نقش هایی که چین در جهان پرتلاطم سال ۲۰۲۳ ایفا می کند: میانجی بحران، سازنده صلح، مروج هم کاری!

خلاصه تحلیل:

1. گلوبال تایمز، رسانه رسمی چین، در این تحلیل به نقش‌آفرینی‌های چین در عرصه جهانی در سال 2023 پرداخته‌است.

2. تحلیلگر گلوبال، جهان سال 2023 را در آستانه دوره آشفتگی توصیف می‌کند، جهانی که هر گوشه‌اش در گیر جنگ است و تاثیر این جنگ‌ها به سراسر آن منتقل می‌شود. از جنگ اوکراین و روسیه تا جنگ اسرائیل و فلسطین و… همه در ساخت این جهان آشفته موثرند.

3. اما مسئله این تحلیل این است که چین کجای این جهان آشفته ایستاده و به عنوان یک قدرت اصلی چگونه ایفای نقش می‌کند؟

4. جین کانرونگ، استادیار دانشکده مطالعات بین المللی در دانشگاه رنمین چین، به گلوبال تایمز گفت: “در طول تاریخ، دوره های آشفتگی معمولا زمانی پدیدار می شوند که یک نظم قدیمی سقوط کرده یا ناکارآمد می شود، و قدرت های نوظهور در تلاش برای تغییر شکل یا ایجاد یک نظم جدید برای حل مشکلاتی هستند که نظم قدیمی قادر به حل آن ها نبوده است.”

5. چین به عنوان قدرتی که در تلاش است جای پای خود را در تغییر نظم جهانی محکم کند، به همراه شرکای خود در سراسر جهان در تلاش است تا امید به صلح و توسعه را در این دوره از آشفتگی حفظ کند. چین تمام تلاش خود را می کند تا از درگیری اجتناب کند و اختلافات را به صورت دیپلماتیک و از طریق اجماع سیاسی مدیریت کند. در سال 2023، چین نیز با خرد و تلاش خود برای ارائه عناصر ارزشمندی که جهان به دنبال آن است، مشارکت کرد: صلح، آزادی، فرصت ها، مسئولیت، اطمینان و عدالت.

6. تحلیلگر گلوبال بخش دوم تحلیل خود را به روابط چین و غرب اختصاص داده‌است. و اجمالا اشاره می‌کند که، چین اکنون در تلاش است تا چگونگی شکل دهی روابط خود با قدرت های بزرگ غربی را برای ایجاد یک “ثبات استراتژیک جهانی” برای خود بیابد و این فقط در مورد روابط دوجانبه با سایر کشورها نیست، بلکه از نظر چشم انداز جهانی نیز مربوط می شود. نشست سان فرانسیسکو هم این پیام کلیدی را به جهان داد که دو اقتصاد بزرگ و دو کشور قدرتمند این کره خاکی قادر به مدیریت اختلافات و رقابت های خود هستند و همچنین مایل به جستجوی امکانات برای هم کاری هستند.

7. این تحلیل تصریح می‌کند که روابط چین و اتحادیه اروپا درحال گسترش است و همچنین همکارهایی میان آمریکا و چین و شکل گرفته اما این چین همچنان می‌داند که مهم‌ترین رقیب آمریکا است و به جای ایده‌پردازی رویکردی واقع‌گرا نسبت به روابط با آمریکا و غرب دارد.

8. گلوبال بخش آخر این تحلیل را با عنوان «هدیه به دنیای پرتلاطم» به تاثیرات چین بر روند صلح جهانی پرداخته است و مصداق‌هایی مانند، میانجی‌گری برای صلح ایران و عربستان سعودی مطرح کرده‌است. و همچنین عضوگیری جدید بریکس را هم به عنوان یکی از نشانه‌های انتشار صلح جهانی مثال زده و در نتیجه؛ چین را مهم‌ترین کشوری دانسته که توانسته وعده صلح را در این جهان پر تلاطم به دنیا مخابره کند.

پس از اپیدمی سه ساله کووید-19، در آغاز سال 2023، چین، همراه با سایر نقاط جهان، امید زیادی به بازسازی جهانی مبتنی بر توسعه، صلح و رفاه دارد. با این حال، متأسفانه، بهبود جهانی همچنان شکننده و نامشخص است.

