غرب متحد، بقیه غیرمتحد: افکار عمومی جهان یک سال پس از جنگ روسیه علیه اوکراین

متنی که در ادامه مطالعه می‌کنید بر اساس داده‌های نظرسنجی مورخ اواخر دسامبر 2022 و اوایل ژانویه 2023 از 9 کشور اتحادیه اروپا، بریتانیا، چین، هند، ترکیه، روسیه و ایالات‌متحده نگاشته شده است. تعداد کل پاسخ‌دهندگان 19765 نفر از افراد بالای 18 است و توسط انجمن گالوپ، Distance/SurveyMon، Datapraxis و  YouGov به صورت آنلاین انجام شده است. موضوع آن نظم جهانی بعدی، هدف امریکا، غرب در حمایت اوکراین، نقش این کشورها در نظم بعدی جهانی است.  داده‌ها نشان می‌دهد که مردم مناطق دیگر غیراروپایی انتظار ندارند جهان دو قطبی چین و ایالات متحده شکل گیرد؛ یافته‌های این نظرسنجی جهانی همچینین نشان می‌دهد که غرب در یک سالگی جنگ اوکراین متحدتر شدن. شکاف عمیق دیدگاه غرب و دیگر نقاط جهان نسبت به این جنگ را نشان داده است.

توقف در مقابل پیروزی در جنگ

دولت‌های اروپایی اتفاق نظر دارند که پیروزی اوکراین پایان جنگ است، اما شهروندان اروپایی ترجیح می‌دهند جنگ در اسرع وقت پایان یابد. داده‌های دیگر نظرسنجی‌ها که در طول این مدت انجام شدند نشان می‌دهد، آن‌ها ترجیح می‌دهند اوکراین پیروز شود. امریکایی‌ها شرط صلح پایدار را بازپس‌گیری قلمرو اوکراین می‌دانند. مردم در مناطق دیگر خواهان پایان یافتن جنگ هستند حتی اگر روس‌ها بخشی‌هایی از اوکراین را کنترل کنند. 42 درصد از پاسخ دهندگان چینی، 48 درصد از ترکیه و 54 درصد از هند چنین نظری دارند. یک سوم پاسخ‌دهندگان هندی و ترکیه‌ای جنگ طولانی و کشتار بیشتر در صورتی که بر تسلط دوباره اوکراین بر سرزمین خود بانجامد، بدون مانع می‌دانند. اشتراک دیگر شهروندان امریکایی و اروپایی در متجاوز دانستن روسیه است. 71 درصد پاسخ دهندگان امریکایی، 77 درصد بریتانیایی و 65 درصد کشورهای اروپایی، آینده رابطه با روسیه راهمراه با مقابله پیش‌بینی می‌کنند. 55 درصد از شهروندان 9 کشور اروپایی از سیاست تحریمی علیه گاز روسیه حمایت کردند و تنها 24 درصد با آن مخالف بودند.

همه چیز را به دموکراسی مرتبط نکنید

این تفاوت در نگاه به چرایی کمک به اوکراین نیز حاکم است. جو بایدن با شعار دفاع از دموکراسی، تلاش می‌کند کشورها را متحد کند. میتوان گفت امریکا به رهبری جهان آزاد بازگشته است. اگرچه این شعار می‌تواند کشورهای غربی را متحد کند اما مردم کشورهای غیرغربی معتقدند که دموکراسی در کشورشان حاکم است. 77 درصد از مردم چین، 57 درصد از مردم هند، 36 درصد از پاسخ دهندگاه ترک و 20 درصد از شهروندان روسیه کشورشان را به دموکراسی واقعی نزدیک دیدند. یک‌سوم از پاسخ‌دهندگان روس هیچ کشوری را به‌عنوان دموکراسی واقعی انتخاب نکردند. پاسخ‌دهندگان این کشورها در مورد ادعای امریکا برای دفاع از اوکراین تردید دارند. بسیاری از پاسخ‌دهندگان چینی هدف غرب در حمایت از اوکراین را حفظ سلطه غرب می‌داند. اکثریت قریب به اتفاق پاسخ‌دهندگان ترک و چینی دلیل این حمایت را دلیلی غیر از دفاع از تمامیت ارضی اوکراین یا دموکراسی می‌دانند. در میان کشورهای غیرغربی هند به ایالات‌متحده نزدیکتر است اما این مسئله سبب هند دیدگاه منفی نسبت به روسیه نشد؛ 51 درصد از پاسخ‌دهندگان هندی، روسیه را هم‌پیمان و 29 درصد آن را متحد معرفی کردند. این نظرسنجی حاکی از این است که حمله روسیه و شکست نظامی این کشور در طول جنگ، قدرت نسبی روسیه در کشورهای غیرغربی را کاهش نداده است. حدود سه‌چهارم پاسخ‌دهندگان کشورهای غیرغربی روسیه را قوی‌تر یا قدرت روسیه و غرب برابر می‌دانستند.

