تعلیق مذاکرات رسمی برجامی ، سفر بایدن به کشورهای منطقه با جهت گیری ضدایرانی و سفر پوتین به ایران ، از جمله تحولاتی است که مورد توجه کارشناسان و افکارعمومی قرار گرفته و تفسیرها و تعبیرهای متفاوی از آنها شده است که نقطه مشترک آنها ، چشم انداز ناروشن احتمال نهایی شده توافق احیای برجام است .
خبر آنلاین در گفت و گو با محمود عباس زاده مشکینی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست مجلس و سخنگوی سابق این کمیسیون به بررسی آخرین تحولات برجامی و چشم انداز تلاش ها برای احیای این توافق پرداخته که در ادامه می خوانید :
خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام اروپایی از پایان مذاکرات وین خبرداده و باز یا بسته بودن پرونده برجام را مشروط به موضع گیری های تهران و واشنگتن دانسته به عنوان یکی از اعضاء کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بفرمایید این خبر تا چه حد صحت دارد؟
به نظر من بخشی ازاین خبر و اظهار نظر می تواند درست باشد و بخشی خیر.
چرا ؟
مطالبات ما به ویژه در بحث تضمین ها شفاف و قانونی است و بر این اساس اعتقاد داریم توپ در زمین آمریکاست و غربی ها هم که با آمریکا هماهنگ می شوند و توپ در میدان آنهاست . اگر آنها حسن نیت و کمی جدیت داشته باشند توافق امکان پذیر است اما اگر جدی نباشند و حسن نیت نداشته باشند و نخواهند به تعبیری به صورت شفاف تکلیف قضیه را به ویژه در بحث تضمین ها روشن کنند ، طبیعتا نمی شود امیدوار بود.
تازه ترین موضع واشنگتن درباره تضمین خواهی ایران چیست ؟
ما تا مذاکرات دوحه خبر داشتیم و قبل از آن هم در وین در ۷۰ تا ۸۰ درصد قضایا حداقل دورمیز به نتیجه رسیده بودیم و فقط ۴ تا ۵ مورد را می خواستیم که شفاف شود و کشورهای ۴+۱ و خصوصا کشور های اروپایی که با آمریکا هماهنگ می شوند در مواردی که ما پیگیر بودیم جدیت نشان ندادند. ما قبلا در برجام با اینها توافق کرده بودیم و مشکل توافق همان عدم تضمین بود و در حال حاضر بدون تضمین توافق معنی ندارد . ما در دوحه هم موضوعات مد نظر جمهوری اسلامی را پیگیری کردیم و آنها در این زمینه مطالبات ما را تامین نکردند .
غربی ها مدعی شده اند از طریق میانجی پیشنهاد های جدیدی ارئه کرده اند ، محتوای این پیشنهاد ها چیست؟
این پیشنهادها از قبل هم بوده، معنای پذیرش برخی از پیشنهادهایشان عبور ما از خطوط قرمز خودمان است و طبیعتا جمهوری اسلامی از حق خود عدول نمی کند. یک سری پیشنهادهای این ها هم فراتر از مباحث هسته ای است. آنها می دانند بخشی از این مسائل جزو حقوق ماست و ما برای اقتدار کشورمان در چارچوب قوانین بین المللی کارهایی می کنیم که در دنیا بر اساس عرف بین الملل مرسوم است. برخی از درخواست های اینها موضوعات هسته ای نیست. بالاخره اینها انتطاراتی دارند و نمی توانند ما را به عنوان عضوی از «ان پی تی» از یک سری حقوق قانونی که همه کشورهای عضو از آن برخوردار هستند ما را محروم کنند.
بایدن تاکید کرده که حتی به قیمت فروپاشی برجام ،آمریکا حاضر نیست ، سپاه را از فهرست سازمان های تروریستی خارج کند، موضع ایران درقبال این خط قرمز اعلام شده از سوی کاخ سفید چیست ؟
همه تحریم ها ، از جمله تحریم سپاه غیر قانونی است . در حال حاضر سپاه در کشور با کار اقتصادی ، به امر توسعه می پردازد و محرومیت زدایی می کند. سپاه به ویژه در حوزه محرومیت زدایی کارهای بزرگی می کند. سپاه یک نهاد بر آمده از مردم و دارای تجربه است و همچنین دارای انگیزه برای مشارکت در کارهای توسعه کشور است که آنها به صورت غیر قانونی این نهاد را تحریم کرده اند.