درگیری روسیه و اوکراین پس از حمله متقابل ناموفق کی یف به بن بست رسیده است و بار دیگر جنگ وحشیانه بین اسرائیل و فلسطین درگرفته‌است. این محدود به اروپا و خاورمیانه نیست، تمام جهان شاهد یک سال درگیری بوده است، از جمله جنگ داخلی در سودان که در آوریل آغاز شد و کودتای نیجر در ماه ژوئیه، درگیری بین آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه مورد مناقشه قره باغ کوهستانی در  آسیای مرکزی و همچنین درگیری نظامی در شمال میانمار در ماه های اخیر.

محققان چینی و کارشناسان امور خارجی گفتند که جهان در سال 2023 وارد “دوره آشفتگی بزرگ” شده است.چین به ایفای نقش به عنوان یک قدرت اصلی مسئول در طول این درگیری ها ادامه داده است

و تلاش هایی مانند ارسال کشتی های نیروی دریایی برای تخلیه مردم از جمله اتباع چینی و سایر کشورها از مناطق درگیری انجام داده است و در برخی موارد چین نیز به طور فعال از طریق کانال های دیپلماتیک در مناقشه میانجیگری می کند.

جین کانرونگ، استادیار دانشکده مطالعات بین المللی در دانشگاه رنمین چین، به گلوبال تایمز گفت:

“در طول تاریخ، دوره های آشفتگی معمولا زمانی پدیدار می شوند که یک نظم قدیمی سقوط کرده یا ناکارآمد می شود، و قدرت های نوظهور در تلاش برای تغییر شکل یا ایجاد یک نظم جدید برای حل مشکلاتی هستند که نظم قدیمی قادر به حل آن ها نبوده است.”

با این وجود، جدا از اخبار بدی مانند؛ جنگ و تنش، خبرهای خوبی نیز در مورد همکاری و آشتی وجود دارد. به گفته کارشناسان، از توافق میان عربستان سعودی و ایران بر سر احیای روابط دیپلماتیک گرفته تا گسترش تاریخی BRICS و همچنین مجمع کمربند و جاده (BRF)برای هم کاری بین المللی که اعتماد به شفافیت و هم کاری بین المللی را افزایش می دهد.

چین به همراه شرکای خود در سراسر جهان در تلاش است تا امید به صلح و توسعه را در این دوره از آشفتگی حفظ کند.

نقشی که چین در این دوره ایفا می کند برای جهان بسیار مهم است.

چین تمام تلاش خود را می کند تا از درگیری اجتناب کند و اختلافات را به صورت دیپلماتیک و از طریق اجماع سیاسی مدیریت کند.

  در سال 2023، چین نیز با خرد و تلاش خود برای ارائه عناصر ارزشمندی که جهان به دنبال آن است، مشارکت کرد: صلح، آزادی، فرصت ها، مسئولیت، اطمینان و عدالت.

چگونه با غرب برخورد کنیم؟

به گفته کارشناسان، برای دیپلماسی چین در سال 2023، یک سوال مهم در مورد نحوه برخورد با غرب بوده است. آن ها خاطرنشان کردند: بسیاری از کشورهای غربی با منافع، ترجیحات و اولویت های مختلف وجود دارند و چگونگی مدیریت اختلافات، اجتناب از درگیری ها، بازسازی اعتماد متقابل و تلاش برای هم کاری با کشورهای غربی برای چین و جهان کلیدی برای جلوگیری از تشدید رویارویی بلوکی و جنگ سرد جدید است.

روابط بین چین و غرب در سال 2023 با چالش هایی مواجه شده است. به عنوان مثال، “بحران بالون چین و ایالات متحده” در فوریه، اما چین رویکردی بالغانه برای جلوگیری از تشدید اوضاع در پیش گرفت.

تعاملات چین و غرب در سال جاری تا حد زیادی نشان دهنده آرامش استراتژیک چین بوده است.

کوی هونگجیان، استاد آکادمی حاکمیت منطقه ای و جهانی در دانشگاه مطالعات خارجی پکن، به گلوبال تایمز گفت: “در چند سال گذشته، جریان اصلی روابط چین و غرب بیشتر حول محور” تلافی جویانه “و” تسلیم ناپذیری ” بوده است و این ویژگی ها هنوز هم وجود دارد، اما امسال رویکرد چین انعطاف پذیرتر می شود.”

کوئی خاطرنشان کرد:

چین اکنون در تلاش است تا چگونگی شکل دهی روابط خود با قدرت های بزرگ غربی را برای ایجاد یک “ثبات استراتژیک جهانی” برای خود بیابد و این فقط در مورد روابط دوجانبه با سایر کشورها نیست، بلکه از نظر چشم انداز جهانی نیز مربوط می شود.