فروپاشی دربرابر قطبی شدن: چه چیزی نظم جهانی بعدی را متمایز می‌کند؟

مهمترین نکته این است که بیشتر کشورهای غربی و غیرغربی نظم جهانی را درحال گذار می‌دانند. اتحاد تازه غرب در پاسخ به تجاوز روسیه نمی‌تواند نظم لیبرال به رهبری امریکا را احیا کند. تنها 9 ردصد از پاسخ‌دهندگان امریکایی، 7 درصد اتحادیه اروپا و 4 درصد بریتانیا برتری امریکا را پیش‌بینی کردند. دیدگاه غالب در اروپا و امریکا این است که جهان دو قطبی درحال بازگشت است. مردم در کشورهای غیرغربی جهان چندقطبی را پیش‌بینی می‌کنند. آن‌ها غرب از دیدگاه آن‌ها یکی از قطب‌های این جهان چند قطبی است. 20 درصد از مردم ترکیه و هند چنین نظری را دارند درحالی که اکثریت مردم هند تسلط ایالات‌متحده را پیش‌بینی می‌کنند. نیمی از ترکیه‌ای ها جهان دوقطبی و نیمی دیگر جهان چندقطبی را انتظار دارند؛ 61 درصد از مردم روسیه و چین، 51 درصد از مردم ترکیه، 48 درصد از مردم هند، 37 درصد امریکایی، 29 درصد بریتانیایی و 31 درصد اتحادیه اروپا با آن‌ها اتفاق نظر دارند.

نتیجه:

پس از حمله امریکا به عراق، مسئولان اتحادیه اروپا سعی داشتند میان اروپا و امریکا تمایزی ایجاد کنند اما بر اساس این نظرسنجی مردم جهان تفاوتی میان این دو نمی‌بینند. برخلاف نظر کرملین غرب پس از حمله به اوکراین منسجم‌تر شده؛ غرب ممکن است یکپارچه‌تر عمل کنند اما این به معنای تاثیرگذاری در سیاست جهانی نیست.  بزرگترین تهدید برای این اتحاد، پیروزی ترامپ در سال 2024 است. شهروندان غربی نظم بین الملل جدید را نوعی جنگ سرد بین دموکراسی و استبداد (غرب و شرق) تفسیر می‌کنند. تصمیم‌گیرندگان اروپایی و امریکایی سعی دارند در این نظم جدید جهانی ترکیه و هند را به‌عنوان متحد حفظ کنند؛ ولی دیدگاه مردم این کشورها خود را قدرت نوظهوری می‌دانند که گاهی در کنار غرب خواهد بود و گاهی نه.

این نظم با نظم پیشین تفاوت هایی خواهد داشت، مثلا متحدان تجاری در حوزه امنیت اتحادی ندارند (موضع‌گیری برزیل در مورد حمله روسیه). غرب نگاه خود به ترکیه، برزیل، هند و چنین کشورها را تغییر دهد زیرا این کشورها نماینده بلوک سوم و قطب جدید هستند. آن‌ها می‌دانند که نفوذ جهانی چین را ندارند، اما رضایت ندارند خود را با نقشه‌های ابرقدرت‌ها هماهنگ شوند. پیروزی اوکراین در جنگ برای شکل‌گیری نظم بعدی اروپا حیاتی است اما بعید است نظم  لیبرال به رهبری امریکا احیا شود. غرب باید تلاش کند یکی به‌عنوان از پایه‌های نظم بعدی جهانی نقش‌آفرینی کند که همزمان است با نقش‌آفرینی قطب‌های متخاصم پس اتحاد غرب را با مشکل مواجه خواهد کرد.

https://ecfr.eu/publication/united-west-divided-from-the-rest-global-public-opinion-one-year-into-russias-war-on-ukraine/ecfr.eu

ترجمه و تلخیص: زهرا زینلی