به باور کارشناسان، ایران و روسیه دارای علایق و اهداف مشترکی در غرب آسیا هستند و صرف نظر از مسائل مختلف، این اهداف مشترک همواره ثابت و احتمالا افزایش خواهد یافت. به عنوان مثال، در گفت وگوهای وین، برای افزایش امنیت منطقه، روسیه خواستار تثبیت و نزدیکی روابط کشورهای حوزه خلیج‌فارس شده است. ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، قبل از سفر به مسکو، بابت نزدیکتر شدن روابط دو کشور در نتیجه این دیدار، ابراز امیدواری کرد.
چندی پیش در مسکو رئیسی و همتای روس خود، ولادیمیر پوتین در نشست سه ساعته، از تقویت روابط دوجانبه میان دو کشور حمایت و درباره مسائل مختلف منطقه خاورمیانه و بین‌المللی گفت وگو کردند.
«نیکول گرجاوسکی» پژوهشگر برنامه امنیت بین‌الملل مرکز مطالعات امور بین‌الملل بلفر درمصاحبه با الجزیره می‌گوید: «دیدار دو مقام بلندپایه روسیه و ایران، به جای نقطه عطفی برای نزدیکتر شدن هرچه بیشتر روابط میان این دو کشور، بیشتر حالت تشریفاتی داشت. نتایج گفت وگوهای شدت گرفته وین با هدف بازیابی توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران با قدرت های جهانی نیز در روابط آینده بین تهران و مسکو نقش بزرگی را ایفا خواهد کرد.»
گرجاوسکی همچنین می‌افزاید: «با توجه به تاریخچه روابط بین دو کشور، چالش‌ها و مسائل هسته‌ای ایران بر روابط میان مسکو و تهران تاثیری چشمگیر خواهد گذاشت. گفت وگوهای وین کانون روابط کنونی روسیه و ایران را تشکیل می‌دهد. روسیه، همواره، حتی در دوران روابط متشنج روسیه و آمریکا پس از مسائل اوکراین، موضع سازنده خود در برنامه هسته‌ای ایران را حفظ کرده است.»
سفر «نواک» به تهران نشانگر عزم روسیه برای تقویت روابط راهبردی با ایران
پس از سفر رئیس‌جمهوری ایران به روسیه، الکساندر نواک به عنوان یکی از قدرتمندترین سیاستمداران روس و عالی‌ترین مقام روس به منظور پیگیری مصوبات سفر رئیس‌جمهوری به تهران می‌آید که این بیانگر عزم روس‌ها در روابط راهبردی با جمهوری اسلامی ایران استسفر «الکساندر نواک» معاون نخست‌وزیر روسیه و رئیس کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه به تهران و دیدار با «محمد مخبر» معاون اول رئیس‌جمهوری در پیگیری توافقات صورت گرفته در سفر رئیسی به مسکو و دیدار با پوتین بسیار مهم و مؤثر ارزیابی می‌شود.
پس از سفر رئیس‌جمهوری کشورمان به روسیه، «الکساندر نواک» به عنوان یکی از قدرتمندترین سیاستمداران روس و عالی‌ترین مقام روس به منظور پیگیری مصوبات سفر رئیس‌جمهوری به تهران می‌آید که این بیانگر عزم روس‌ها در روابط راهبردی با جمهوری اسلامی ایران است.
همکاری‌های مالی، حل مشکلات ترانزیتی و صادراتی و همکاری در زمینه پروژه‌های نفت و گاز، لغو روادید دوجانبه در سفرهای توریستی، صادرات محصولات ایرانی به بازار بزرگ روسیه، تهاتر کالا و نفت با روس‌ها، همکاری‌ها در حوزه راه آهن، هسته‌ای، پوشاک، مواد غذایی، احداث نیروگاه‌های حرارتی و … از جمله مواردی هستند که در پی توافقات سفر اخیر رئیس‌جمهوری ایران به روسیه و در سفر نواک به تهران تمهیدات لازم درباره آن اجرایی می‌شود.
حمایت روسیه از تمدید قرارداد تجارت آزاد اوراسیا با ایران
رئیس جمهوری روسیه در نشست شورای عالی اقتصادی اوراسیا اعلام کرد که از تمدید قرارداد موقت تجارت آزاد اوراسیا با ایران حمایت می‌کند و اکنون مذاکرات برای انعقاد یک توافقنامه تجارت آزاد کامل از جمله با ایران در حال انجام است.