در ماه نوامبر، نشست میان شی جین پینگ، رئیس جمهور چین و جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا که به طور ویژه توسط طرف آمریکایی در سان فرانسیسکو ترتیب داده شده بود،

این پیام کلیدی را به جهان داد که دو اقتصاد بزرگ و دو کشور قدرتمند این کره خاکی قادر به مدیریت اختلافات و رقابت های خود هستند و همچنین مایل به جستجوی امکانات برای هم کاری هستند.

محققان چینی سفر موفقیت آمیز شی به آمریکا را نشانه ای خواندند که نشان می دهد علی رغم ادامه سیاست تحریک آمیز و رویکردهای خصمانه واشنگتن در بسیاری از جبهه ها از جمله سرکوب در حوزه علم و فن آوری و حضور نظامی تهاجمی آن در دریای چین جنوبی و تنگه تایوان، روابط چین و آمریکا “رو به وخامت گذاشته و شروع به تثبیت کرده است”.

در سال 2023، دولت بایدن تعدادی از مقامات ارشد از جمله آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، جانت یلن، وزیر خزانه داری، جینا ریموندو، وزیر بازرگانی و جان کری، فرستاده آب و هوا را به چین اعزام کرد.

به گفته کارشناسان، این اقدامات که نشان دهنده تقاضای ناامیدکننده واشنگتن برای تعامل و گفتگو است، نه تنها زمینه را برای نشست شی – بایدن فراهم کرده، بلکه سایر کشورهای غربی یا متحدان کلیدی آمریکا را نیز بر آن داشته تا روابط خود با چین را براساس خواسته های خود بهبود بخشند.

به عنوان مثال، روابط چین و استرالیا حداقل از نظر تجارت و مبادلات مردم به مردم بهبود یافته است، در حالی که ژاپن و کره جنوبی نیز تلاش می کنند روابط خود را با چین بهبود بخشند، به دنبال هم کاری باشند و راه را برای یک نشست سه جانبه دیگر در سال آینده هموار کنند.

در ۲۴ نوامبر ۲۰۲۳، وانگ یی، عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی CPC و وزیر امور خارجه، در کنار کاترین کولونا، وزیر امور خارجه و اروپای فرانسه، پس از مذاکرات در پکن، با مطبوعات دیدار کرد و گفت: ” تا زمانی که چین و اروپا دست به دست هم ندهند، رویارویی بلوکی رخ نخواهد داد، جهان از هم نخواهد پاشید و جنگ سرد جدیدی رخ نخواهد داد.”

چارلز میشل رئیس شورای اروپا و اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا در دیدار با شی در 7 دسامبر خاطرنشان کردند که اتحادیه اروپا و چین دو نیروی اصلی جهان و شرکای تجاری مهم یکدیگر هستند.

زمینه های همکاری اتحادیه اروپا و چین همچنان در حال گسترش است…

اتحادیه اروپا برای روابط خود با چین ارزش زیادی قائل است و نمی خواهد از چین جدا شود.  این کشور به دنبال یک رابطه بلندمدت، باثبات، قابل پیش بینی و پایدار با چین است.”

با افزایش نفوذ و قدرت، چین به طور فزاینده ای در مدیریت روابط خود با غرب بالغ می شود. اگر همیشه اجازه دهیم رقابت یا حتی تقابل بر روابط با غرب حاکم شود، قطعا به زنجیره های تامین، زنجیره های صنعتی، تجارت و سرمایه گذاری آسیب خواهد زد. این فقط برای چین بد نیست، بلکه برای بهبود جهانی نیز بد است.”

بهبود روابط میان چین و بسیاری از کشورهای غربی در سال جاری خطر و خطر را در چشم انداز بین المللی کاهش داده است.

اما چین همچنین با توجه به عدم اطمینان و سیاست های داخلی بسیار غیرقابل پیش بینی خود، برای نقاط عطف بالقوه ای که ممکن است در آینده به دلیل غرب، به ویژه آمریکا رخ دهد، آماده است.

کارشناسان می گویند: روشن است که آمریکا هنوز چین را به عنوان اصلی ترین رقیب خود می بیند، بنابراین چین به جای ایده آل گرایی در برخورد با غرب، طرز فکر روشنی خواهد داشت.

هدیه به دنیای پرتلاطم

در ماه مارس، با میانجیگری چین، عربستان سعودی و ایران، دو قدرت بزرگ خاورمیانه که از رویارویی طولانی مدت رنج می بردند، برای بازسازی روابط دیپلماتیک با یکدیگر در پکن به توافق رسیدند.

