تهران طی دو روز گذشته کانون دیپلماسی منطقه بود، از حضور ۶ وزیر خارجه تا برگزاری چهارمین دور مجمع گفتوگوی تهران که به گفته عراقچی این مجمع، تهران را به کانونی برای دیپلماسی در فضایی متفاوت و نوآورانه تبدیل کرد.
«مجمع گفتوگوی تهران ۲۰۲۵ تهران را به قلب تپنده وفاق منطقهای و کانونی برای دیپلماسی در فضایی متفاوت و نوآورانه تبدیل کرد»، این تعبیری است که وزیر امور خارجه سیدعباس عراقچی درباره چهارمین نشست مجمع گفتوگوی تهران که طی دو روز گذشته (۲۸ و ۲۹ اردیبهشتماه) در مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه برگزار شد، بیان کرد.
وزیر امور خارجه این رویداد را «جلوهای از درک متقابل، گوش سپردن مسئولانه و گفتوگوی صادقانه» برشمرد.
تهران کانون دیپلماسی منطقه
تهران طی دو روز گذشته کانون دیپلماسی منطقه بود، از حضور ۶ وزیر خارجه تا برگزاری چهارمین دور مجمع گفتوگوی تهران که به گفته عراقچی این مجمع، تهران را به کانونی برای دیپلماسی در فضایی متفاوت و نوآورانه تبدیل کرد.
گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، «مجمع گفتوگوی تهران ۲۰۲۵ تهران را به قلب تپنده وفاق منطقهای و کانونی برای دیپلماسی در فضایی متفاوت و نوآورانه تبدیل کرد»، این تعبیری است که وزیر امور خارجه سیدعباس عراقچی درباره چهارمین نشست مجمع گفتوگوی تهران که طی دو روز گذشته (۲۸ و ۲۹ اردیبهشتماه) در مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه برگزار شد، بیان کرد.
وزیر امور خارجه این رویداد را «جلوهای از درک متقابل، گوش سپردن مسئولانه و گفتوگوی صادقانه» برشمرد.
* ۶ وزیر خارجه منطقه در تهران
چهارمین نشست مجمع گفتوگوی تهران (Tehran Dialogue Forum) از صبح یکشنبه ۲۸ اردیبهشتماه به مدت دو روز با حضور ۲۰۰ هیأت از مقامات ارشد ۵۳ کشور و با حضور مسعود پزشکیان در محل دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه آغاز به کار کرد و عصر دوشنبه با سخنرانی محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی به کار خود پایان داد.
سومین نشست مجمع گفتوگوی تهران ۲۸ آذر ۱۴۰۱ در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه با محور «سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران: رهیافتی به دوستی و اعتمادسازی» با حضور شهید حسین امیرعبداللهیان برگزار شد. دومین نشست مجمع هم ۲۶ اسفند ۱۳۹۹ در این مرکز برگزار و محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین سخنران مراسم افتتاحیه این نشست بود.
چهارمین نشست شاهد حضور ۶ وزیر خارجه منطقه بود.
یوسف بن علوی وزیر خارجه عمان، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی نخستوزیر و وزیر خارجه قطر، فؤاد حسین وزیر خارجه عراق، رشید مردوف وزیر خارجه ترکمنستان، سراج الدین مهرالدین وزیر خارجه تاجیکستان و مولوی امیرخان متقی وزیر امور خارجه حکومت سرپرست افغانستان، ۶ وزیر خارجه منطقه بودند که در این نشست دو روزه حضور یافتند. نیچروان بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق و آرمن گریگوریان مشاور امنیت ملی ارمنستان و حکمت حاجیاف دستیار رئیسجمهور آذربایجان در امور سیاست خارجی هم از دیگر مقامات عالیرتبهای بودند که در نشست مذکور شرکت و در نشست افتتاحیه هم در جلسه پرسش و پاسخ شرکت کردند
وزرای خارجه عمان و تاجیکستان از سخنرانان روز نخست این نشست بودند و مولوی امیرخان متقی وزیر خارجه حکومت سرپرست افغانستان هم در نشستی با حضور محمدرضا بهرامی دستیار وزیر و مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه شرکت و به سؤالات مطرح شده پاسخ داد.
رئیس جمهور سابق، معاونان وزرای خارجه و همین طور وزرای سابق از جمله حاضران این نشست دو روزه بودند.
آندری رودنکو معاون وزیر امور خارجه روسیه، باسم نعیم و اسامه حمدان از اعضای دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس)، غیرت ساریبای دبیرکل کنفرانس «سیکا» و نورلان یرمکبایف دبیرکل سازمان همکاری شانگهای هم از جمله حاضران در این نشست بودند و دیداری هم با سیدعباس عراقچی داشتند. عادل عبدالمهدی نخستوزیر پیشین عراق هم در این نشست حضور داشت.