ولادیمیر پوتین خاطر نشان می‌کند اجرای توافقنامه تجارت آزاد به طور قابل‌توجهی بر گردش تجاری اوراسیا تأثیرگذار خواهد بود و در پایان سال ۲۰۲۱، تجارت با ۷۳.۵ درصد افزایش به ۵ میلیارد دلار، صادرات از اوراسیا ۲.۱ برابر و به ۳.۴ میلیارد دلار افزایش یافت. برای حفظ نظام تجارت ترجیحی کنونی با ایران، تا زمان انعقاد توافقنامه تجارت آزاد جدید، از تصمیم برای تمدید قرارداد موقت حمایت می‌کنیم.
تقویت همکاری‌های مسکو و تهران
وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد که باوجود تحریم‌های غرب علیه روسیه و ایران، مسکو و تهران همکاری خود را در همه زمینه‌ها تقویت خواهند نمود. با وجود تدابیر محدودکننده غیرقانونی علیه روسیه و ایران توسط تعدادی از کشورهای غیردوست، بر قصد دوجانبه برای تقویت همکاری‌ها در همه زمینه‌ها تاکید شد
وزارت امور خارجه روسیه پیشتر در بیانیه‌ای اعلام کرد باوجود تحریم‌های غرب علیه روسیه و ایران، مسکو و تهران همکاری خود را در همه زمینه‌ها تقویت خواهند نمود.
طبق این بیانیه سرگئی لاوروف و حسین امیرعبداللهیان به ترتیب وزرای خارجه روسیه و ایران در حاشیه سومین نشست وزرای امور خارجه همسایگان افغانستان در چین دیدار و گفت‌وگو کرده‌اند.
در این بیانیه با اشاره به اینکه در این دیدار اجرایی دستورهایی صادر شده پس از دیدار ولادیمیر پوتین و ابراهیم رئیسی، رئیسان جمهوری دو کشور در ماه ژانویه (بهمن ماه) امسال مورد بحث قرار گرفته، آمده است: «با وجود تدابیر محدودکننده غیرقانونی علیه روسیه و ایران توسط تعدادی از کشورهای غیردوست، بر قصد دوجانبه برای تقویت همکاری‌ها در همه زمینه‌ها تاکید شد. همچنین وزرای خارجه دو کشور وضعیت در اوکراین و افغانستان را نیز مورد بحث و بررسی قرار داده‌اند، به توجه روز افزون نسبت به برجام نیز اشاره شد.»
همکاری ایران و روسیه برای دور زدن تحریم‌های بانکی
روسیه و ایران برای اتصال سیستم‌های بین بانکی خود به منظور دور زدن شبکه تراکنش‌های مالی سوئیفت همکاری‌هایی را با هم آغاز کرده‌اند. هر دو کشور با تحریم‌های شدید غرب مواجه هستند به همین دلیل عملاً تسویه حساب تجاریشان از طریق سوئیفت بسیار دشوار یا غیرممکن شده است. اخیراً، هفت بانک روسی از سوئیفت جدا شدند و عملاً دسترسی آنها به بازارهای بین‌المللی غیرممکن شد، این ممنوعیت بخشی از آخرین تحریم‌های غرب است که روسیه را به دلیل عملیات نظامی این کشورعلیه اوکراین مورد هدف قرار داده است.
روسیه مکانیسم پرداخت خود را به نام سیستم انتقال پیام مالی دارد که عملکرد مشابهی با سوئیفت دارد و امکان انتقال پیام‌ها را در قالب سوئیفت می‌دهد. این شبکه تراکنش مالی به عنوان جایگزین سوئیفت ایجاد شد و توسط بانک روسیه از سال ۲۰۱۴ توسعه یافته است. اگرچه هنوز پیامرسان مالی روس‌ها ضعیف است اما حدود ۴۰ الی ۵۰ کشور با آن کار می‌کنند و عضو آن هستند. البته هنوز هم روسیه به سوئیفت متکی است، ولی از قبل مقامات این کشور پیش‌بینی‌هایی برای خروج از آن داشتند به همین دلیل حال با وضع تحریم‌ها قصد دارند ساختارهای مالی مشترکی را توسعه دهند.