این یک هدیه مهم به جهان است که به شدت به صلح و بهبود اقتصادی نیاز دارد و این نقطه شروعی برای یک روند آشتی بزرگ در خاورمیانه می شود و حتی برخی ناظران می گویند که آن رسانه های غربی با تعصب و دشمنی شدید علیه چین نتوانسته اند زاویه ای برای تضعیف چین در این زمینه پیدا کنند.

سید حمزه صفوی، مدیر مؤسسه آینده‌شناسی جهان اسلام در ایران، در ماه نوامبر در مجمع شیانگشان پکن به گلوبال تایمز گفت که

میانجیگری چین بین ایران و عربستان سعودی الگوی بسیار خوبی برای همه قدرت‌های بزرگ است. خاورمیانه مدت‌هاست که از مداخله قدرت‌های بزرگ خارجی رنج می‌برد.

  وی گفت: “اما در تاریخ، من فکر می کنم این اولین گام و اولین نمونه برای یک قدرت خارجی بود که نقش بسیار خوبی بین ایران و عربستان ایفا کند. به لطف تلاش چین برای این کار.”

در ماه اوت، اجلاس بریکس در آفریقای جنوبی پیام دلگرم کننده ای از توسعه تاریخی را به همراه داشت و از شش عضو جدید استقبال کرد. در ماه اکتبر، در سومین BRF که نمایندگانی شامل سران کشورها، روسای دولت ها و مقامات ارشد از بیش از ۱۴۰ کشور و ۳۰ سازمان بین المللی در آن حضور داشتند،

چین هشت گام مهم را اعلام کرد که این کشور برای حمایت از هم کاری با کیفیت بالا و راه و تحقق یک “دهه طلایی” دیگر به عنوان بخشی از این سفر جدید انجام خواهد داد.

لی هایدونگ، استاد دانشگاه امور خارجه چین، روز یکشنبه به گلوبال تایمز گفت: ” سخت است تصور کنیم که بدون همه این اخبار خوب که توسط چین یا به طور مشترک توسط چین و شرکایش کمک می شد، سال ۲۰۲۳ سالی پر از اخبار بد مانند جنگ، درگیری، تنش و بی ثباتی بود. وقتی دیگر قدرت‌های بزرگ بر رقابت استراتژیک، تفکر حاصل جمع صفر و رویارویی بلوک‌ها و غیره تمرکز می‌کنند، چین آخرین قدرت بزرگی است که هنوز برای جهانی‌سازی اقتصادی، ایجاد صلح و توسعه می‌جنگد.»

به گفته ژو بو، مدیر کل موسسه توسعه جهانی و مطالعات امنیتی دانشگاه جیانگ سو، “رویکرد متمرکز بر صلح” چین جنبه برجسته دستور کار دیپلماتیک آن در سال 2023 است.  این رویکرد به طور گسترده در سطح بین المللی شناخته شده و مورد استقبال قرار گرفته است. در متن مناقشه روسیه و اوکراین، چین فرستاده ویژه خود را برای میانجیگری و ترویج قطعنامه های مبتنی بر مذاکره فرستاده است.  به همین ترتیب، نقش فعال چین در میانجیگری در مناقشه اسرائیل و فلسطین به عنوان رئیس دوره ای شورای امنیت سازمان ملل بسیار مورد تحسین قرار گرفته است.

از میانجی گری فعالانه در مناقشات گرفته تا فراهم کردن فرصت ها و بسترهای همکاری، چین از طریق تلاش های دیپلماتیک خود برای جهان که به شدت خواهان صلح و توسعه در سال جاری است، کاره ای زیادی انجام داده است.

سال ۲۰۲۳ بر چالش ها و خطرات چشم انداز جهانی از جمله تحولات اقتصادی و امنیت ژئوپلیتیک تاکید دارد. ژو خاطرنشان کرد: انتخابات آتی آمریکا در سال ۲۰۲۴ نه تنها بر روابط چین و آمریکا بلکه بر چشم انداز کلی بین المللی نیز تاثیر خواهد گذاشت، به این معنی که چین باید هوشیار و متعهد به مسیر توسعه خود باشد و به صلح، ثبات جهانی و ساخت جامعه ای با آینده مشترک برای بشریت کمک کند.

https://www.globaltimes.cn/page/202312/1303865.shtml

منبع: گلوبال‌تایمز

ترجمه و تلخیص: دنیای تحلیل