تا به‌خصوص در دوران پساکرونا کشور را به ناآرامی بکشانند. سیاستمداران دولت ائتلافی آلمان بیم دارند که افزایش قیمت گاز و مواد غذایی به بروز ناآرامی‌های اجتماعی در فصل پاییز منجر شود. نگرانی آنها از ظهور ناآرامی‌ها مشابه وقایعی است که در زمان اعمال محدودیت‌های کرونایی و اقدامات دولت رخ داد».

برلین خواستار کاهش مصرف گاز توسط شهروندانش شد. حتی هشدار داد که در صورت ادامه وضع موجود، گاز را جیره‌بندی می‌کند. دولت آلمان از هفته پیش بر مصرف گاز مالیات وضع کرد. همزمان با موج گرمای جدید، تولید برق آبی و هسته‌ای آلمان نیز کاهش پیدا کرد.

آلمان در تلاش است از زغال سنگ برای تامین برق در زمستان استفاده کند اما سطح پایین آب رود راین، اجرای این طرح‌‌ها را برای آلمان و دیگر کشورهای اروپایی محدود کرده‌است.

مقامات دولت آلمان اعلام کردند که با قطع گاز از طرف روسیه، ذخایر انرژی آن‌ها تنها دو ماه و نیم دوام خواهد آورد. هجوم جهانی برای خرید گاز طبیعی مایع(LNG) برای ذخیره زمستان، باعث افزایش قیمت در بازارهای اروپا و بخصوص آسیا شده است. گران شدن این نوع گاز، باعث مشکل در ذخیره‌سازی گاز مایع توسط کشورهای اروپایی شده‌است.

تورم فرانسه به بالاترین حد خود در ۳۱ سال گذشته رسید

پاریس که ۲۰ درصد به واردات گاز از روسیه وابسته بود نسبت به کشورهای دیگر اروپا نظیر جمهوری چک که ۱۰۰ درصد وابسته است، کمتردچار مشکل شده‌ است. با این وجود بعد از جنگ اوکراین، تورم فرانسه به بالاترین حد خود در ۳۱ سال گذشته رسید.

به گزارش اکونومیک، آمارهای رسمی نشان می‌دهد که تورم فرانسه در ژوئن به بالاترین حد خود از سال ۱۹۹۱ رسیده، زیرا هزینه‌های غذا و انرژی از زمان تهاجم روسیه به اوکراین افزایش یافته است.

رئیس کمیسیون تنظیم انرژی فرانسه با بیان اینکه یک وضعیت اضطراری وجود دارد و همه باید در امر صرفه جویی انرژی مشارکت داشته باشند، تاکید کرد که این اقدامی فوری است و همه باید شروع کنند.

روسیه در ژوئن، جریان گاز از طریق خط لوله نورد استریم ۱ که مسیر اصلی برای انتقال گاز طبیعی به غرب اروپاست را به ۴۰ درصد ظرفیت این مسیر، کاهش داد. سیاستمداران و صنعتگران، نگران محدودیت بیشتر عرضه گاز از سوی روسیه به دلیل ادامه جنگ در اوکراین هستند.

به گزارش ایسنا، فرانسه برای تولید حدود ۷۰ درصد از برق خود، به نیروی هسته ای متکی است و در نتیجه در مقایسه با آلمان، وابستگی کمتری به گاز روسیه دارد. با این حال، شرکت نیروی EDF برای تامین نیازهای فرانسه به سختی تقلا می‌کند زیرا اختلالات در نیروگاه‌های فرسوده این شرکت، فشار بر باقی بخش انرژی را افزایش داده است. تولید انرژی در ۲۹ راکتور از ۵۶ راکتور هسته‌ای که تحت تعمیرات و بازرسی قرار دارند، متوقف شده است.

دولت فرانسه شرکت به شرکت بررسی می‌کند تا ببیند کدام شرکتها به تامین انرژی بی‌وقفه وابسته هستند. همچنین با محدود کردن قیمت خرده فروشی گاز و برق، در تلاش برای کاهش تاثیر افزایش قیمتهای انرژی تا پایان سال و کنترل نرخ تورم است.

میزان نرخ تورم در فرانسه در یک سال اخیر

لتونی؛ جایگزینی هیزم به‌جای گاز

کشور کوچک لتونی، عضو اتحادیه اروپا و هم‌مرز با روسیه است. گازپروم، شرکت غول انرژی روسیه اخیرا اعلام کرد صدور گاز طبیعی به کشور لتونی را متوقف کرده است. تصمیمی که در ارتباط مستقیم جنگ روسیه علیه اوکراین گرفته شد. گاز پروم علت این تصمیم را تخطی لتونی از از شرایط خرید گاز طبیعی از روسیه اعلام کرد.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در ماه مارس همین سال، در اوج تنش مسکو با اتحادیه اروپا گفت: «کشورهایی که دوست روسیه نیستند باید بهای پرداختی گاز وارداتی خود از روسیه را به روبل بپردازند».

