ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در رابطه با یک ساله شدن دولت سیزدهم و ارزیابی عملکرد حجتالاسلام رئیسی در عرصه دیپلماسی، گفت: دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی گامهای رو به جلویی را برداشته و در دو مسیر «خنثیسازی و رفع تحریمها» اقدامات قابل توجهی داشته است.
وی تصریح کرد: به تناسب فعالیتهای کمیسیون امنیت ملی، گزارشهای مختلفی را از وزارت امور خارجه و سایر دستگاههای فعال و مرتبط در سیاست خارجی دریافت کردهایم. یکی از نشانههای تقویت دولت در عرصه دیپلماسی، افزایش تراز وزارت خارجه کشور است که براساس برخی آمارها به ۱۲۰ میلیارد دلار رسیده است.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تأکید کرد: این ارقام نشان میدهد که دولت اهتمام ویژهای نسبت به دیپلماسی اقتصادی اتخاذ کرده است. البته این حرکت رو به جلو، هنوز هم با سطح مطلوب در جایگاه دیپلماسی اقتصادی کشورمان فاصله دارد؛ با این وجود گامهای مثبت دولت در این زمینه انکار ناشدنی است.
تقویت دیپلماسی نتیجه دیپلماسی پرتردد است
عمویی با بیان اینکه یکی از اتفاقات مهم و قابل توجه در حوزه سیاست خارجی، تقویت همکاریهای ایران در حوزه همسایگی است، عنوان کرد: به طور خاص در حوزه آسیای میانه شاهد دیپلماسی پرترددی بودیم؛ رئیسجمهور و وزیر امور خارجه کشورمان به کشورهای منطقه و مقامات منطقه نیز به کشور ما سفرهای متعددی داشتهاند.
وی با تأکید بر اینکه در سفرهای مذکور توافقات خوبی صورت گرفته است، بیان کرد: بخشی از توافقات به منصه اجرا نیز رسیده است. از جمله بخش سوآپ گازی که بین ترکمنستان و آذربایجان رخ داده است.
نماینده مردم تهران در مجلس یادآور شد: با روی کار آمدن دولت سیزدهم نشانههای خوبی در تقویت همکاریها به ویژه در حوزه همسایگی بروز کرده است و همچنین گفتگوها در حوزه خلیج فارس نیز ادامه دارد. عمده این اقدامات در راستای خنثیسازی تحریم صورت میگیرد. ما این گامها را برای ایجاد گزینهها و فرصتهای جدید در سیاست خارجی کشور میبینیم.
دولت مسیر رفع تحریم را دنبال میکند
عمویی اضافه کرد: با این وجود موضع رفع تحریمها دنبال شده است؛ گرچه هنوز شاهد توافقی نبودهایم اما دولت مسیر رفع تحریمها را دنبال کرده و میکند.
وی اظهار کرد: فارغ از آنکه نفس تحریم علیه کشور ما، چه تأثیری بر اقتصاد کشورمان دارد، اقدامی ظالمانه است. آنها نمیتوانند یک ملت را از حقوقی اساسی خود تحریم کنند. با این وجود نباید معطل رفع تحریم بمانیم و این سیاست در دولت سیزدهم به جد دنبال شده است.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه فرصتهای خوبی پیش روی کشور ما وجود دارد و ایران باید با هوشمندی از آنها استفاده کند، تأکید کرد: بحران اوکراین یکی از همین فرصتها را برای ما فراهم کرده است، لذا ابعاد مختلف این موضوع باید به جد مد نظر قرار بگیرد؛ البته تقویت تجارت از مسیر کریدور شمال و جنوب نشانهای از توجه به اتفاقات اخیر منطقه است.
عمویی اضافه کرد: اگر همکاریهای ایران با کشور روسیه به تکمیل حلقههای باقیمانده از کریدور شمال و جنوب منجر شود میتواند موقعیت ژئوپولتیک کشورمان را نیز تقویت کند.