نشست سه جانبه عراقچی با همتایان قطری و عمانی
از جمله رویدادهای حاشیهای این مجمع، نشست سه جانبه وزرای خارجه ایران، عمان و قطر با حضور سیدعباس عراقچی، سید بدر البوسعیدی و شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی در حاشیه روز نخست مجمع گفتوگوی تهران بود. نشستی که آخرین تحولات و وضعیت مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با واسطه عمان محور آن بود و عراقچی روز دوشنبه در جمع خبرنگاران در این باره گفت: در خصوص مذاکرات ایران و آمریکا بحثهایی هم داشتیم. با وزیر خارجه عمان صحبت مفصلی را درباره ادامه مذاکرات داشتیم و وزیر خارجه قطر هم به ما ملحق شد و ایشان هم نظرات و ایدههایی دارد که در یک جلسه سه جانبه برگزار کردیم.
منطقه نیازمند روایتی نو از همزیستی مسالمتآمیز
سعید خطیبزاده معاون وزیر و رئیس دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه پیش از این درباره این مجمع گفته بود: ما در خصوص اقدامات قهرآمیز و تحریمهای غیرقانونی بینالمللی، جلسات متنوعی خواهیم داشت. همچنین درباره موضوعات مرتبط با گفتوگوهای رفع تحریمها، خلع سلاح در خاورمیانه و مسئله سلاحهای اتمی یا کشتار جمعی نیز جلساتی برگزار خواهیم کرد.
وی همچنین در مراسم افتتاحیه این نشست عنوان کرد: منطقه ما امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند وفاق، عقلانیت سیاسی، و روایتی نو از همزیستی مسالمتآمیز است.
تهران کانون دیپلماسی منطقه
تهران طی دو روز گذشته کانون دیپلماسی منطقه بود، از حضور ۶ وزیر خارجه تا برگزاری چهارمین دور مجمع گفتوگوی تهران که به گفته عراقچی این مجمع، تهران را به کانونی برای دیپلماسی در فضایی متفاوت و نوآورانه تبدیل کرد.
گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، «مجمع گفتوگوی تهران ۲۰۲۵ تهران را به قلب تپنده وفاق منطقهای و کانونی برای دیپلماسی در فضایی متفاوت و نوآورانه تبدیل کرد»، این تعبیری است که وزیر امور خارجه سیدعباس عراقچی درباره چهارمین نشست مجمع گفتوگوی تهران که طی دو روز گذشته (۲۸ و ۲۹ اردیبهشتماه) در مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه برگزار شد، بیان کرد.
وزیر امور خارجه این رویداد را «جلوهای از درک متقابل، گوش سپردن مسئولانه و گفتوگوی صادقانه» برشمرد.
* ۶ وزیر خارجه منطقه در تهران
چهارمین نشست مجمع گفتوگوی تهران (Tehran Dialogue Forum) از صبح یکشنبه ۲۸ اردیبهشتماه به مدت دو روز با حضور ۲۰۰ هیأت از مقامات ارشد ۵۳ کشور و با حضور مسعود پزشکیان در محل دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه آغاز به کار کرد و عصر دوشنبه با سخنرانی محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی به کار خود پایان داد.
سومین نشست مجمع گفتوگوی تهران ۲۸ آذر ۱۴۰۱ در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه با محور «سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران: رهیافتی به دوستی و اعتمادسازی» با حضور شهید حسین امیرعبداللهیان برگزار شد. دومین نشست مجمع هم ۲۶ اسفند ۱۳۹۹ در این مرکز برگزار و محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین سخنران مراسم افتتاحیه این نشست بود.
چهارمین نشست شاهد حضور ۶ وزیر خارجه منطقه بود.
یوسف بن علوی وزیر خارجه عمان، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی نخستوزیر و وزیر خارجه قطر، فؤاد حسین وزیر خارجه عراق، رشید مردوف وزیر خارجه ترکمنستان، سراج الدین مهرالدین وزیر خارجه تاجیکستان و مولوی امیرخان متقی وزیر امور خارجه حکومت سرپرست افغانستان، ۶ وزیر خارجه منطقه بودند که در این نشست دو روزه حضور یافتند. نیچروان بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق و آرمن گریگوریان مشاور امنیت ملی ارمنستان و حکمت حاجیاف دستیار رئیسجمهور آذربایجان در امور سیاست خارجی هم از دیگر مقامات عالیرتبهای بودند که در نشست مذکور شرکت و در نشست افتتاحیه هم در جلسه پرسش و پاسخ شرکت کردند.
