فرانسه مجددا در روزهای اخیر درگیر اعتراضات به دلیل قتل نوجوانی ۱۷ درگیر اعتراضات گسترده است. عملکرد دستگاههای امنیتی و پلیس فرانسه نیز مورد توجه تحلیلگران سیاسی قرار گرفته است.
چندی پیش نوجوانی ۱۷ ساله به نام «نائل» توسط پلیس فرانسه به قتل رسید. گلولهای که جان نائل را گرفت فرانسه را دچار بحران دیگری کرد که شواهد و قرائن نشان از خشم زیاد قشر معترض میدهد. دولت مکرون در ماههای اخیر مدام درگیر بحرانهای این چنینی بوده است. چند ماه قبل که طرح موسوم به اصلاح قانون بازنشستگی فرانسه را به آشوب کشید، پس از آن قتل یک پناهنده کرد به دست مردی نژادپرست و امروز هم نوبت قتل یک پناهجو توسط پلیس این کشور، فرانسه را به آتش کشیده است.
آشوبهای مربوط به پناهجویان ریشه در سیاستهای نژادپرستانه ای دارد که در سیاستورزی اروپایی امری نهادینه است و نمایشهای حقوق بشری نمیتواند تغییر در ماهیت آن به وجود آورند. در حاشیه این اعتراضات اما اتفاقاتی رخ داد که توجه تحلیلگران را به خودش جلب کرد. نخستین مورد خشم عجیب معترضین است که شاید از نارضایتیهای عمیق در جامعه فرانسه دارد و نکته مهمتر از آن خشونت عنان گسیخته پلیس این کشور علیه معترضان است.
در جریان اغتشاشات ایران و تنشهایی شبیه آن در بسیاری از نقاط جهان، دولتهای اروپایی همچون دولت فرانسه با هر ابزار دیپلماتیکی که در دست داشتند سعی بر فشار بر روی نیروهای تامین امنیت و نظم کردند. این اقدام اگرچه برای آنها توجیهاتی همچون فشار بر کشورهای غیرهمسو دارد اما وقتی عجیب میشود که همراه با شعارهای رنگین حقوقبشری میشود.
امروز خیابانهای پاریس، مارسی و مون پلیه شاهد مرگ این شعارهای فانتزی هستند. ۴۵ هزار نیروی پلیس مجهز برای مقابله با چنین اعتراضاتی مسلما با عبارت معروف «به رسمیت شناختن حق اعتراض» مغایرت و تعارض دارد. اعلام منع تردد در شهر مون پلیه را میتوان نقطه مقابل «پذیرش مطالبات معترضین» دانست و صحبتهای تهدیدآمیز وزیر کشور فرانسه مبنی بر استفاده ابزارهای فوقالعاده سرکوبی را هم میتوان نقطه مقابل «ایجاد گفتگو میان دولت و معترضین» تحلیل کرد.
این خشونت دولتی فرانسه از قضا در زمانی اوج گرفته است که این کشور شاهد اقداماتی مشابه آنچه در اغتشاشات ایران رخ داد نیست. در فرانسه نه ماموری توسط معترضین به صورت دسته جمعی به قتل رسیده است و نه شهروندی به بهانه تفاوت ظاهری و فرهنگی با تظاهراتکنندگان دچار خشونت شده است. با این حال اما پلیس فرانسه تصمیم گرفته است از نهایت قوای خود برای سرکوب خشونتآمیز اعتراضات استفاده کند.
دولت مکرون که تا همین چندی پیش رفیق گرمابه و گلستان اپوزیسیون ضدوطن جمهوریاسلامی بود و دم از حمایت جنبش فواحش میزد؛ خود در مدیریت آشوبهای داخلی خود در همه مراحلی که آنرا تجربه کرده ناموفق بوده است. دولت پرادعای فرانسه بار دیگر این روزها نشان داده سنخیتی با آنچه میگوید ندارد.