از رسانههای لبنانی خبر میرسد علیرغم تبلیغات و هزینههای گسترده آمریکایی-اسرائیلی-سعودی، جریان مقاومت و همپیمانانش کرسیهای خود در پارلمان را حفظ کرده و با اتمام شمارش آراء چه بسا، بیش از کرسیهای فعلی را کسب کند.
«بسام مولوی» وزیر کشور لبنان میزان مشارکت در انتخابات پارلمانی 2020 را 41 درصد اعلام کرد که تفاوت زیادی با انتخابات 2018 با 41.9 درصد مشارکت نداشت. مرحله اول این انتخابات در روزهای 16 تا 18 اردیبهشت برای لبنانیهای مقیم خارج در ۵۸ کشور جهان برگزار شد که میزان مشارکت در آن 60 درصد بود. در مجموع ۳ میلیون و ۹۶۷ هزار و ۵۰۷ فرد واجد شرایط انتخاب ۱۲۸ نماینده پارلمان لبنان در این دوره بودند.
انتخابات این دوره اگر چه به فاصله کوتاهی پس از حل بنبست ۲ ساله تشکیل دولت در لبنان انجام شد و طبعا پارلمان، کابینه و ریاستجمهوری جدید این کشور از دل آن بیرون خواهد آمد اما در بحرانیترین شرایط اقتصادی و اجتماعی که لبنان از ۲ سال پیش با آن دست و پنجه نرم میکند، نقشی کلیدی دارد.
در این دوره از انتخابات پارلمانی لبنان ۷۱۸ نفر در قالب ۱۰۳ لیست یا فهرست برای کسب ۱۲۸ کرسی پارلمان با یکدیگر رقابت کردند. شبکه «الجزیره» به همین بهانه نگاهی به لیستهای انتخاباتی شرکتکننده در انتخابات پرداخت و اعلام کرد که کارشناسان، لیستهای رقیب در انتخابات لبنان را به سه گروه تقسیم میکنند:
اول؛ لیستهای ائتلاف ۸ مارس شامل حزبالله، امل، «التیار الوطنی الحر» (جریان آزاد ملی) و «تیار المرده» با متحدانش.
دوم؛ لیستهای ائتلاف ۱۴ مارس، گروه رقیب حزبالله که در این دوره بدون جریان المستقبل (سعد الحریری رئیس المستقبل انتخابات را تحریم کرد) در انتخابات شرکت کرده است. این لیست شامل حزب «التقدمی الاشتراکی» (به ریاست ولید جنبلاط) و حزب «القوات اللبنانیه» (به ریاست سمیر جعجع) و متحدانش هستند. همچنین لیستهای موردحمایت نخستوزیر اسبق «فواد سنیوره» نیز در همین گروه قرار میگیرد و شامل حوزه انتخاباتی «الشمال الثانیه» (طرابلس، المنیه و الضنیه) به نام «لبنان لنا» و دیگری «بیروت الثانیه» به نام «بیروت تواجه» هستند.
سوم؛ لیستهای نشئت گرفته از جامعه مدنی است که خود را «التغییریه» نامیدهاند و برخاسته از اعتراضهای گسترده در ۱۷ اکتبر سال ۲۰۱۹- به خاطر افزایش مالیات لبنان- هستند.
پروژه آمریکایی- سعودی در لبنان شکست خورد
شاید هیچ توصیفی درباره انتخابات پارلمانی 2022 لبنان گویاتر از آنچه رهبر بزرگترین جناح سیاسی مسیحی متحد مقاومت و داماد رئیسجمهور این کشور بر زبان آورد نباشد. «جبران باسیل» رئیس جریان آزاد ملی لبنان شامگاه یکشنبه در پایان ساعات رایگیری مرحله نهایی انتخابات، در نشستی خبری اعلام کرد پروژه آمریکایی- سعودی در لبنان شکست خورد.