وزرای خارجه عمان و تاجیکستان از سخنرانان روز نخست این نشست بودند و مولوی امیرخان متقی وزیر خارجه حکومت سرپرست افغانستان هم در نشستی با حضور محمدرضا بهرامی دستیار وزیر و مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه شرکت و به سؤالات مطرح شده پاسخ داد.
رئیس جمهور سابق، معاونان وزرای خارجه و همین طور وزرای سابق از جمله حاضران این نشست دو روزه بودند.
آندری رودنکو معاون وزیر امور خارجه روسیه، باسم نعیم و اسامه حمدان از اعضای دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس)، غیرت ساریبای دبیرکل کنفرانس «سیکا» و نورلان یرمکبایف دبیرکل سازمان همکاری شانگهای هم از جمله حاضران در این نشست بودند و دیداری هم با سیدعباس عراقچی داشتند. عادل عبدالمهدی نخستوزیر پیشین عراق هم در این نشست حضور داشت.
* نشست سه جانبه عراقچی با همتایان قطری و عمانی
از جمله رویدادهای حاشیهای این مجمع، نشست سه جانبه وزرای خارجه ایران، عمان و قطر با حضور سیدعباس عراقچی، سید بدر البوسعیدی و شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی در حاشیه روز نخست مجمع گفتوگوی تهران بود. نشستی که آخرین تحولات و وضعیت مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با واسطه عمان محور آن بود و عراقچی روز دوشنبه در جمع خبرنگاران در این باره گفت: در خصوص مذاکرات ایران و آمریکا بحثهایی هم داشتیم. با وزیر خارجه عمان صحبت مفصلی را درباره ادامه مذاکرات داشتیم و وزیر خارجه قطر هم به ما ملحق شد و ایشان هم نظرات و ایدههایی دارد که در یک جلسه سه جانبه برگزار کردیم.
* منطقه نیازمند روایتی نو از همزیستی مسالمتآمیز
سعید خطیبزاده معاون وزیر و رئیس دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه پیش از این درباره این مجمع گفته بود: ما در خصوص اقدامات قهرآمیز و تحریمهای غیرقانونی بینالمللی، جلسات متنوعی خواهیم داشت. همچنین درباره موضوعات مرتبط با گفتوگوهای رفع تحریمها، خلع سلاح در خاورمیانه و مسئله سلاحهای اتمی یا کشتار جمعی نیز جلساتی برگزار خواهیم کرد.
وی همچنین در مراسم افتتاحیه این نشست عنوان کرد: منطقه ما امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند وفاق، عقلانیت سیاسی، و روایتی نو از همزیستی مسالمتآمیز است.
* نگاه دیپلماسی ایران به سوی همه کشورهای منطقه
وزیر امور خارجه هم پیش از ظهر یکشنبه ۲۸ اردیبهشتماه در روز نخست مجمع گفتوگوی تهران با بیان اینکه همواره تلاش کردهایم نگرانیهای منطقی بینالمللی درباره برنامه هستهای کشور را از طریق تعامل و شفافیت مرتفع سازیم، گفت: نگاه دیپلماسی ما به سوی همه کشورهای منطقه است تا با الهام از شعار محوری وفاق دولت جمهوری اسلامی ایران، منطقه ای قوی و همگرا بسازیم.
وی همچنین عنوان کرد: دولت چهاردهم مسیر سیاست خارجی خود را در سه محور بنیادین تعریف کرده است: تعامل حداکثری با همسایگان، گسترش همکاری با کنشگران نوظهور و کشورهای جنوب جهانی و برقراری توازن در روابط با قطبها و بلوکهای قدرت جهانی در شرق و غرب عالم. سیاست خارجی ما بر پایه توازن و واقعگرایی شکل گرفته است.
صلح و امنیت در منطقه ما بدون رسیدگی صادقانه، عمیق و همهجانبه به مسئله فلسطین امکانپذیر نیست»، «رژیم اسرائیل تهدید مزمن برای صلح و ثبات منطقهای»، « ایران هرگز بهدنبال سلاح هستهای نبوده و نیست و پایبندی خود را به اصل عدم تولید و بهکارگیری سلاحهای کشتار جمعی دنبال میکند»، «ما خواهان توافقی عادلانه و متوازن هستیم؛ توافقی که در چارچوب معاهده NPT، با احترام کامل به حقوق هستهای ایران شکل گرفته و به طور عینی رفع جامع تحریمها را تضمین کند»، «آمادگی ایران برای آغاز فصلی تازه در روابط با اروپا»، «ملتهای ما میتوانند با بازیابی حق تعیین سرنوشت و طراحی آیندهای مبتنی بر اراده جمعی خود، مسیر جدیدی برای توسعه، صلح و همکاری بگشایند. آیندهای که نه در اتاقهای فکر قدرتهای فرامنطقهای، بلکه در پایتختهای منطقهای و بر اساس نیازها، ارزشها و واقعیتهای بومی شکل میگیرد»، از جمله مباحث مطرح شده از سوی عراقچی در این نشست بود.
