اتاقهای فکر آمریکایی و غربی قطعا صحبتها و مواضع مسئولان ایرانی را به شدت تحت رصد قرار میدهند و با تفسیر بین خطوط آنها، سیاست گذاریهای خود را جهت خواهند داد. بدیهی است که صحبتهای مقامات دستاندرکار در حوزه سیاست خارجی و مذاکرات وین جایگاه بالاتری در این مساله دارد.
یکی از مسائل مربوط به مذاکرات؛ گستره تحریمهای آمریکاست. با وجود آنکه مذاکرات پیشرفت قابل توجهی داشته است و برخلاف مذاکرات دولت گذشته آمریکا مجبور به عقبنشینیهای قابل توجه از خواستههای فرابرجامی شده اما چند اختلاف کلیدی و مهم باقی مانده است.
سخنان اخیر وزیر امورخارجه اشاره به یکی از موضوعات باقی مانده یعنی تحریمهای مربوط به سپاه پاسداران قابل تامل است. امیرعبداللهیان خبر داده که فرماندهان نظامی آماده از خودگذشتگی هستند و اعلام کردهاند در صورتی که مذاکرات به جایی رسید که فقط مساله سپاه مانع توافق بود این مساله در اولویت قرار نگیرد و توافق انجام شود.
در صورتی که این مساله صحت داشته باشد میتوان با قاطعیت گفت سپاه پاسداران تنها از تحریمهایی که منافع اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار نمیدهد (همچون تحریم فرماندهان نظامی و…) صحبت کرده است. بدیهی است اگر تحریم نهادهای اقتصادی کشور به بهانه ارتباط با سپاه پاسداران پابرجا بماند نه تنها با خطوط قرمز مطرح شده توسط رهبر انقلاب همخوانی ندارد که در جایگاه تصمیم گیری فرماندهان انقلابی سپاه نیز نخواهد بود. چرا که این موضوع به منافع اقتصادی توافق برای کشور ارتباط دارد و تکلیف آن پیشتر در شروط رهبر انقلاب مشخص شده است.
اما نکته مهمتر آن است که چطور وزیر امورخارجه کشور که باید در راستای تحقق حداکثری دستاوردها و منافع ملی سخن بگوید اکنون یکی از برنامهها و پلنهای مطرح شده را به صورت رسانهای اعلام کرده و به اصطلاح دست خود را در مذاکرات رو کرده است؟ هرچند امیرعبداللهیان در نهایت گفته است وزارت خارجه از این مساله کوتاه نخواهد آمد اما آیا آمریکاییها ازین پس با اطمینان بیشتر بر عدم رفع تحریم سپاه تاکید نخواهند کرد؟ رسانهای شدن این مساله در صورتی که صحت داشته باشد اگر منجر به کم شدن منافع اقتصادی کشورمان از مذاکرات نیز نشود از نظر سیاسی چیزی جز یک ساده اندیشی و لو دادن بخشی از پلن مذاکراتی نمیتواند باشد.
امیرعبداللهیان پیشتر نیز در خصوص مذاکره مستقیم با آمریکاییها در وین دچار خطای راهبردی شده بود. به نظر میرسد وزیر امور خارجه باید نسبت به جایگاه خود و سخنانی که ابراز میدارد توجه بیشتری داشته باشد. طرح این موضوعات میتواند تغییر ریل صورت گرفته در کشور و همچنین دستاوردهای دولت سیزدهم را تحتالشعاع قرار داده و حصول منافع ملی را با چالش بیشتری رو به رو سازد.