گفتگو با ریاض به سطح خوبی رسیده است
وی در پاسخ به این سوال که نتیجه روابط تهران-مسکو، توافق تهران و ریاض خواهد بود؟ گفت: مذاکرات ما در حوزه کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز با جدیت پیگیری میشود. ساخت، تقویت و احیای روابط دوجانبه موضوع مهمی است که کار و زمان میبرد، نباید انتظار داشت که با فوریت این اهداف محقق شوند، اما در همه موضوعات، دقت اصلی ما بر روی حفظ و تأمین منافع ملی است
نماینده مردم تهران در مجلس تصریح کرد: دولت مسیر گفتگو برای احیای روابط با عربستان سعودی را دنبال کرده است، اطلاعاتی که ما دریافت کردهایم این است که در این زمینه به سطح بسیار خوبی رسیدهایم؛ امید است که به زودی گفتگوهای دیپلماتیک میان دو کشور صورت پذیرد چراکه قطعاً این اقدام میتواند مقدمهای برای احیای روابط سیاسی باشد.
عمویی متذکر شد: هرچند که ایران به عنوان یک کشور مؤثر در منطقه ممکن است انتقاداتی را به مواضع عربستان سعودی در مسائل منطقهای و بینالمللی داشته باشد، اما این موضوع نافی وجود یک رابطه دوجانبه برای پیگیری مسائل و تبادل نظر بر روی موضوعات مختلف نخواهد بود.
حرکت دولت در جهت منویات رهبری است
وی در پاسخ به این سوال که دولت چقدر توانسته در زمینه دیپلماسی، خواستههای رهبری و مطالبات مردم را محقق کند؟ عنوان کرد: رهبر انقلاب رویکردهای کلی اداره کشور و حاکمیت را ارائه میکنند و این موضوع برای همه مقامات کشور قابل توجه است. اصول کلی فعالیت دولت سیزدهم تا کنون در جهت منویات مقام معظم رهبری تحلیل میشود، اما با توجه به هدفگذاریهایی که صورت گرفته است ضروری است اقدامات بیشتری برای دستیابی به اهداف بلند انجام شود.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در رابطه با اینکه آیا دولت در این یک سال توانست، امید را به جامعه تزریق کند؟ بیان کرد: برای تحقق این هدف، نیاز است در حوزههای اقتصادی، تقویت و هماهنگی بین عناصر تیم دولت افزایش پیدا کند.
عمویی خاطرنشان کرد: مجلس در این زمینه نقطه نظرات جدی دارد. در حوزه سیاست خارجی حفظ اصول و چارچوبهای منافع ملی باید دنبال شود که تاکنون نیز گامهای مؤثری برداشته شده است، امید داریم در سایر حوزهها نیز هماهنگیها به نحوی پیش رود که موجب ارتقای جایگاه کشورمان شود.
وی در رابطه با چگونگی دور زدن FATF و واردات واکسن در دولت سیزدهم، اظهار کرد: شرایط قواعد FATF برای کشورها الزام آور نیست بلکه به کشورها بابت همکاریها هشدار میدهد و این کشورها هستند که با توجه به مناسبات خود برای اجرای آن تصمیم میگیرند.
نمیتوان انتظار داشت همه تراکنشهای خود را برای طرف مقابل شفاف کنیم
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بیان کرد: ما از چهل تقاضایی که از جانب کارگروه مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم ارائه شده است، ۳۸ مورد را اعمال کردهایم. بحث پیوستن به دو کنوانسیون در میان است که با مباحث حقوقی مواجه است که همچنان عضویت در آنها در مجمع تشخیص مصلحت در حال بررسی است.
عمویی گفت: در عین حال ایران یک مکانیزم داخلی مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم را ایجاد کرده است که این مکانیزم به شفافسازی داخلی خودمان نیز کمک کرده است. انتظار اینکه همه تراکنشهای خود را برای طرفهای مقابل خود شفاف کنیم آن هم در شرایطی که ممکن است این شفافیت منجر به تحریم طرفهای تجاری ایران شود، انتظار و اقدام به جایی نیست.