رهبر معظم انقلاب طبق سنت هرساله، سال جدید را «تولید؛ دانشبنیان، اشتغالآفرین» نامگذاری کردند. قریب یک دهه بهویژه از سال 90 به این سو شعارهای رهبر معظم انقلاب در ابتدای هرسال سمتوسوی اقتصادی دارد که محوریت اکثر آنها نیز مسئله تولید و حمایت از کالای ایرانی است.
این شعارها که شعارهایی امیدبخش برای کارگران و بخش مولد اقتصاد کشور است، از سوی شبکههای فارسیزبان خارج کشور و اپوزیسیون مورد حمله واقع میشود و تلاش میکنند با کماهمیت جلوه دادن آن یا بیثمر دانستن این نامگذاریها آن را خنثی کنند، در حقیقت، جبههای که در طول سالهای گذشته بیشترین خدمت را به دشمنان ایران در جهت تحریم و فلج کردن اقتصاد ایران داشته است، در ابتدای هرسال تلاش میکند به شعارهایی که دقیقاً در رویارویی با جنگ اقتصادی دشمن و آبادانی ایران است، حمله کند.
حتی برخی داخل کشور که در سالهای گذشته مدافع گرهزدن اقتصاد به مذاکره بودند و تلاش میکردند مشکلات اقتصادی را از این طریق حل کنند، مجدداً بر کوس مسئله تحریمها کوبیدند و حل هر مشکل اقتصادی را مشروط به رفع تحریم و مذاکره با طرف غربی عنوان کردند.
فارغ از اینکه گاه داخل کشور نیز متأسفانه با نامگذاریهای هرسال شعاری برخورد میشود و عزم جدی از سوی همه مسئولان برای تبدیل آن از حرف به عمل نیست اما نباید فراموش کرد که این شعارها علاوه بر آنکه برای طیفی از فعالان اقتصادی و کارگران امیدبخش است، یک نقشه راه است و تلاش برای نهادینه شدن دارد.
در حقیقت، مسئله توجه به تولید ملی و اشتغالآفرینی که جزو واژگان پربسامد این سالها بوده است، امری نیست که در یک سال و دو سال محقق شود بلکه مسیری است که همه آحاد مردم و مسئولان باید بهمرور آن را بپذیرند و به یک فرهنگ تبدیل شود.
یکی از وظایف رهبر انقلاب مصرّح در اصل 110 قانون اساسی، تعیین سیاستهای کلی نظام است که در مقاطع مختلف این سیاستها در زمینه انتخابات، اقتصاد مقاومتی، سلامت و… ابلاغ شده است، در همین راستا، رهبر انقلاب با توجه به وظیفه خویش مبنی بر جهتدهی به ارکان نظام، شعاری را برای هرسال انتخاب میکنند که با توجه به اهمیت اقتصاد و شرایط کنونی کشور، این شعارها سمتوسوی اقتصادی دارد.
از سال 87 تاکنون و همزمان با نامگذاری دهه چهارم انقلاب تحت عنوان دهه پیشرفت و عدالت، شعارهای رهبری سمتوسوی اقتصادی پیدا کرد که مرور بر این نامگذاریها این مسئله را روشن میکند. کلیدواژۀ اکثر نامگذاری مسئله تولید ملی است، برای مثال سال 91 سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، سال 96، اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال، سال 97 حمایت از کالای ایرانی، سال 98 رونق تولید، سال 99 جهش تولید، سال 1400 تولید؛ پشتیبانیها و مانعزداییها نام گرفت.
در نامگذاری سالها از سوی رهبر انقلاب باید بر دو نکته تأکید کرد؛ اولاً، اینکه این نامگذاریها یک ریلگذاری است و جهتدهی است و به این معنا نیست که با پایان سال موضوع بهکلی فراموش شود، برای مثال برای کشوری که میل به پیشرفت دارد جهاد اقتصادی یا حمایت از کار و تولید امری ضروری است و متوقف بر سال و ماه خاصی نمیشود لذا این نامگذاریها تلاش برای گسترش این ایده است که اذهان بهمرور طی سالها بر امر تولید تمرکز کنند.
ثانیاً، همانطور که گفته شد وطیفه رهبری تعیین سیاستهای کلی و هدایت است و امر اجرا و نظارت و همچنین قانونگذاری در اختیار قوای سهگانه است و اگر در تحقق شعار در پایان هرسال با کاستیهایی روبهرو هستیم ناشی از عدم تعهد برخی مسئولان به تحقق این شعارهاست؛ با وجود این، رهبری نشان دادهاند که برای تحقق این اهداف مصمماند.
برای مثال سال 97 که از سوی رهبر انقلاب سال حمایت از کالای ایرانی نامگذاری شده بود، نمایشگاهی با حضور تولیدکنندگان ایرانی در حسینیه امام خمینی(ره) برگزار شد و رهبر انقلاب بهمدت دو ساعت و نیم از این نمایشگاه بازدید کردند.
همچنین هرساله یکی از دیدارهای مهم مقام معظم رهبری با کارآفرینان و تولیدکنندگان ایرانی است؛ دیداری که حتی در شرایط محدودیتهای کرونایی نیز لغو نشد و در حسینیه امام خمینی برقرار بود.
اگرچه برخی دولتها همچون دولت گذشته اهتمامی به شعار سال نداشتند و قصد داشتند مسیر اقتصادی را از راههایی همچون مذاکره پیش ببرند، اما در سال گذشته که شعار آن “تولید؛ پشتیبانیها و مانعزداییها” بود دستگاه قضایی نسبت به عدم تعطیلی واحدهای تولیدی اهتمام جدی داشت، برای مثال در دوره ریاست آیتالله رئیسی در قوه قضائیه بیش از 5هزار مکاتبه از سوی دستگاه قضا برای رفع مشکلات واحدهای تولیدی انجام شد و همچنین با رویکرد رئیس سابق دستگاه قضایی، حدود دوهزار واحد تولیدی به چرخه اقتصاد برگشتند.
همچنین یکی از اقدامات مؤثر رئیس قوه قضاییه در سفرهای استانی، بازدید از کارخانههای تعطیلشده بود و پیگیری مشکلات کارخانهها و تولیدکنندگان بود، روندی که از سوی رئیس جدید قوه قضاییه نیز دنبال میشود.
رئیسجمهور نیز در ابتدای سال اعلام کرد “در سال جاری انشاءالله مسئله اشتغال مسئله اول ماست، بیکاری منشأ همه مصیبتهای اقتصادی و اجتماعی است و حمایت از تولید در صدر برنامههای دولت خواهد بود.”
البته توجه به نامگذاریهای اقتصادی از سوی مردم هم با استقبال مواجه شده است و مسیر فرهنگسازی را طی میکند، ایجاد کمپینهایی همچون «ایران، ایرانی بخر» در سالهای گذشته نشان میدهد مسئله توجه به تولید ملی درحال تبدیل شدن به فرهنگ عمومی است.
با این اوصاف آنچه موجب میشود بیگانگان از این نامگذاریها عصبانی شوند و سعی در تخطئه آن داشته باشند، مسیری است که این نامگذاریها علیه دستگاه تحریم ایران باز و اثرات تحریم را خنثی میکند.