به این ترتیب و با لحاظ تعارض خط قرمز اعلامی بایدن و موضع ایران درباره تحریم سپاه ، باید توافق را منتفی دانست …
غربی ها معمولا دو زبان دارند ،یکی مواضع «تبلیغی و اعلامی» در رسانه هاست که بلوف هایی می زنند.آنها مجبورند یک سری مسائل را برای جلب نظر لابی صهیونیسم بگویند و ما هم وضعیت آنها را درک می کنیم و خیلی جدی نمی گیریم. اما یک سری مواضع «رسمی و اعمالی» دارند . ما با این مواضع رسمی و اعمالی آنها کار داریم. آنها به برجام و توافق خیلی نیازمند تر از ما هستند هر چند که در ظاهر به گونه ای صحبت می کنند که انگار ما نیازمند تر هستیم .البته ما بی نیاز از مذاکره و بی نیاز از توافق نیستیم ،بالاخره ترجیح می دهیم مسائل را با توافق و مذاکره حل کنیم اما اگر طرف بخواهد سو استفاده کند و از زیر تعهد خود شانه خالی کند طبیعتا ما اجازه نمی دهیم . ما بر اساس منافع ملی دنبال نتیجه برای کشور هستیم چه با توافق و چه بی توافق ، اما ترجیح می دهیم با توافق اینکار صورت گیرد .
به زودی ، پوتین به تهران سفر خواهد کرد، برخی معتقدند پس از سفر پوتین تکلیف برجام مشخص خواهد شد. نظر شما چیست؟
اولا نمی تواند بی تاثیر باشد، ثانیا اگر غربی ها دنبال راه اندازی چیزی مانند ناتوی خاورمیانه یا ناتوی عربی هستند، به طور طبیعی واکنش نشان خواهیم داد. اولین واکنش، ساماندهی جبهه دوستان مان است و به طور طبیعی، سفر آقای پوتین هم می تواند در همین راستا قلمداد شود. جمهوری اسلامی کشور بزرگی است و با کشورهای بزرگ هم پیمان است . اگر هم پیمانی برای غربی ها موضوعیت دارد برای ما هم موضوعیت دارد و ما در راستای تقویت، توسعه و تعمیق رابطه با هم پیمانان مان قدم های بیشتری بر می داریم. سفر پوتین به تهران به طور طبیعی ،می تواند دستاوردهای سیاسی، اقتصادی، دفاعی و استراتژیک قابل توجهی برای هر دو کشور داشته باشد.
بایدن در اسراییل تهدید کرده اکر ایران به سلاح هسته ای دسترسی پیدا کند ، آمریکا به زور متوسل خواهد شد …
این لافی بیش نیست، آن ها اول باید خودشان را جمع و جور کنند . الان وضیت شان خیلی خراب تر از این حرف هاست . جمهوری اسلامی ایران نشان داده که دردفاع از خود، بسیار بسیار جدی است . ایران ،عراق ، سوریه و افغانستان نیست. ایران ، ایران است. ایران کانون امنیت منطقه است و خود غربی ها هم این را می دانند .آنها می دانند فوندانسیون ثبات و امنیت خاورمیانه ایران است و خودشان هم می دانند چنین کاری علیه جمهوری اسلامی نمی توانند کنند ،نه اینکه نخواهند نمی توانند که بخواهند ،نتیجه به ضرر خودشان خواهد بود. خودشان ایران را قلعه ثبات منطقه می دانند .این فشار ها را می آورند تا از جمهوری اسلامی امتیاز بگیرند اما باید به این نتیجه رسیده باشند که ما امتیازبده نیستیم. آنها برای خوشایند لابی های صهیونیسم در دنیا و منطقه چیزهایی می گویند و ما وضعیت آنها را درک می کنیم ،بروند هرچه دلشان می خواهد تکرار کنند