مسعود پزشکیان رئیس جمهور هم در این نشست گفت: ما آمادهایم تا دست دوستی به تمامی همسایگان خود دراز کنیم و با همکاری و همافزایی در جهت پیشرفت و توسعه حرکت کنیم. اما باید تأکید کنم که هیچگاه اجازه نخواهیم داد که کشورهای خارجی بهویژه آمریکا و رژیم صهیونیستی بخواهند بر سرنوشت ما تسلط پیدا کنند. ما بهعنوان یک ملت بزرگ، همیشه از اصول خود دفاع خواهیم کرد.
در طی دو روز در حدود ۵۰ پنل در موضوعات مختلف در مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه برگزار شد. در همین خصوص سعید خطیبزاده در مراسم اختتامیه بیان کرد: در دو روز گذشته نزدیک به ۵۰ جلسه و نشست مختلف با حضور ۵۸۰ شرکت کننده و ارائه کننده مطلب از ایران و از ۵۳ کشور دنیا برگزار شد.
«سوریه در تقاطع راهها: به سوی وحدت یا تجزیه؟»،«بریکس و شانگهای: ترسیم افقهای امیدبخش برای جهان جنوب»، «ایران و اروپا: گفتوگو، چالشها و چشمانداز»، «همکاری اوراسیا در کانون توجه در میانه عدم قطعیت»، «فلسطین: عدالت انکار شده»، «اتمها و ائتلافها: بازاندیشی در عدم اشاعه هستهای منطقه»، «غرب آسیا: صفبندیهای جدید در نظم منطقهای در حال شکلگیری»، «تحریمها، تروریسم اقتصادی و حقوق بشر: حقوق بینالملل در محاصره»، «از شبهقاره تا اوراسیا: کریدورها، ژئواکونومی و گشایش ظرفیتها»، «مذاکرات هستهای ایران: ترسیم آیندهای پایدار»، «اقتصاد جهانی مبتنی بر هوش مصنوعی: شکلدهی به آیندهای دیجیتال»، «تغییر پارادایمها در خلیج فارس: از بازدارندگی قهری تا توسعه جمعی» و «تأثیر فناوری زیستی بر چالشهای سلامت و محیط زیست»، از جمله پنلها و نشستهایی بود که در این دو روز برگزار شد.
* حضور قالیباف در مراسم اختتامیه
از سوی دیگر عراقچی روز دوشنبه و پیش از مراسم اختتامیه که سخنران آن محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی بود، در جمع خبرنگاران برگزاری این نشست را تجربه بسیار خوبی خواند و افزود: نشانگر میزان اهمیت و اعتبار چنین مباحثاتی است و اینکه نشان داد تهران میتواند مرکزی برای تبادل آرا در خصوص مسائل منطقهای و بینالمللی باشد.
وی گفت: ظرف دیروز و امروز ما ۵۰ گفتوگو در اشکال مختلف برگزار کردیم چه به صورت سخنرانی، گفتوگوی دو نفره و مباحثه. حضور مقامات بلندپایه شرکت کننده قابل توجه بود. همه شما دعوت هستید که سال آینده مجدد تشریف بیاورید و سال آینده را با قوت و قدرت بیشتری در سطح گستردهتری برگزار کنیم.
قالیباف هم در مراسم اختتامیه در سخنانی با بیان اینکه امروز مسئله منطقه، بازی با حاصلجمع صفری است که اسرائیل به راه انداخته، گفت: اسرائیل امنیت خود را در ناامن بودن منطقه میداند. کشورهای منطقه نیز باید بدانند رشد و توسعه جزیرهای در منطقه غرب آسیا امکانپذیر نخواهد بود. تلاش جمهوری اسلامی برای گسترش امنیت به سراسر منطقه برآمده از این رویکرد است که منطقهای امن و پایدار، زمینهساز توسعه کشورهای آن خواهد بود. وی افزود: کشورهای منطقه نیز بدانند امنیت کالایی وارداتی نیست، بلکه امری درونزا و شبکهای است، امنیتآفرینی با ایجاد احساس تهدید برای دیگران، بازی منطقه را به نفع هیچکس طراحی نمیکند، بلکه مسیر امنیتزایی از همکاری مشترک عبور میکند.
سعید خطیبزاده در مراسم اختتامیه با تشریح برنامهها و نشستهای برگزار شده در دو روز گفت: «اما این نقطه پایان مجمع نخواهد بود و از همین فردا همکاران من آماده خواهند شد که خود را برای مجمع سال بعد در یک کم و کیف انشاءالله بهتر آماده کند.»