نشریه آمریکایی “فوربس” در گزارشی نوشت: فروش پهپادهای ایرانی به روسیه گام بزرگی برای تبدیل شدن این کشور به یک صادرکننده جدی تسلیحات است.
با نزدیک شدن به تاریخ انقضای تحریم تسلیحاتی سازمان ملل متحد علیه ایران در 18 اکتبر 2020، گمانه زنی های قابل توجهی وجود داشت مبنی بر اینکه تهران پس از لغو تحریم تسلیحاتی سازمان ملل، به دنبال نوسازی زرادخانه قدیمی نظامی خود با واردات انبوه جنگ افزار از روسیه است. گزارش پنتاگون که سال قبل منتشر شد به طور منطقی حدس می‌زد که ایران ممکن است به دنبال جت‌های جنگنده سوخو 30 روسیه، سامانه‌های موشکی پدافند هوایی اس-400 و تانک‌های تی-90 روسی باشد.
پس از لغو تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل اما ایران نه تنها تجهیزات نظامی خریداری نکرده، بلکه برعکس تمایل خود را برای صادرات تجهیزات نظامی خود به دیگر کشورها نشان داده است. در اوایل آگوست 2019، گزارشی در مطبوعات ایران مدعی شد که روسیه برای خرید پهپادهای ایرانی ابراز علاقه کرده است.
امروز، یعنی کمتر از سه سال بعد، کاخ سفید مدعی شده روسیه علاقه مند به خریداری پهپادهای ایرانی است – و اینکه مقامات روسی دو بار در ماه ژوئن به ایران سفر کردند تا مدل های مختلف از جمله شاهد-191 و شاهد-129 را بررسی کنند.
نمایش پهپاد شاهد-129 در جریان یک رژه نظامی در سال 2016 در تهران/ عکس:ابراهیم نوروزی/ آسوشیتدپرس
(نشریه گاردین در ماه آوریل ادعا کرد که ایران حتی مهمات و تجهیزات نظامی – مانند آر پی جی، موشک های ضد تانک و موشک انداز – را از طریق نیروهای نیابتی خود در عراق به روسیه رسانده است و حتی یکی از پدافندهای هوایی خود به نام ” باور 373″ را که به جای نسخه بومی سیستم اس-300 روسی از آن یاد می شود، در اختیار مسکو گذاشته است.)
ایران می تواند تعداد قابل توجهی پهپادهای مسلح را در زمانی که مسکو مقادیر زیادی از مهمات خود را در جنگ اوکراین از دست داده، در اختیار روسیه قرار دهد و بخشی از این پهپادها می تواند انتحاری باشد.
روسیه به صدها فروند پهپاد برای تقویت قدرت آتش خود نیاز دارد. حوادثی مانند شلیک موشک های ضد کشتی Kh-22 علیه مرکز خرید اوکراین در اواخر ژوئن و استفاده از موشک های پدافند هوایی اس-300 علیه اهداف زمینی به شدت نشان می دهد که کمبود قابل توجهی در انبارهای موشک های بالستیک و کروز روسیه وجود دارد. در این صورت واردات مقادیر زیادی از پهپادهای مختلف ارزان قیمت از ایران می تواند به عنوان یک جایگزین موثرعمل کند.
و تهران احتمالا با خوشحالی روبل روسیه را به عنوان پرداخت می پذیرد. در جریان سفر اخیر ولادیمیر پوتین، رییس فدراسیون روسیه به تهران، رهبر ایران گفت که کشورها باید از ارزهای ملی خود در تجارت برای تضعیف دلار آمریکا استفاده کنند. علاوه بر این، پذیرش روبل روسیه برای تهران مفید خواهد بود، زیرا همزمان با سقوط ارزش پول ایران به رکوردهای جدید، روبل روسیه با رسیدن به بالاترین سطح ارزش هفت ساله در ماه ژوئن، به شدت از انتظارات فراتر رفت و تبدیل به با ارزش ترین ارز جهانی در سال جاری شد.
ایران همچنین می‌خواهد با صادرات پهپاد به روسیه فرصتی برای رقابت در یک صحنه بزرگ با هواپیمای بدون سرنشین بایراکتار TB2 ترکیه ( که ترکیه در اختیار اوکراین قرار داده) به رقابت بپردازد. اگر پهپادهای ساخت ایران در ارتش روسیه عملکرد نسبتا موفقی داشته باشند، این امر می تواند به افزایش فروش و صادرات این محصول نظامی ایرانی، کمک کند.
پهپاد ایرانی در جریان یک رزمایش نظامی در استان سمنان/ عکس: خبرگزاری آناتولی
متمایز ساختن خود به عنوان یک صادرکننده مستقل و نه واردکننده سخت افزار نظامی، بدون شک مایه افتخار حکومت مستقر در تهران خواهد بود. ایران به‌جای ارتقای نیروهای متعارف قدیمی‌اش، به‌ویژه نیروی هوایی قدیمی‌اش، سرسختانه به‌عنوان بخشی از استراتژی خود برای توسعه قابلیت‌های جنگ نامتقارن خود، ساخت پهپادهای مسلح بومی و موشک‌های بالستیک را پیش برد و در این مسیر به دستاوردهای قابل توجهی دست یافته است.
به طور کلی، قیمت نسبتا پایین تسلیحات ایرانی، آن را به گزینه ای مقرون به صرفه و مطلوب در سراسر جهان تبدیل می کند. ایران همچنین در ماه مه گذشته کارخانه ساخت پهپاد ابابیل-2 را در تاجیکستان افتتاح کرده است.
ایران در دهه 1980 در جنگ با عراق صدام حسین زیر فشار بین المللی، برای کمک به توسعه و ساخت موشک‌های بالستیک خود به کره شمالی متوسل شد که به تدریج منجر به ساخت بزرگترین و همچنین متنوع‌ترین زرادخانه از این نوع موشک‌ها در کل جهان شد. حالا تهران ممکن است خدمات مشابهی را به کشورهایی مانند روسیه پوتین ارایه دهد و با این کار صنعت تسلیحات داخلی خود را تقویت کرده و منبع درآمدی برای خود در شرایطی که تحت تحریم‌های اقتصادی تضعیف‌کننده ایالات متحده قرار دارد، فراهم می‌کند.
زمان در نهایت نشان خواهد داد، یک قرارداد قابل توجه فروش پهپادهای ایرانی به روسیه، در صورت تحقق، می تواند اولین گام مهم در هدف بلندمدت ایران برای تبدیل شدن به یک صادرکننده جدی تسلیحات باشد.