گاز پروم نیز تصمیم به قطع گاز صادراتی خود به لتونی را یک روز پس از اعلامیه لاتوباس گاز، شرکت انرژی لتونی گرفت. این شرکت در روزهای گذشته اعلام کرده بود که بهای گاز وارداتی خود از روسیه را به روبل پرداخت نمی کند بلکه به یورو پرداخت می کند.

بحران انرژی در این کشور به یکی از معضلات تبدیل شده و شهروندان لتونی به صف شده تا به دریافت مجوز دولتی برای جمع آوری هیزم بپردازند. لتونی به شهروندان این کشور مجوز جمع آوری شاخه‌ها و تراشه‌های چوب باقی مانده از عملیات چوب بری درختان را صادر کرد.

بر اساس گزارش‌ها، بسیاری از شهروندان لتونی در تلاش هستند پیش از آغاز فصل سرما سیستم گرمایشی خود را به استفاده از هیزم و استفاده از سوخت برای اجاق گازهای خود تبدیل کنند. این موضوع باعث کمبود چوب برای ساخت پالت در بازار لتونی منجر شده است.

 ایتالیا با استعفای نخست‌وزیر و انحلال پارلمان به پیشواز زمستان می‌رود 

ایتالیا از قبل بدلیل کوتاه بودن عمر دولت‌هایش، همیشه دچارعدم ثبات سیاسی در داخل کشور بوده‌ است. در پی بحران اوکراین، این کشورنیز به مانند دیگر کشورهای اروپایی در معرض خطر زیادی قرار گرفت، زیرا این کشور برای تولید ۴۰ درصد برق خود از گاز استفاده می‌کند و بیش از ۹۰ درصد گاز مورد نیاز خود را وارد می‌کند. سال قبل ۴۰ درصد از واردات گاز این کشور از روسیه بود و دولت ایتالیا اعلام کرده است قصد دارد اتکای خود به مسکو را کاهش دهد.

در همین راستا رم، به دنبال افزایش همکاری‌های خود با کشورهای حوزه خلیج فارس نظیر قطر در زمینه انرژِی است.

دیدار وزاری خارجه قطر و ایتالیا در اسفندماه سال گذشته

اما در پی اعلام استعفای «ماریو دراگی» نخست ‌وزیر ایتالیا، عصر پنجشنبه گذشته، بار دیگر پارلمان این کشور منحل شد.

این تصمیم که به انتخابات زودهنگام در ایتالیا منجر خواهد شد در حالی اتخاذ شده که این کشور در بجران کمبود مواد خوراکی و بحران انرژی به سر می‌برد که از جنگ در اوکراین نشأت گرفته است.

ماریو دراگی هفته گذشته به رغم جان به در بردن از رأی عدم اعتماد گفته بود که از سمتش استعفا خواهد کرد. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شد که آینده دولت ایتالیا بعد از آنکه «جنبش ۵ ستاره» یکی از احزاب متحد دولت در کابینه ائتلافی حمایتش از دولت را پس گرفت، در هاله ابهام فرو رفته بود.

فروپاشی اتحادیه اروپا؟!

در واقع واشنگتن و لندن، دو بازیگر اصلی ناتو، اروپا را وارد جنگ طولانی مدت و فرسایشی کردند. می‌توان گفت که بازنده‌ اصلی این بحران، کشورهای اروپایی هستند که هزینه و ترکش‌های این جنگ را در اقتصاد و سیاست خود می‌پردازند. روسیه نیز تا زمانی که نسبت به عدم گسترش ناتو به شرق اطمنیان حاصل نکند، به این جنگ ادامه می‌دهد.

گسل‌های سیاسی-امنیتی در اروپا به بدترین وجه در حال  فعال‌تر شدن و عمیق‌تر شدن است. با این حال باید این حقیقت را پذیرفت که نه مکرون در فرانسه و نه اولاف شولتز در آلمان، قدرت اقناع افکار عمومی را جهت اجرای طرح های مبتنی بر ریاضت اقتصادی یا حتی رشد اقتصادی را ندارند. به همین دلیل برخی استراتژیست‌ها فروپاشی اروپای واحد را که نمونه همگرایی بعد از جنگ جهانی دوم می‌دانستند، دور از ذهن نمی‌‌دانند.