سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام، اوپک در جدیدترین گزارش خود به نقل از منابع ثانویه اعلام کرد: تولید نفت ایران در ماه ژوئن ۲۰۲۱ برابر با خردادماه ۱۴۰۰ به ۲ میلیون و ۴۷۰ هزار بشکه در روز رسیده که نسبت به ماه پیش از آن ۳۳ هزار بشکه در روز افزایش یافته است
در پی شیوع ویروس کرونا بازارهای نفت و گاز جهانی و همچنین میزان مصرف انرژی در سطح بین المللی تحت تاثیر قرار گرفت. به طوری که به دلیل پاندمی ویروس کرونا در سطح جهان مصرف انرژی کشورهای پرمصرف از جمله چین به شدت کاهش یافت که این موضوع بازار انرژی دنیا را با چالش جدی مواجه کرد. از اوایل ژانویه ۲۰۲۱ با افزایش واکسیناسیون جهانی و کاهش آمار مرگ و میر ناشی از ویروس در دنیا مصرف انرژی نیز روند افزایشی یافت. در این گزارش با توجه به اهمیت جایگاه ایران در تامین انرژی دنیا خصوصا در منابع نفت و گاز به بررسی تحلیلی بازار نفت و گاز جهان در ۶ ماه نخست سال ۱۴۰۰ پرداخته و جایگاه ایران در شرایط ویژه فعلی دنیا با وجود تحریم های بین المللی مورد بررسی قرار می گیرد.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام، اوپک در جدیدترین گزارش خود به نقل از منابع ثانویه اعلام کرد: تولید نفت ایران در ماه ژوئن ۲۰۲۱ برابر با خردادماه ۱۴۰۰ به ۲ میلیون و ۴۷۰ هزار بشکه در روز رسیده که نسبت به ماه پیش از آن ۳۳ هزار بشکه در روز افزایش یافته است. تولید نفت ایران در ماه مییعنی اردیبهشت ماه برابر با ۲ میلیون و ۴۳۷ هزار بشکه در روز بوده است گزارش ماهانه اوپک؛ سپتامبر ۲۰۲۱). بر اساس این گزارش، ایران در ماه آوریل برابر با فروردین۱۴۰۰ روزانه دو میلیون و ۴۱۳ هزار بشکه نفت تولید کرده است که این رقم در ماه پیش از آن یعنی مارس ۲۰۲۱ (اسفند ۹۹) ۲ میلیون و ۳۲۸ هزار بشکه در روز بوده است.
نمودار۳. تولید نفت خام ایران از اکتبر ۲۰۲۰ تا سپتامبر ۲۰۲۱
همچنین طبق نمودار بالا تولید نفت خام ایران در سپتامبر ۲۰۲۱ در ۲۵۰۳۰۰۰ بشکه در روز گزارش شده است. این افزایش نسبت به رقم قبلی ۲۴۸۲۰۰۰ بشکه در روز در آگوست ۲۰۲۱ ثبت شده است.
حفظ جایگاه چهارم در اوپک
ایران در ماه آوریل یا فروردین ماه ۱۴۰۰ جایگاه چهارمین تولیدکننده نفت اوپک را پس و از کویت پیشی گرفت و از آن زمان تاکنون این جایگاه را حفظ کرده است. در حال حاضر، کشورهای عربستان با تولید ۸ میلیون و ۹۰۶ هزار بشکه در روز، عراق با تولید ۳ میلیون و ۹۳۸ هزار بشکه در روز و امارات با ۲ میلیون و ۶۸۰ هزار بشکه در روز، سه کشور بزرگ تولیدکننده نفت اوپک به شمار می روند. ایران، پیش از تحریم های آمریکا از سال ۲۰۱۸، سومین تولیدکننده نفت اوپک پس از عربستان و عراق بود.
افزایش ۵ دلاری قیمت نفت ایران
متوسط قیمت هر بشکه نفت سنگین ایران در ماه ژوئن ۲۰۲۱ (خرداد ۱۴۰۰) با ۴ دلار و ۹۶ سنت افزایش نسبت به ماه پیش از آن به۷۱.۶۸ دلار رسید. نفت ایران در ماه می (اردیبهشت ۱۴۰۰) ۶۶.۷۲ دلار در هر بشکه فروخته شده بود. قیمت نفت ایران در ماه فوریه۲۰۲۰ (بهمن ۹۸) نزدیک به ۱۰ دلار کاهش یافته بود. فوریه، ماهی بود که بیشتر جهان پس از چین، درگیر شیوع ویروس کووید ۱۹ شده بود. همچنین بر اساس گزارش EIA [۱]بیان شده است که صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران از بیش از ۲.۵ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۷، سال قبل از اعمال مجدد تحریمها توسط ایالات متحده، به میانگین کمتر از ۰.۴ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته است. این تخمین ها بر اساس داده های ردیابی نفتکش، گزارش شده توسط[۲]ClipperData، LLC بوده است. صادرات ایران در نوامبر ۲۰۲۰ شروع به افزایش کرد و با ارسال نفت خام بیشتر ایران به چین در دو ماه آخر سال به طور میانگین به ۰.۷ میلیون بشکه در روز رسید. برآوردهای مبتنی بر ClipperData نشان می دهد که میانگین صادرات نفت ایران در چند ماه اول سال ۲۰۲۱ بیش از ۰.۵ میلیون بشکه در روز بوده است. سایر تحلیلگران صنعتی و مطبوعات تجاری در محدوده تخمین های خود برای صادرات نفت ایران از بیشتر از ۰.۶ میلیون بشکه در روز تا کمتر از ۰.۶ میلیون بشکه در روز تخمین زده اند. همچنین بر اساس این گزارش اشاره شده است که استفاده از انتقال کشتی به کشتی(STS) و خاموش کردن فرستنده های شناسایی کشتی ایرانی، ردیابی صادرات نفت خام ایران را دشوار کرده است.
گاز طبیعی
ایران پس از ایالات متحده و روسیه در سال ۲۰۱۹ سومین تولیدکننده گاز طبیعی خشک جهان بوده است. تولید گاز طبیعی خشک بین سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۹ تقریباً دو برابر شد و به ۸.۴ تریلیون فوت مکعب رسید. ایران از سال ۲۰۱۴ چندین فاز از میدان گاز طبیعی فراساحلی پارس جنوبی را فعال کرده است و علیرغم چالش های ناشی از تحریم ها و کمبود سرمایه گذاری خارجی به توسعه میادین گاز طبیعی ادامه می دهد. از سال ۲۰۱۸، شرکت های داخلی عمدتاً در حال توسعه میدان های گاز طبیعی بوده اند. با این حال، در حالی که تحریمها بر صادرات نفت ایران اعمال میشود، رشد تولید گاز طبیعی کشور، بهویژه از میادینی که میعانات گازی تولید میکنند، به دلیل محدودیتهای ظرفیت ذخیرهسازی میعانات محدود باقی مانده است.