چند ماه دیگر فضای سیاسی کشور کاملا درگیر با فضای انتخاباتی خواهد شد. با این حال گروهها و احزاب سیاسی فعالیت جدی خود را برای حضور موثر در انتخابات مجلس ۱۴۰۲ را از هم اکنون شروع کردهاند. اما باید در فرایند انتخابات به سه نکته اساسی در زمینههای سلامت افراد نامزد در انتخابات، دقت در بررسی صلاحیت افراد، هزینههای مالی کاندیداها در تبلیغات و لیستبندی نیروهای فعال سیاسی دقت و توجه داشته باشیم.
در همین زمینه پایگاه خبری تحلیلی بصیرت در گفتگویی با دکتر محمدصادق کوشکی کارشناس ارشد مسائل سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، به بررسی روند نامنویسی داوطلبان در فرایند ثبت نام و نیز مشارکت بالا در انتخابات یازده اسفند پرداخته شده است.
آیا شرایط اقتصادی و معیشتی مردم در فرایند انتخابات تأثیرگذار خواهد بود؟
دکتر کوشکی: تجربه نشان داده شرایط متفاوت و بعضاً نامطلوب اقتصادی مانع جدی برای مشارکت سیاسی در کشور نخواهد شد به ویژه اینکه این مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی باشد البته شرکت در برگزاری انتخابات مجلس تابع ویژگیهای مختلفی است که نمیشود به مسئله اقتصادی و معیشتی مردم گره زد. اگر این نکات در روند برگزاری انتخابات رعایت شود ما با مشارکت قابل قبولی در یازده اسفند مواجه خواهیم بود و نباید نگران باشیم.
آقای دکتر در خصوص مشارکت قابل قبول مردم در انتخابات ابتدا باید به چه مسئلهای توجه داشت؟
دکتر کوشکی: اولین موضوعی که منجر به نگرانی مردم در بحث انتخابات مطرح است سلامت نامزدهای مجلس شورای اسلامی است. متأسفانه در سالهای گذشته و به خصوص در مسئله انتخابات نماینده و یا مسئولی در حوزه شهرستان و یا استان رد صلاحیت میشدند، ولی متأسفانه چند روز قبل از رأیگیری با اعمال نفوذ توانسته بودند تأیید صلاحیت خود را از منابع مختلف دریافت کنند و در انتخابات شرکت کنند. همین اتفاق موجب میشود بخش قابل توجهی از نیروهای مؤمن و معتقد به انقلاب دلسرد شوند و به نوعی حضور خود را در انتخابات بیفایده و بدون تأثیر بدانند. شورای نگهبان باید در بحث تایید و احراز صلاحیتها با دقت و هوشیاری مانع حضور افراد بدنام و فاقد صلاحیت شود افرادی قبلاً مسئول و یا نماینده بودند و دارای تخلفات اقتصادی مشخص در دوره خود بودند و حتی با باندبازی و رابطه توانستند اقوام و نزدیکان خود را به جایی برسانند. یکی از مسائلی که بیشتر مورد نظر مردم در بحث صلاحیت کاندیداها هست این است که افرادی در شهرستان و حتی کشور بعنوان سمبل فساد و ناکارآمدی مطرح هستند که نباید در تایید و احراز صلاحیت آنها مماشاتی صورت بگیرد چرا که همین امر منجر میشود مشارکت در انتخابات تحت تأثیر منفی قرار بگیرد.
متأسفانه در طول ادوار گذشته در مجلس شورای اسلامی شاهد افراد بیتجربه و بیصلاحیت بودیم در این زمینه باید دو نکته را در نظر بگیریم اول اینکه اگر چنین موضوعی دوباره اتفاق بیفتد منجر به دلسردی مردم خواهد شد و نکته بعدی چه نهادهایی باید به این مسئله ورود جدی داشته باشند؟
دکتر کوشکی: یکی از مواردی که در انتخابات باید مدنظر باشد افراد بیتخصص؛ بیصلاحیت و بیاعتقاد به دین و آرمانهای انقلاب نباید وارد صحنه انتخاباتی شوند در برخی از شهرستانها افرادی به صرف داشتن مال و ثروت و قدرت اقتصادی با زدوبندهایی وارد فرایند انتخابات میشوند و همین مسأله در شهرهای کوچک تأثیر منفی میگذارد. ما نباید ملاک انتخابات را در شهرهای بزرگ و پایتخت در نظر بگیریم انتخابات با حضور مردم در شهرستانها و شهرهای کوچک پررنگ و پرشور میشود.
یک موضوعی که مردم همواره در بحث انتخابات با دقت دنبال میکنند هزینه و مخارجی است که توسط کاندیداها صرف میشود. هر چقدر مردم این مسئله را مشاهده کنند به اصل انتخابات و حتی مجلس بدگمان خواهند شد. امروز مردم ما هوشیار هستند و بادقت تمام مسائل مربوط به کاندیداها را دنبال میکنند و متوجه رفتار افرادی که میخواهند با قدرت مالی و ثروت خود به ساختار مجلس شورای اسلامی ورود پیدا کنند هستند. باید وزارت کشور و شورای نگهبان مانع این چنین رفتارهای اقتصادی توسط برخی افراد کاندیداتور در انتخابات شوند. اگر چنین برخوردی صورت بگیرد و تصویر سالم و خوبی را از انتخابات به نمایش بگذارند تأثیر جدی در مشارکت مردم به همراه خواهد داشت.