بیشک یکی از مهمترین دستاوردهای کشور در حوزه سیاست خارجی در سال 1401، شتاب گرفتن حرکت قطار تعاملات ایران با کشورهای منطقه بوده است که رهبر معظم انقلاب نیز بر ادامه پیگیری این راهبرد تأکید کردند.
بررسی کارنامه سیاست داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران در پایان سال ۱۴۰۱ نشان می دهد که کشور ما،سالی پر فراز و نشیب با چالشها و دستاوردهای متعدد در حوزههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی را پشت سر گذارده است.
رهبر معظم انقلاب در سخنرانی روز اول فروردین در حرم رضوی به محورهای مهم تحولات در سال ۱۴۰۱ اشاراتی دقیق و راهگشا داشتند که بهطور قطع باید بهعنوان رهیافتهای محوری از سوی دستگاههای مختلف مورد توجه و اقدام قرار گیرد.
رهبر معظم انقلاب اولویت موضوع اقتصاد و ضرورت تلاش همهجانبه برای بهبود وضعیت معیشتی مردم بهویژه اقشار کم درآمد را با تمرکز بر رونق تولید ملی مورد تأکید قرار دادند و البته موفقیت در این مسیر را مستلزم کاهش تصدیگری دولت در اقتصاد و میدان دادن به بخش خصوصی عنوان کردند. اشاره رهبری به چالشها و دستاوردهای کشور در حوزه سیاست خارجی نیز بسیار دقیق و کلیدی بود. اعلام آمادگی ایران برای روابط با کشورهای اروپایی مستقل و همچنین تأکید بر تداوم همکاری با کشورهای آسیایی از جمله مهمترین بخشهای بیانات ایشان در این زمینه بود.
بیشک یکی از مهمترین دستاوردهای کشور در حوزه سیاست خارجی در سال ۱۴۰۱، شتاب گرفتن حرکت قطار تعاملات ایران با کشورهای منطقه بوده است که رهبر معظم انقلاب نیز بر ادامه پیگیری این راهبرد تأکید کردند.
در این میان توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط که طی ۷سال گذشته متوقف بوده با نقش سازندهای که چین در شکلگیری این فرآیند ایفا کرد بهطور قطع نقطه اوج تحولات حوزه سیاست خارجی در سال گذشته بوده است. به اذعان بسیاری از کارشناسان، این توافق میتواند تأثیرات بسیاری بر آینده منطقه و حتی نظام بینالملل داشته باشد.
در این میان نحوه مواجهه کشورهای غربی با این توافق و بهویژه راهبرد رسانهای که از سوی دستگاههای اطلاع رسانی وابسته به نظام سلطه در پیش گرفته شده، نشان میدهد که جبهه مخالفان این توافق در کشورهای غربی به مراتب گستردهتر و قویتر از موافقان اندک است.
رسانههای غربی طی چند روز گذشته برای تبیین ماهیت توافق ایران و عربستان از کلید واژه «احیای روابط» استفاده کردهاند. استفاده از این واژه به کرات در مورد اعلام اهداف سفر «علی شمخانی»، دبیر شورای عالی امنیت ملی به امارات و سپس عراق نیز استفاده شده است. رسانههای غربی سعی دارند تا با استفاده از این واژه به نوعی منزوی بودن ایران و تلاش دستگاه دیپلماسی کشور را برای خروج از انزوا القاء کنند در حالی که واقعیت جاری در حوزه روابط خارجی ایران کاملاً متفاوت است.
بهطور قطع استفاده از واژه احیا روابط کاملاً نادرست و به دور از منطق سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. در طول سالهای متمادی، تهران همواره بر اصل همجواری و توسعه مناسبات با کشورهای منطقه تأکید داشته و بر این اساس نیز همواره با ترک روابط مخالف بوده است و حتی در شرایطی که گاه روابط با چالشهایی همراه شده، بهصورت مستقیم و یا با واسطههای منطقهای، حفظ ریشه های تعاملات را اجرایی ساخته است.
رسانههای غربی به دنبال القای این گزاره به مخاطب هستند که تهران برای خروج از انزوا به سمت روابط منطقهای حرکت کرده و این بیانگر دستاوردهای تحریم و فشار هوشمند غرب است.
رسانه های غربی باید به این سئوال پاسخ بدهند که اگر ایران بهدلیل خواست و اراده کشورهای غربی منزوی بوده، چرا اکنون که تحریم ها بهصورت روزانه در حال تشدید بوده و ابعاد فشار غرب به جمهوری اسلامی ایران هر روز در حال افزایش مییابد، چرا روند روابط ایران با کشورهای منطقه در حال توسعه است؟ در حالی که رسانههای غربی و فارسی زبانان معاند تلاش میکنند باپوشش حداکثری به کارناوالها و سیرکهای راهاندازی شده اپوزیسیون خارج نشین و حامیان آنها فضای اعتراضی را در داخل کشور فعال کنند، پیگیری ابتکارات جدید از سوی ایران در حوزه سیاست خارجی بهشدت آنها را عصبانی کرده است.
کلید واژه قابل تأمل دیگری که این روزها توسط رسانههای غربی و در بیان ماهیت توسعه روابط ایران با کشورهای منطقه از آن بهره برداری میشود، استفاده از عبارت بهبود «مناسبات امنیتی» ایران با همسایگان است.
غرب با احساس انفعال در قبال تحولات جدید در منطقه بهدنبال تعاریف جدید از کلید واژههای امنیت و روابط بینالملل است که با تعاریف ساختگی و حذف اصول و مبانی زیر بنایی این واژگان صورت میگیرد.
رسانههای غربی نیز در این شرایط تلاش میکنند تا با استفاده از تقسیم نقشی که در سطح حاکمیت برای پیشبرد دیپلماسی همسایگی ایجاد شده، ایفای نقش دبیر شورای عالی امنیت ملی در بهبود مناسبات ایران و عربستان، ایران – امارات و تهران- بغداد را نشانه چند دستگی و شکاف معرفی کرده و دستاوردهای کشور را به حاشیه ببرند.
همراهی مقامات ارشد سیاسی، اقتصادی و امنیتی با دبیر شورای عالی امنیت ملی در جریان سفرهای انجام شده و استفاده از دیپلماسی چند لایه و نتیجهگرا برای پیشبرد موضوعات سیاسی، امنیتی و اقتصادی ضمن آن که نشان دهنده هوشمندی راهبردی در عرصه دیپلماسی کشور است، از واهی بودن ادعای رسانههای غربی مبنی بر وجود اختلاف در هیئت حاکمه کشور خبر میدهد. روند تحولات اخیر بیانگر نگاه واحد منطقه برای پایان دادن به یکجانبهگرایی و مداخلات بحرانساز غرب در امور منطقه و نظام بینالملل است.
حقیقت امر آن است که امروز منطقه برخلاف خواست غرب، نه به اجماع بر علیه ایران بلکه به اجماع بر علیه یکجانبهگرایی رو آورده و توسعه تعاملات منطقهای نیز ریشه در این تفکر دارد.