این چهره ملیگرای لبنانی جریان 8 مارس که سابقه تصدی وزارتخانههای خارجه، مخابرات و مهاجرت را هم دارد، گفت: «ما در یک نبرد رقابتی حضور نداشتیم، بلکه در نبردی بودیم که از 17 اکتبر با آمریکا، اسرائیل و متحدانش آغاز شده است».
اشاره مستقیم به رژیم صهیونیستی، در بطن خود کنایهای به تقلای سفارتخانه سعودی در بیروت برای نفرتپراکنی علیه جبهه مقاومت و سلاح حزبالله و پولپاشی گسترده جهت ترغیب سنیها برای حضور پای صندوقها و رای دادن به مهرههای سعودی بود.
اظهارات اخیر داماد میشل عون و متحد نزدیک حزبالله در حاکمیت لبنان تنها ۲ روز پس از اظهارات او درباره «سمیر جعجع» رئیس حزب القوات اللبنانیه و از رهبران مسیحی جریان 14 مارس بود. او جعجع را بخشی از برنامه خرابکارانه اسرائیل و داعش در لبنان خواند و گفت: «اسرائیل خیر لبنان را نمیخواهد و هدفش آسیب زدن به امنیت کشور ما است، به همین منظور گاه مثل روزهای جنگ، به صورت مستقیم و گاه به صورت غیرمستقیم و از طریق همپیمانان منطقهای خود از سمیر جعجع، بهرهبرداری میکند».
پیروزی حزب الله و متحدانش
با این حال در همین میزان از مشارکت، حزب نیروهای لبنانی به رهبری «سمیر جعجع» تلاش کرد خود را پیروز انتخابات معرفی کند. «جعجع» مدعی شده است، حزب او 20 کرسی از کرسیهای پارلمانی را از آن خود کرده است. این در حالی است که شمار کرسیهای این حزب در انتخابات قبلی 15 کرسی بوده است.
«جعجع» در حالی مدعی چنین موفقیتی شده است که نتایج اولیه انتخابات حاکی از آن است که حزبالله با افزودن یک کرسی بر کرسیهای خود به 13 کرسی دست یافته است. هرچند که به تأکید ناظران با توجه به ادامه شمارش آرا ممکن است تعداد این کرسیها افزایش داشته باشد. با این حال تحت فشارهای اقتصادی سالهای اخیر که بهزعم برخی مردم این کشور مقصر آن جریانهای دولتی بودند، حزب جریان آزاد ملی به رهبری «جبران باسیل»، داماد «میشل عون»، رئیس جمهور لبنان و متحد حزبالله با کاهشی قابلتوجه روبهرو شد.
این حزب که در انتخابات قبلی دارای 29 کرسی بود، مطابق با آمار اولیه انتخابات صاحب 17 کرسی شده است و به اعتقاد برخی ناظران انتخاباتی لبنان، میتواند حداکثر تا 21 کرسی به دست آورد. به گزارش «رأی الیوم»، هرچند جریان آزاد ملی، ضربه سختی در انتخابات دریافت کرد اما جنبش «امل» به رهبری «نبیه بری»، رئیس پارلمان لبنان و از دیگر متحدان حزبالله کرسیهای خود را به 17 کرسی افزایش داد. حزبالله و امل در حالی توانستند کرسیهای خود را بهبود بخشند که پیشتر رسانههای مخالف آنان نیز اعلام کرده بودند، احزاب مسیحی و سنی نخواهند توانست کرسیهای آنان را کاهش دهند. در همین ارتباط «بشاره خیرالله»، تحلیلگر سیاسی به «اسکای نیوز» گفته است: «انتخابات یکشنبه، در عمل برای تعیین سرنوشت 101 کرسی برگزار شد، نه 128 کرسی، زیرا 27 کرسی متعلق به شیعیان بهطور قطع از کنترل حزبالله و امل خارج نخواهد شد.»
شرایط نامساعد برای غربگرایان
بر اساس گزارش المیادین، خروج جریان المستقبل از صحنه انتخابات پس از اعلام سعد حریری رهبر این جنبش مبنی بر توقف فعالیتهای سیاسی خود، محاسبات نیروهای سیاسی را دچار تحول بزرگی کرد. تأثیر نمایندگان این جنبش به حدی است که توانست بزرگترین گروه پارلمانی را در انتخابات ۲۰۰۹ و دومین گروه پارلمانی در انتخابات ۲۰۱۸ به دست آورد؛ حتی پس از موافقت حریری با تصویب آن قانون انتخاباتیای که منجر به شکست شد، بخش بزرگی از نمایندگان پارلمان مسیحی به گروه او وابسته بودند. عقبنشینی جریان سعد حریری، به شانس حزب نیروهای لبنانی [به رهبری سمیر جعجع] در کسب آرای منتخبان سُنی ضربه خواهد زد؛ بهویژه پسازاینکه جعجع به نزدیککردن حریری به حامیان سعودی متهم و سرزنش شد. زمانی که خشم حامیان جعجع برانگیخته شد و آنها بهصراحت از او خواستند تا با حریری بجنگد .
شکست سعودی در جلب آرای اهل سنت
شاید مهمترین مشخصه عدم حضور سعد حریری و خاندان او به عنوان مهرههای قدیمی سعودی در لبنان بشدت به آرای اهل سنت ضربه زد تا تلاشها و پولپاشیهای سفارتخانه سعودی نقش بر آب شود.
روزنامه الاخبار گزارش داد در حوزه دوم بیروت که همه تمرکز بر درصد مشارکت سنیها در انتخابات بود و وارثان سعد حریری و نیز مهرههای سعودی تلاش زیادی برای اجرای پروژه خود ضد حزبالله کرده بودند، از ساعت 7 صبح (یکشنبه) که صندوقهای رای باز شد تا زمان بسته شدن آنها در 7 شب، صدای بالایی از سنیها به گوش نمیرسید.
بر اساس این گزارش، حوزههای انتخابیه بیروت سنگ محک خوبی برای واکنش سنیها به کارزاری بود که «ولید البخاری» سفیر عربستان و «فواد سنیوره» نخستوزیر سابق در انتخابات لبنان و مدعی نخستوزیری در غیاب حریریها به راه انداخته بودند. اوج اختلاف منافع در جریان رهبری اهل سنت آنجاست که رسانههای نزدیک به حریری، بیتفاوت به شکست المستقبل، او را پیروز اصلی انتخابات خواندند، چرا که ثابت کرد سعودیها بدون او نفوذی بر اهل سنت لبنان ندارند.
اما روزنامه الدیار لبنان در واکنش به روند برگزاری انتخابات و نتایج آن اعلام کرد در سایه تحریم انتخابات توسط سعد حریری و جریان المستقبل، میزان مشارکت سنیها در این انتخابات بسیار پایین بود که به نفع جریان 8 مارس است. همچنین نتایج اولیه نشان میدهد وزنه پارلمان همانند دوره قبل خواهد بود. با توجه به حضور 27 نماینده شیعه در پارلمان و «نبیه بری» رئیس آن، تغییری در فضای سیاسی رخ نخواهد داد.
فرنجیه، مهمترین گزینه ریاستجمهوری
در لبنان بسیاری از تحلیلگران بر این باورند با توجه به برتری ائتلاف حامی مقاومت در انتخابات، رای اکثریت پارلمان آینده برای پست ریاستجمهوری به «سلیمان فرنجیه» رئیس حزب «تیار المرده» اختصاص خواهد یافت. فرنجیه و حزبش نهتنها در سالهای اخیر یک متحد وفادار برای جبهه مقاومت در میان مسیحیان لبنان بودهاند، بلکه او شخصا دوست و همراه قدیمی بشار اسد، رئیسجمهور سوریه محسوب میشود. فرنجیه در خلال تبلیغات غربی-عربی ماههای اخیر علیه حزبالله بارها اعلام کرده بود بحران اقتصادی کنونی لبنان به سبب مشکلات گذشته است و ربطی به سلاح حزبالله ندارد.